Экология соҳасида туб ислоҳотлар: Миллий қўмита, Экополиция ва 1,5 трлн сўмлик жамғарма
13:50 19.11.2025 (янгиланди: 15:36 19.11.2025)
© Пресс-служба Государственного комитета Узбекистана по экологии и охране окружающей среды
Oбуна бўлиш
Экология ва иқлим ўзгариши Миллий қўмитаси ташкил этилди. Янги қарорга кўра, Экополиция тузилади, мониторинг кучайтирилади ва соҳани молиялаштиришга махсус экологик жамғарма шакллантирилади.
ТОШКЕНТ, 19 ноя – Sputnik. Ўзбекистон президентининг “Экология ва иқлим ўзгариши Миллий қўмитаси фаолиятини ташкил этиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори эълон қилинди. Ҳужжатга кўра, мамлакатда экология соҳасида туб ўзгаришлар амалга оширилади.
1. Экология ва иқлим ўзгариши Миллий қўмита ташкил этилди
Президентга бевосита ҳисобдор бўлади, унинг фаолиятига давлат органларининг аралашуви тақиқланади.
Илгариги Экология вазирлиги ваколатлари тўлиқ қўмитага ўтказилди.
Экополиция тузилади: хизмат формаси, боди-камера, электрошокер ва резина ўқли қурол билан таъминланади ҳамда хизмат қуролидан фойдаланишга рухсат берилади.
Ҳудудий бўлинмалар маҳаллий ҳокимият органларидан мустақил равишда фаолият юритади.
2. Экологик мониторинг кучайтирилади
Санитар хавфли корхоналар 2026 йил 1 мартга қадар ўз ҳудудларида мониторинг станциялари ўрнатиши шарт.
Станция ўрнатмаганларга — компенсация тўловлари 5 бараварга оширилади.
“Экологик мониторинг миллий маркази” ташкил этилди.
3. Ягона экологик онлайн платформа 2026 йил 1 сентябрга қадар ишга тушади
Барча рухсатномалар, ҳисоботлар, мониторинг ва назорат электрон форматга ўтказилади.
4. Экология соҳасидаги имтиёзлар бекор қилинади
2026 йил 1 мартдан табиатга зарар учун компенсациялардан озод қилишга оид барча имтиёзлар бекор қилинади.
қонунчилик риоя этмасдан дарахт ва буталарни кесиш ва кўчиришни назарда тутувчи Ҳукуматнинг қарор, ҳокимият органларининг ҳужжатларини қабул қилиш тақиқланади.
5. Фуқаролар дарахтли ҳудудларни муҳофаза қила олади
2026 йил 1 апрелдан маҳалла аҳолисининг 10% розилиги бўлса, дарахтли ер майдонини олиб қўйиш тақиқланади.
Тақиқ Экология қўмитаси томонидан расман рўйхатга олинади.
6. Муҳофаза этиладиган табиий ҳудудлар устидан қатъий назорат ўрнатилади
Уларни кенгайтириш ёки тугатиш — фақат Олий Мажлис қарори билан амалга оширилади.
Умумдавлат табиий ҳудудлар Экология қўмитасига бўйсунади.
Маҳаллий табиат боғлари — маҳаллий ҳокимият томонидан бошқарилади.
Ҳар бир вилоят 2026 йил 1 ноябргача камида 2 тадан янги табиат боғи ташкил этиши лозим.
7. Экология соҳасини молиялаштириш учун Экология қўмитаси ҳузурида махсус жамғарма ташкил этилди.
— Даромад манбалари:
— Даромад манбалари:
2025–2026 йилларда бюджетдан 1,5 триллион сўмга яқин маблағ;
2026 йилдан — карбон бирликлари савдосидан 20%, чиқинди ва ифлосланиш учун тўловлар, жарималар;
Импорт утилизация йиғимининг бир қисми;
2027 йилдан — айрим утилизация йиғимлари 100%.
8. “Яшил ташаббуслар”га солиқ енгилликлари берилади
Корхоналарнинг “Яшил хайрия жамғармаси”га йўналтирилган маблағлари фойда солиғидан озод қилинади.
“Soliq” иловасида фуқаролар харажатларининг бир қисмини дарахт экишга йўналтириш имкони яратилади.
