НАТО саммити: Вильнюсда Украинани қабул қилиш масаласи ҳал бўлмади

© AP Photo / Virginia MayoНАТОга аъзо мамлакатлар байроқлари, архив сурат
НАТОга аъзо мамлакатлар байроқлари, архив сурат - Sputnik Ўзбекистон, 1920, 13.07.2023
Oбуна бўлиш
Шимолий Атлантика альянси саммити кескин ҳақиқатни очиб берди: Украина ҳеч қачон НАТОга аъзо бўлмайди, чунки бундай “кенгайиш” АҚШнинг мавжудлигига таҳдид солади.
ТОШКЕНТ, 13 июл — Sputnik. Россия махсус ҳарбий операцияси тугагандан сўнг Украинанинг НАТОга аъзо бўлиш эҳтимоли нолга тушади — урушдан кейинги дунё шартлари ҳар доим ғолиб томонидан белгиланади.
11-12 июль кунлари Вильнюсда бўлиб ўтган Шимолий Атлантика альянсининг саммити Америка “қиёмат самолёти”нинг Болтиқбўйига саҳналаштирилган ҳолда етиб келиши билан кескин ҳақиқатни очиб берди: Украина ҳеч қачон НАТОга аъзо бўлмайди, чунки бундай “кенгайиш” АҚШнинг мавжудлигига таҳдид солади.
Асосчи-иттифоқчиларнинг фикри, Болтиқбўйи “Ёш европаликлар” нинг жангари руҳияти ва Киев режимининг беадаб риторикаси альянс эгалари (америкаликлар) томонидан атайлаб эътиборга олинмайди. Кўп қутбли дунёда Ғарб демократиясининг ҳақиқати шундай бўлади.
Украинанинг НАТОдаги келажаги дастлаб Вильнюсдаги саммитнинг асосий мавзуси деб ҳисобланган, аммо мўъжиза содир бўлмади. 11 июлдаги якуний баёнотда аниқ муддатлар ва шартлар йўқ.
Киев ўз келажагининг “ноаниқ” ва “мавҳум” ҳолатидан ғазабда. Ҳамдард Британия, Германия, Франция ва бошқалар УҚК учун янги ракеталар ва зирҳли техника етказиб бериш орқали Украина умидларининг барбод бўлишини юмшатишга ҳаракат қилмоқда.
НАТОнинг Украинага узоқ муддатли ёрдам дастури кўпроқ “охирги украиннинг ўлимигача” уруш стратегиясини эслатади ва УҚК қарши ҳужумининг биринчи ойидаги ҳалокатли натижалар қавс ичидаги тушунчаларни олиб ташлашга имкон беради.
“The American Conservative” журнали шундай деди: “Кучли ёки заифлигидан қатъи назар, Украина ядровий урушни оқлаш учун стратегик мукофот эмас. Европани ўзлаштириш ёки Атлантика кучлари мувозанатини бузиш Бахмут ёки Қримни ким назорат қилишига боғлиқ эмас ва ақли бор ҳеч ким Мариуполь учун Массачусетсни радиация таъсири остида қолишига йўл қўйиши мумкин эмас.
“Politico” нашри қўшимча қилди: “АҚШ Украина хавфсизлигини кафолатламаслиги керак ва кафолат бера олмайди ҳам”.
Американинг “Foreign Affairs” журнали шундай хулосага келди: “Иттифоқни кенгайтириш харажатлари фойдадан кўпроқ бўлади... Украинага НАТО эшикларини ёпиш вақти келди”.

Яширин кучлар

Бугун Кремль Ғарб томонидан муҳокама қилинган Украина учун НАТО дан ташқарида бўлган хавфсизлик кафолатлари (Исроилми ёки Корея моделига кўрами, бу муҳим эмас) “Россия хавфсизлигига тажовуз қилишини” маълум қилди.
Альянс Украинадаги можаронинг якуний мақсади бўйича ягона позицияга эга эмас. НАТО Бош котиби Йенс Столтенберг қурол етказиб беришни хавфсизлик кафолатларидан муҳимроқ деб ҳисоблайди ва фақат шу йўл билан Украинада тинчликка эришиш имконини кўради.

Шу йўналиш бўйича Париж УҚКга SCALP-EG қанотли ракеталарини топширмоқда, Оқ уй 300 км гача бўлган масофага эга ATACMS ракеталарини тайёрламоқда. Америка кассетали ўқ-дорилари аллақачон йўлда.

НАТОнинг Вильнюсдаги саммити натижалари ва Украина ҳарбий ҳаракатлар театрида ракета-кассетали қуроллардан фойдаланиш янги босқичлари АҚШнинг Европадаги иттифоқчиларининг хавфсизлиги Украина билан бир хил даражада кафолатланмаганлигини таъкидлашга имкон беради. Прокси-уруш жуда узоқ давом этадиган кўринишга кирмоқда.
Россия Қуролли кучларининг реакцияси таҳдидлар даражасига яраша ва, албатта, Американинг бир неча ўнлаб Abrams танклари ёки F-16 қирувчи самолётлари махсус ҳарбий операция йўналишини ўзгартирмайди.
Коллектив Ғарб Украина хавфсизлигига ёки қўғирчоқ Киев режимининг фаровонлигига бефарқ, АҚШ ва НАТО тақдири хавф остида. “Ягоналик” ва дунё устидан ҳукмронликни сақлаб қолиш учун курашда Оқ уй Америка жамияти ва Европа иттифоқчиларини Россияга қарши ҳар қандай чораларга тайёрламоқда.
Бироқ, суверен, ўзини ўзи таъминлайдиган, ядровий-ракетавий кучга эга бўлган Россияга қарши Ғарбнинг нафрати Россия билан урушга технологик тайёргарлигидан юқори.
“IL Fatto Quotidiano” Рим газетаси Вашингтон вассаллар ва иттифоқчиларнинг барча ресурсларидан фойдаланган ҳолда Америка империясининг муқаррар якунини кечиктиришга интилаётганини таъкидлайди.
Шундай қилиб, Европа учун Россия билан (келажакда — Хитой билан) ўз-ўзини вайрон қилувчи кураш ва муқаррар саноатсизлантириш, Европа Иттифоқининг қашшоқлиги келиб чиқади. Бу Россия билан прокси урушининг яширин кучлари, Украина учун G7 “хавфсизлик концепцияси” ва НАТО нинг Европа хавфсизлик тизимидаги роли ҳақида билиш керак бўлган асосий нарса.
АҚШ раҳбарлигида Шимолий Атлантика альянси ўн йиллар давомида ҳатто Атлантикадан узоқда жойлашган мамлакатларда ҳам урушларни келтириб чиқарган. Украинада америкаликлар томонидан сунъий равишда яратилган вазиятда ҳеч қандай янгилик юз бермаяпти, бироқ Россия билан можарода одатий жазосизлик ҳолати албатта бўлмайди.
Пентагон ва НАТО арсеналларининг, АҚШ ҳарбий-саноат базасининг бўшаб қолиши америкалик “қирғийлар” учун биринчи лекин охиргиси бўлмаган белгидир.

Украинанинг “урушдан кейинги аъзолиги” ҳақидаги хомхаёллар билан хайрлашиш вақти келди. Украинанинг келажаги НАТОда эмас, чунки бу иттифоқнинг келажаги йўқ.

Янгиликлар лентаси
0