Энг замонавий қурол-яроғ, қитъалараро логистика ва космик раззведка маълумотларига эга бўлган Россия Ҳарбий-денгиз флотининг (ҲДФ) кемалари, денгиз авиацияси ҳамда қирғоқ қўшинлари мамлакатнинг сув чегараларини ишончли қўриқламоқда.
Ракеталар билан жиҳозланган сув ости атом крейсерлари Жаҳон океанларининг белгиланган ҳудудларида режага мувофиқ жанговар хизматни олиб бормоқда.
Россия қалқони
Россия ҲДФ 2020 йилда 40га яқин сув усти ва сув ости ҳарбий кемалари, таъминлов кемаларига эга бўлишди. Улар орасида "Булава" номли қитъалараро баллистик ракеталар билан жиҳозланган "Борей-А" лойиҳасига мансуб бош атом сув ости крейсери "Князь Владимир" ҳам бор.
Американининг Military Watch таҳлилий нашри ёзишига кўра, "Янги сув ости кемалари 4та қўшимча ракета блокларига эга. Шундай қилиб улардаги жами қитъалараро баллистик ракеталар сони 16тага етган. Ҳар бир ракета 6-10 дона ядровий жанговар бошга эга ".
Россия кўплаб кичик кемалардан иборат бўлган “москит флоти” эмас гипертовушли қурол билан жиҳозланган йирик сув ости ва сув усти кемаларидан иборат ядро-ракетали флот қурмоқда. 2020 йилда фойдалнишга 7 та йирик жанговар кема ҳамда 955А ва 885М лойиҳаларига мансуб 2та атом сув ости кемаси фойдаланишга топширилган. Ундан ташқари яна 16та кема қурилиши ва 19 та кема қайта таъмирланиши давом этмоқда. Улар орасида "Борей-А" лойиҳасига мансуб стратегик субмариналар, кўп мақсадли атом сув ости кемалари ҳамда 636.3. лойиҳага мансуб дизель-электрик кичик кемалар бор.
Айни дамда қурилаётган ва модернизация қилинаётган узоқ масофага юришга мўлжалланган кемалар сони 41тани ташкил қилади. 2021 йилда Россия ҲДФ таркибига яна 4та сув ости кемаси қўшилиши кутилмоқда. Улар орасида "Борей-А" классидаги 2та стратегик ракета-ташувчи – "Князь Олег" ва "Генералиссимус Суворов"лар ҳам бор. Шунингдек 6та сув усти кемалари ва 20дан ортиқ турли катер ва таъминлов кемалари ҳамда ўнлаб янги учувчи аппаратлар бор.
Россия ҲДФ таркибила бир йил ичида янги мотоғўқчи дивизия ва қирғоқ ракета бригадаси ташкил қилинган. Улар қирғоқ ракета мажмуалари "Бал" ва "Бастион" билан жиҳозланган.
Қора денгиз флоти инфратузилмаси ҳам илдам ривожланиб бормоқда. Хусусан у энг янги сув юзасини автоматик ёритиш ускуналари билан жиҳозланган. Шунингдек, Каспийскда янги база қуриб топширилди.
Севастополе ва Калининградда “Яхрома” радио локацион станцияларини қуриш бошланган. Янги РЛСлар горизонт ортидаги ҳаво нишонларини ҳам “кўриш” қобилиятига эга бўлади.
Муносиб жавоб
2018-2020 йилларга мўлжалланган умумий қиймати 551 миллиард рубл бўлган қуролланиш бўйича давлат дастури тўлиқ бажарилди.
Натижада Россия ҲДФда замонавий қуролланиш миқдори 63%дан ошиб кетди, умумқўшин миқёсида эса замонавий қуролланиш даражаси 70,1%.
Айтиш жоизки Россия Қуролланиш пойгасида иштирок этаётгани йўқ. Бу йил РФ ҳарбий харажатлар миқдори бўйича 8 ўриндан 9 ўринга ўтди. Олдинда одатдагидек АҚШ, Хитой, Саудия Арабистони, Ҳиндистон, Буюк Британия, Германия ва Япония.
Россия ҲДФи янги технологияларни ўзлаштириш борасида ҳам ютуқларга эришмоқда. Хусусан, кемага ўрнатилган гипертовуш тезлигида ҳаракатланувчи “Циркон” ракетасининг бир неча мувафақиятли синовлари ўтказилди.
21 декабрь куни Мудофаа вазирлигида бўлиб ўтган мажлисда президент Владимир Путин яқин вақт ичида Россиянинг сув ости ва сув усти кемалари “Циркон” ракеталари билан жиҳозланишини маълум қилди.
Мудофаа вазири Сергей Шойгу йил якунларига бағишланган нутқида 2020 йил давомида Россия ҳарбий кемалари Дунё океанининг барча стратегик ҳудудларига 140 маротаба сафар, 28 давлатнинг 122 портларига ташриф буюрганини қайд этди.
Қўшинлараро миқёсда бўлиб ўтган “Океан қалқони” ўқув-машғулотлари натижасида ундан иштирок этган барча қўшин турлари 3та океан ва 9та денгиз ҳудудида Россия миллий манфаатларини самарали ҳимоя қилишлари мумкинлигини намойиш қилишди. Жумладан ҲДФ Шимолий денгиз йўлини ҳам ҳимоя қилишга қодир эканини намойиш қилди. Бугунги кунда Росси ҲДФ сунъий онгли кемаларни ўзлаштириш арафасида турибди.
Россия янги ҳарбий кемалар қуриш ва мавжудларини янгилаш билан мажбуран шуғулланмоқда. Россия суверенитети, Россия ва иттифоқдошлар манфаатлари ишончли ва кафолатли ҳимоя талаб қилади.
Сергей Шойгу берган маълумотга кўра, 2020 йилда Россия чегаралари яқинида Америка самолётлари ва кемаларининг разведкачилик фаоллиги 15%га ошган… АҚШ ҳарбий бўлинмаларини Германия, Польша ва Болтиқбўйи мамлакатларига кўчиришни бошлади. Арктика ҳудудида ҳам АҚШ кемалари сони ортиб бормоқда.
НАТОнинг Россия ғарбий, жанубий ва шарқий чегаралари яқинида бир вақтда ўтказаётган ўқув-машғулотлари ҳам тизимли тус олди. Август – сентябрнинг ўзида ушбу машқларда 55та жанговар самолётлар, жумладан стратегик бомбардимончилар ва 12та юқори аниқлик қуроли ташувчиси бўлган ҳарбий кемалар иштирок этишди.
“Биз ушбу ҳаракатларни диққат билан кузатиб бормоқдамиз ва уларга нисбатан муносиб жавоб чоралари қабул қилмоқдамиз”, - деди Шойгу.
Албатта, 22 декабр куни Тинч океани устида Россия ва Хитойнинг 6та стратегик бомбардимончи самолётлари 10 соат давомида бирга патруллик қилгани ҳам бежиз бўлмаган. Бу океан ортидаги “ҳамкорлар”нинг чегаралар яқинидаги фаоллигига ўзига хос жавоб бўлди.