Мисли кўрилмаган даражага чиқди - Путин Хитой билан муносабатлар ҳақида
15:57 30.08.2025 (янгиланди: 16:08 30.08.2025)
© POOL
/ Oбуна бўлиш
Россия ва Хитойнинг стратегик муносабатлари нафақат Евроосиёда, балки бутун дунёда барқарорлаштирувчи омил ҳисобланади.
ТОШКЕНТ, 30 авг – Sputnik. Россия президенти Владимир Путин Хитойга расмий ташрифи олдидан “Синхуа”ахборот агентлигига интервью бериб, унда Пекин ва Москва муносабатлари ҳамда ШҲТ келажаги ҳақида гапирди.
"Мисли кўрилмаган юқори даража"
Путин Москва ва Пекин ўртасидаги иқтисодий алоқалар тобора жадал ривожланаётганини таъкидлади.
"Россия ва Хитой ўртасидаги иқтисодий муносабатлар мисли кўрилмаган даражада юқори кўтарилди. 2021 йилдан буён товар айирбошлаш ҳажмининг ўсиши қарийб 100 миллиард долларни ташкил этди. Ўзаро товар айирбошлаш бўйича Хитой Россия учун сўзсиз етакчи, ўтган йили Россия хорижий давлатлар – Хитойнинг ташқи савдо ҳамкорлари орасида бешинчи ўринни эгаллади".
У Хитой раҳбари Си Цзинпинни ўз дўсти деб атади ва унинг май ойида Россияга қилган ташрифи катта муваффақият билан ўтганини таъкидлади.
Москва ва Пекин асосий халқаро мавзулар бўйича фундаментал масалалар бўйича ўхшаш қарашларга эга.
Мамлакатлар ўртасидаги стратегик муносабатлар нафақат Евроосиёда, балки бутун дунёда барқарорлаштирувчи омил ҳисобланади.
"Евросиёдаги икки йирик давлат сифатида биз умумий қитъамиз ва бутун дунё миқёсида мавжуд таҳдид ва таҳдидларни эътиборсиз қолдира олмаймиз", - деди Путин.
Путин Хитой раҳбари билан икки томонлама кун тартибининг барча жиҳатларини, жумладан, сиёсат ва хавфсизлик соҳасидаги ҳамкорликни муҳокама қилмоқчи.
Россия етакчиси айтишига кўра, Хитой учун мамлакатни Си каби шахс, ҳақиқий лидер ва иродали етакчи бошқараётгани ниҳоятда муҳим. Россия унинг икки томонлама муносабатларни ҳар томонлама ривожлантиришга бўлган самимий истагини юксак қадрлайди.
Россия ва Хитой муносабатларининг асосий жиҳатларини санаб ўтди:
Россия ва Хитой муносабатларининг асосий жиҳатларини санаб ўтди:
Москва ва Пекиннинг БМТ, ШҲТ ва БРИКС доирасидаги ҳамкорлиги глобал сиёсатда муҳим омил ҳисобланади; G20 ва APEC ишига ижобий тузатишлар киритди.
Москва ва Пекин БМТни ислоҳ қилиш, жумладан, Глобал Жанубни Хавфсизлик Кенгашига киритиш тарафдори.
Шунингдек, улар ХВЖ ва Жаҳон банкининг молиявий воситалардан барча давлатлар учун тенг фойдаланиши учун ислоҳотларини қўллаб-қувватлайди.
Озиқ-овқат маҳсулотлари ва қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари Россиянинг Хитойга этказиб беришда этакчи ўринлардан бирини эгаллайди.
Россия Хитой автомобилларини экспорт қилиш бўйича дунёдаги асосий бозорлардан биридир.
Икки давлат ўртасидаги ўзаро ҳисоб-китобларда доллар ва евронинг улуши статистик хатолик даражасига тушиб кетди.
Москва Хитойга нефть ва газ экспорти бўйича етакчиликни мустаҳкам ушлаб турибди.
Ўтган йили ўзаро сайёҳлар оқими 2,5 баробар ошиб, 2,8 миллион кишига етди.
ШҲТ истиқболлари ҳақида
Россия Хитойдаги саммитдан кейин ташкилот замонавий чақириқларга жавоб бериш имкониятларини оширишини кутмоқда.
"Маълумки, Шанхай ҳамкорлик ташкилотининг саммити бўлиб ўтадиган Тянцзинга яна ташриф буюришдан жуда мамнун бўламан. Умид қиламизки, бўлажак саммит якунлари бўйича Ташкилот қўшимча кучга эга бўлади, замонавий чақириқ ва таҳдидларга жавоб бериш қобилиятини оширади ва умумий Европа маконида ҳамжиҳатликни мустаҳкамлайди".
"Иккинчи жаҳон уруши натижалари қайта кўриб чиқилмоқда"
СССР ва Хитой халқлари Иккинчи жаҳон урушининг энг оғир оғирлигини кўтардилар ва энг оғир, энг катта инсоний йўқотишларни бошдан кечирдилар.
– Босқинчиларга қарши курашда барча оғир юкларни ўз зиммасига олган, нацизм ва милитаризм устидан қозонилган ғалабада асосий роль ўйнаган бизнинг ватанимиз фуқаролари бўлди.
Москва ва Пекин Иккинчи жаҳон уруши тарихини бузиб кўрсатишга, нацистлар, милитаристлар ва уларнинг тарафдорларини улуғлашга бўлган ҳар қандай уринишларни қатъий қоралайди.
Айрим Ғарб давлатларида Иккинчи Жаҳон уруши натижалари ҳақиқатда қайта кўриб чиқилмоқда, тарихий ҳақиқат эса сохталаштирилмоқда.
"Бундай хавфли тенденцияларнинг негизида - ҳозирги Ғарб элитасининг ўтган авлодлари бошлаган жаҳон уруши учун бевосита айбини эслашни истамаслик, уларнинг тарихидан шармандали саҳифаларни ўчириш истаги, реваншизм ва неонацизмни рағбатлантириш нияти турибди. Тарихий ҳақиқат сиёсий вазиятга мос равишда сохталаштирилмоқда".
Хаёлий рус ва хитой таҳдидлари баҳонасида япон милитаризми жонланмоқда, Европа, жумладан, Германия ҳам қитъани ремилитаризация қилиш йўлини белгиламоқда. Путиннинг Хитойга ташрифи 31 августдан 3 сентябргача бўлиб ўтади. Президент Тянцзин шаҳрида бўлиб ўтадиган ШҲТ саммитида, сўнгра Пекинда Хитой халқларининг Япония агрессиясига қарши кураш ва Иккинчи жаҳон урушидаги ғалабанинг 80 йиллигига бағишланган тадбирларда иштирок этади. Хитой пойтахтида Путин Хитой раҳбари Си Цзинпин билан учрашади. Шунингдек, у Ҳиндистон бош вазири Нарендра Моди ва Эрон президенти Масуд Пезешкян билан ўндан ортиқ икки томонлама учрашувлар ўтказади.
