Ўзбекистонда сил билан касалланиш даражаси камайди
© Depositphotos / Belchonock
Oбуна бўлиш
Мамлакатда силнинг турғун шаклидан азият чекаётган беморларни даволаш самарадорлиги 91,2 фоиздан 95 фоизгача оширилган.
TOШКЕНТ, 24 мар — Sputnik. Ўзбекистонда сил (туберкулёз) билан касалланиш даражаси 2 баробардан кўпроқ камайди, дея хабар берди Соғлиқни сақлаш вазирлиги матбуот хизмати.
Ҳар йили дунё бўйлаб 24 март Бутунжаҳон туберкулёзга қарши кураш куни сифатида нишонланади.
ССВга кўра, бу йил “Ҳа! Туберкулёзга барҳам бера оламиз! Мажбуриятлар, инвестициялар, натижалар” шиори остида жаҳоннинг турли нуқталари, жумладан, Ўзбекистонда ҳам тарғибот тадбирлари ўтказилмоқда.
Республика ихтисослаштирилган фтизиатрия ва пульмонология илмий-амалий тиббиёт маркази директори Наргиза Парпиеванинг қайд этишича, Ўзбекистон туберкулёзни аниқлаш ва даволаш борасида катта ютуқларга эришмоқда.
“Авваллари касалликни лаборатор усулда аниқлаш учун 3 ойгача вақт кетарди, Ҳозир эса юртимиз бўйича 136 та ген-молекуляр анализатор аппарати келтирилиб, 97 та замонавий лаборатория ташкил этилган. Улардан 40 таси туманларда фаолият кўрсатмоқда. Бундан ташқари, балғам намуналарини туман (шаҳар)лардан асосий лабораторияларга ўз вақтида олиб келиш учун логистика хизмати яхшиланган”, — деди Наргиза Парпиева.
Унинг сўзларига кўра, ташхис қўйиш учун сунъий интеллект билан жиҳозланган 46 та ультрапортатив рентген аппарати жойларга етказиб берилган. Улар ёрдамида, ҳатто, оғир ётиб қолган беморлар хонадонигача борилиб, ўпка ва кўкрак қафасида қандай патологик жараёнлар кечаётганлиги тезкор равишда аниқланмоқда.
Шунингдек, 14 ёшгача бўлган хавф гуруҳига мансуб аҳоли қатламида иммунодиагностика усулида, 14 ёшдан катталарда эса рентген усулида туберкулёзни аниқлаш йўлга қўйилди ва илк маротаба 10 та вилоятда "Ўпка саломатлиги" мобиль бригадалари ташкил этилди.
“Туберкулёз хасталиги тарқалишининг олдини олиш учун янги туғилган чақалоқларни эмлаш қамрови 99,5 фоизга етказилди. Айрим сабабларга кўра, вакцина олмаган болаларда туберкулин ёрдамида тери синамаси ўтказилиб, кейин эмланди. Сўнгги 22 йилда мамлакатимизда касалланиш даражаси 2 баробардан, ўлим кўрсаткичи эса 10 баробардан кўпроқ камайишига эришилди”, — дея аниқлик киритди Парпиева.
Таъкидланишича, 1-тур сезувчан туберкулёзга чалинган беморларни даволаш самарадорлиги кейинги йилларда 90 фоизга етказилди. Бу эса ЖССТнинг хасталикни тугатиш стратегияси мақсадларига мосдир.
Шунингдек, силнинг турғун шаклидан азият чекаётган беморларни даволаш самарадорлиги 91,2 фоиздан 95 фоизгача оширилиб, муолажа муддати 2 йилдан 6-9 ойга қисқарди. Айтилишича, бу — дунёнинг жуда кам сонли давлатлари эришган кўрсаткич.
Қуйидагилар амалга оширилди:
рақамли технологиялар ёрдамида амбулатор даволашнинг видеоназорат усули бутун мамлакат бўйлаб татбиқ қилинди;
туберкулёз билан касалланишга мойил хавф гуруҳига мансуб аҳоли ўртасида кенг қамровли скрининг тадбирлари ўтказилди;
замонавий диагностика усуллари кўлами кенгайтирилди;
беморларни даволаш учун давлат бюджети маблағлари ҳисобидан сифатли дори воситалари харид қилинди;
хасталикнинг олдини олиш мақсадида мулоқотдаги шахслар ўртасида профилактик муолажалар олиб борилди.
Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти маълумотига кўра, ўтган йили дунё бўйича 10,8 миллион кишига туберкулёз ташхиси қўйилган. Улардан 1,25 миллион нафари касаллик оқибатида ҳаётдан кўз юмган. Экспертлар кўрсаткичлар йил сайин ошиб бораётгани, қолаверса, хасталикнинг дориларга чидамли турлари кенг тарқалаётганидан хавотирда.
