ТОШКЕНТ, 18 авг - Sputnik. АҚШ Ҳарбий -ҳаво кучлари Қобул аэропортида америка транспорт самолётининг учиши пайтида одам ҳалок бўлганлиги эҳтимолини текширмоқда. Тегишли баёнот Америка ҳарбий ҳаво кучлари томонидан тарқатилди.
Тергов бошланишига самолётнинг қўниш мосламаси бўлмасида одам қолдиқлари топилгани сабаб бўлган.
Сал аввал ижтимоий тармоқлар ва дунё телеканалларида Қобулдаги афғонлар учиш--қўниш йўлаги бўйлаб тезликни ошираётган самолёт билан баробар югуришаётгани, самолёт фюзеляжига ёпишиб, эҳтимол, катта баландликдан тушиб кетаётгани тасвирланган роликлар намойиш этилган ва бу турли муҳокамаларга сабаб бўлган эди.
Ушбу видеороликлар билан бир қаторда, терговчилар, самолёт Қатардаги авиабазада қўнганидан сўнг шассе бўлмасида аниқланган инсон тана қолдиқлари ҳолатини ҳам ўрганишади.
Душанба куни Қобул аэропортида бортида чет эл дипломатик миссиялари бўлган вертолётларнинг сон-саноқсиз учиш-қўнишлари туфайли катта тартибсизлик ҳукмрон эди. Афғонларнинг аксарияти мамлакатни тарк этиш илинжида аэропортга келиб, нафақат бино, балки самолётларни ҳам штурм қила бошлашди.
АҚШ жавобгарликни ўзидан сокит қилди
Пентагон ва Давлат департаменти расмийлари баёнотида қайд этилишича, америкаликлар Кобул аэропортидаги тартибсизликлар учун "Толибон"* (Россияда тақиқланган террорчи ташкилот)ни айбламайдилар, бироқ ўзларини ҳам юз берган воқеаларга алоқадор, дея санамайдилар.
Ҳарбий идора матбуот-котиби Жон Кирби Қобул аэропортида душанба куни юз берган ҳодисалар "шармандалик эмасди", дея қайд этди.
Давлат департаментининг расмий вакили Нед Прайс, ўз навбатида, Қобул аэропортидаги тартибсизликлар "идорадаги барча ходимлар қалбида ачиниш ҳиссини уйғотганини" таъкидлади.
Афғонистондаги вазият
Бир неча ҳафта олдин, Америка контингенти Афғонистондан чиқарилиши фонида мамлакатдаги вазият кескин ёмонлашди: толиблар катта шаҳарларга ҳужумни бошлади. Якшанба куни улар Қобулни тўлиқ назоратга олди ва мамлакатда ҳокимиятни эгаллашди. Мамлакатнинг собиқ президент Ашраф Ғани қочиб кетди.
"Толибон"* сиёсий идораси (Россияда тақиқланган террорчи ташкилот) матбуот-котиби Муҳаммад Наим 20 йил давом этган уруш тугаганини ва тез орада янги бошқарув шакли аниқ бўлишини маълум қилди.
Шу билан бирга, Афғонистон вице-президенти Амрулла Солиҳ президент йўқлигида у вақтинчалик давлат раҳбари эканлигини айтди. Афғонистон армиясининг алоҳида бўлинмалари толибларга қарши жанглар олиб бормоқда.
АҚШнинг "ҳайратланарли" муваффақиятсизликлари
Афғонистон давлатчилигини реконструкция қилишда Вашингтон "ҳайратланарли" хатоликларга йўл қўйди. Бу ҳақда АҚШнинг республикани қайта тиклаш бўйича бош инспектори Жон Сопко ҳисоботига таянган ҳолда Fox News хабар қилди.
АҚШ ҳукумати давлатчилик қурилиши учун амалга оширилиши лозим бўлган ишлар кўламини етарлича баҳолай олмади.
Жон Сопко фикрича, Қўшма Штатлар Афғонистоннинг "ижтимоий ландшафтини" тушуна олмаган.