Макронга Путиндан керак бўлган нарса Украина эмас

© РИА Новости / Сгенерировано ИИИзображение сгенерировано ИИ
Изображение сгенерировано ИИ - Sputnik Ўзбекистон, 1920, 03.07.2025
Oбуна бўлиш
Франция президенти Зеленскийга Россиянинг Украина можароси бўйича позицияси ўзгармаганини айтиш учун қўнғироқ қилди.
Макрон буни кеча Владимир Путин билан бўлиб ўтган телефон суҳбати чоғида аниқлади —деярли уч йил ичида биринчи — ва шу заҳотиёқ Киев режими раҳбарини Украина "ўзини хиёнаткор ҳис қилмаслиги" ҳақида хабардор қилишга шошилди, деб ёзмоқда РИА Новости колумнисти Пётр Акопов.
Франция президенти аллақачон россиялик ҳамкасби билан қулай вақтда боғланиши мумкинлиги ҳақида огоҳлантирган эди ва Париж Москва билан суҳбатлашишни сўраган пайт келди. Путин рад этмади, чунки у алоқаларни Ғарб етакчиларининг ўзлари узганини ва агар улар хоҳласа, мулоқотга қайтишлари мумкинлигини кўп марта тушунтирган.
Хўш, сўнгги пайтларда нима содир бўлдики, Макрон қўнғироқларга қўйилган бир томонлама тақиқни бекор қилишга қарор қилди? Европанинг глобал геосиёсий ўйин майдонидан тобора кўпроқ сиқиб чиқарилаётганини ҳисобга олмаганда, ҳеч қандай муҳим нарса йўқ.
Украинанинг ғалабаси (яъни ҳолдан тойиши ва охир-оқибат Россиянинг нисбий мағлубияти) ҳақидаги гаров иш бермади: Трамп Вашингтонга қайтди. Трамп аллақачон Путин билан бир неча бор телефон орқали гаплашган, жумладан, Украина масаласини ҳал қилиш имкониятини муҳокама қилган.
Встреча президента России Владимира Путина и президента США Дональда Трампа - Sputnik Ўзбекистон, 1920, 15.06.2025
Путин Трамп билан телефон орқали мулоқот қилди — суҳбатда кўтарилган масалалар
Яқин Шарқда эса Исроил АҚШ билан биргаликда ўз тажовузни ҳатто рамзий маънода оқламасдан Эронга ҳужум қилди. Буларнинг барчасида Европанинг ўрни қаерда? У билан ҳисоблашишмайди, фақат Штатларга содиқлик ҳақида қасамёд қилишга ва мудофаа харажатларини кескин оширишни ваъда қилишга рухсат беришади.
Унинг Хитой билан муносабатлари ҳали музламаган, аммо Вашингтонни хурсанд қилиш учун аллақачон тўхтатиб қўйилган ва Америка билан тариф урушлари тўхтатилган. Европа жаҳон сиёсатининг субъекти бўлишдан тўхтаб, Украинага ёрдам беришга кўпроқ эътибор қаратмоқда, аммо бу ерда ҳам АҚШ позициясига боғлиқ бўлиб қолмоқда ва Америка ва Россия ўртасидаги алоҳида тинчликдан доимо хавотирда.
Последствия ударов Израиля по Тегерану  - Sputnik Ўзбекистон, 1920, 24.06.2025
Эрон Исроил билан ўт очишни тўхтатиш кучга кирганини эълон қилди
Европанинг Россия билан алоқалари музлатилган ва Европа етакчилари Москванинг позицияси ҳақидаги янгиликларни америкаликлардан билиб олишлари керак. Макрон бу вазиятда нима қилиши керак бўлади? Фақат Путинга қўнғироқ қилиш.
Бирор нарса ҳақида келишиб олиш учун эмас, балки Франция ва Европанинг таъсирини қандайдир тарзда кўрсатиш учун. Икки соат давом этган суҳбат, биринчи навбатда, Эронга ҳужум оқибатлари ҳақида бўлди, Украина бўйича эса шунчаки узоқ вақтдан бери маълум бўлган позициялар алмашилди.
Яъни, Макрон "Франция Украинанинг суверенитети ва ҳудудий яхлитлигини доимо қўллаб-қувватлашини таъкидлади ҳамда можарони барқарор ва узоқ муддатли ҳал қилишга эришиш учун Украина ва Россия ўртасида зудлик билан сулҳ тузиш ва музокаралар бошлашга чақирди", Путин эса "Украина можароси узоқ йиллар давомида Россия хавфсизлиги манфаатларини эътиборсиз қолдириб, Украинада Россияга қарши плацдарм яратган Ғарб давлатлари сиёсатининг тўғридан-тўғри оқибати" эканини эслатди. Энди тинч йўл билан ҳал қилиш учун "украина инқирозининг асл сабабларини бартараф этишни назарда тутувчи" келишувлар керак.
Мутлақ боши берк кўчами? Ҳа, айниқса, Зеленскийнинг Германия ўз позициясини ўзгартиргани ва энди вақт ўтиши билан НАТОда Украинанинг ўрни бўлиши ҳақидаги сўнгги баёнотлари фонида. Аммо Макрон Украина ҳақида гаплашиш учун қўнғироқ қилмади: бу ерда ҳамма нарса фронтда ва кейинроқ - Америка ва Россия ўртасидаги музокараларда ҳал бўлади.
Францияни Яқин Шарқ ташвишга солмоқда - Ғазодаги ҳалокатли вазият эмас, балки Эронга берилган зарбалар оқибатлари. Макрон Исроил ва Америка ҳужумларини қўллаб-қувватлаб, Францияни манёвр қилиш эркинлигидан маҳрум қилди.
Аммо энди у Париж ва Европага Эрон бўйича музокарачилар мақомини қайтармоқчи - агар янги ядровий битим тузилса. Ҳозир буни тасаввур қилиш қийин: Эрон ҳатто ядровий қурол ишлаб чиқаришни тақиқлашдан воз кечиши мумкин, АҚШ эса янги зарбалар билан таҳдид қилмоқда.
Президент Владимир Путин встретился с руководителями международных информационных агентств - Sputnik Ўзбекистон, 1920, 19.06.2025
Ўзбекистон, Яқин Шарқ ва Украина — Путин журналистларнинг саволларига жавоб берди
Аммо музокаралар барибир бошланса, Европанинг иштироки керак бўлмаслиги мумкин. Келишув Эрон, АҚШ ва Россия ўртасида тузилади. Европа Иттифоқи эса, умуман олганда, Германия, Франция ва Британияни фактлар қаршисига қўяди. Ахир, 2015 йилдаги ўтган битим тажрибаси шуни кўрсатадики, 2018 йилда Трамп АҚШнинг ундан бир томонлама чиқишини эълон қилганидан кейин европаликлар келишувни сақлаб қолиш учун ҳеч нарса қила олишмади.
Европанинг Қўшма Штатларга босим ўтказиш воситалари йўқ, шунинг учун унинг воситачилиги Эронга нима учун керак? Чунки Макрон ҳозирданоқ Эроннинг тинч атомга бўлган ҳуқуқини эълон қилиб, Францияни келажакдаги музокаралар столидан жой олишга (яъни минтақадаги таъсирини тан олишга) ҳаракат қилиши муҳим.
Путин билан суҳбатда иккала президент ҳам "Эрон ядро дастури атрофидаги инқирозни ҳал қилиш, Яқин Шарқ маконидаги бошқа зиддиятларни ҳал қилиш каби, фақат сиёсий-дипломатик воситалар орқали амалга оширилиши тарафдори эканликларини таъкидлашди", яъни Эронга берилаётган янги зарбаларга қарши. Аммо Россия учун бундай позиция табиий бўлса, Франция сўнгги ҳужумларни қўллаб-қувватлаши билан ўз сўзларининг қадрини кўрсатди.
Илгари Россия билан Донбасс ва Украина бўйича келишувларда бўлгани каби Минск келишувлари ва "норманд формати"ни эслайлик. Парижнинг ваъдалари ҳеч нарсага арзимайди, чунки улар ҳақиқий суверенитет билан мустаҳкамланмаган (ҳеч бўлмаганда ҳукмрон элита тафаккурида), буни Москвада ҳам, Теҳронда ҳам билишади. Уларга фақат Киевда ишонишади, аммо Макрон томонидан “хиёнатни ҳис қилиш” имконияти ҳали бўлади.
Янгиликлар лентаси
0