НАТО "Air Defender" кенг кўламли манёврлари – Россияга "сигнал"

© Sputnik / Алексей ВитвицкийF-16 самолётлари, архив сурат
F-16 самолётлари, архив сурат - Sputnik Ўзбекистон, 1920, 15.06.2023
Oбуна бўлиш
АҚШ ва НАТОга қарам давлатлар ўтмиш яшин тезлигидаги урушларининг сабоқларини ҳисобга олмасдан ва тактик ядровий қуролидан фойдаланиш эҳтимоли билан Россияга қарши тўғридан-тўғри ҳарбий тўқнашув йўлларини кўриб чиқмоқда, “тезкор глобал зарба” га тайёргарлик кўрмоқда.
ТОШКЕНТ, 15 июн — Sputnik. Иттифоқнинг зарба берувчи авиацияси Американинг “Prompt Global Strike” моҳиятидаги ҳарбий ҳаракатини Европанинг шимолий қисмида ва Болтиқбўйида АҚШ армиясини "Defender-2023" қуруқликдаги ўқув машғулотлари билан биргаликда Европанинг ўнта давлатида кенг кўламли "Air Defender-2023" манёврларида қўллайди.
12—23 июнь кунлари НАТО тарихидаги энг йирик ҳаво ўқув машғулотлари — “Air Defender-2023” 25 та давлат, 10 минг аскар ва 250 самолёт, жумладан, Швеция ва Япония иштирокида бўлиб ўтмоқда. Ташкилий ва логистика маркази Германияда, илғор авиабазалар Чехия, Латвия ва Эстонияда жойлашган.
Америкаликлар устунлик қилмоқда – 250 та самолётдан 100 таси АҚШ Миллий гвардиясига тегишли. Бу Форс кўрфази урушидан бери 35 штатдан Миллий гвардия авиаторлари учун Атлантика океани бўйлаб энг кенг кўламда ҳарбийлаштиришдир. Ядровий қуролдан фойдаланган ҳолда юзага келиши мумкин бўлган “Европадаги бўрон” АҚШ чегарачилари учун яхшиликни ваъда қилмайди. АҚШнинг иккита B-1B Lancer стратегик бомбардимончи самолёти кеча Руминиядаги Михаил Когэлничану авиабазасига қўнди.
"Air Defender-2023" машқлари афсонаси НАТОнинг 5-моддага мувофиқ жавобини, яъни Германияни қандайдир шарқий иттифоқ OCCASUS томонидан босиб олингандан кейин белгиланган (эҳтимол, унчалик ачинарли бўлмаган Польшани босиб олганидан кейин) — “душманнинг гибрид босқинчи кучларига қарши жанговар операциялар” моддасини акс эттиради. Можаро “Арктика ва Қора денгиз ўртасидаги бўшлиқни қамраб олади”. 2000 та қирувчи ва бомбардимончи самолётлар (шу жумладан, F-35 ва B-1B), ҳужум ва ёнилғи қуйиш самолётлари учун жанговар тайёргарлик турлари режалаштирилган. Манёврлар миқёси шунчалик каттаки, Германия ҳаво ҳудудининг айрим ҳудудлари фуқаролик самолётлари учун вақтинча ёпилади.
Машғулотларнинг эълон қилинган мақсадлари – НАТО коалициясининг ҳаво кучларини тезкор жойлаштириш ва улардан фойдаланиш қобилиятини текшириш. Шу жумладан ҳужумкор операцияларни, “ер-ҳаво ракеталари ва радиоэлектрон урушнинг зич таҳдидлари олдида комбинацияланган ҳаво ҳужумларини” синаб кўришдир. Сценарийларга “душман самолётлари билан ҳаво жанги ва НАТО қирувчи-бомбардимончилари ўрта масофали ракеталарни тутиб олиши, шунингдек, иттифоқ қуруқликдаги кучларига ҳаводан ёрдам кўрсатиши” киради.
Бу ерда "Air Defender-2023"нинг АҚШ армияси "Defender-23" қуруқликдаги ўқув машғулотлари Европанинг ўнта давлатида (22 апрелдан 23 июнгача) 9000 америкалик аскар ва 26 иттифоқчи давлатдан 17000 нафар ҳарбий хизматчи, 20 минг донагача Пентагон ҳарбий техникаси иштирокида ўтказилишини алоҳида таъкидлаш зарур. Буларнинг барчаси Украинадаги махсус ҳарбий операцияни ишонч билан давом эттираётган Россия учун ўзига хос “огоҳлантирувчи ишора” бўлиб хизмат қилиши керак.
2023 йилнинг жазирама ёзи
Вашингтон тарихдан ҳеч қандай сабоқ олмайди. Атиги беш кун олдин Европанинг Арктика ҳудудида (Швеция, Финляндия, Норвегия) "Arctic Challenge-2023" манёврлари 3000 нафар ҳарбий хизматчи ва Ғарбнинг 14 давлатидан 150 та ҳаво кучлари самолётлари, шу жумладан, АҚШ миллий гвардия авиакомпаниясининг ҳужумчи самолётлари иштирокида якунланди.
НАТОнинг зарба берувчи самолётларидан оммавий фойдаланишга умид боғлаганлари бежиз эмас. АҚШ оддий пиёда аскарлар учун илғор зарба қуролларини ишлаб чиқиш, ядровий жангда уларни қўллаш орқали Россиядан орқада қолиб кетганини қоплашга ҳаракат қилмоқда. Бу Американинг “Тезкор глобал зарба” консепциясининг янги кўринишидир.

"Air & Space Forces" журнали апрель ойида Air Defender-2023 нинг муҳим хусусиятларини маълум қилди: “Бу АҚШ Ҳарбий-ҳаво кучларининг янги операцион концепцияларининг кенг кўламли синови бўлади, масалан, "Agile Combat Employment" (мослашувчан жанговар фойдаланиш), учувчилар ва самолётлар масофадан, автоном ёки яширинча ҳаракат қилиш учун кичикроқ гуруҳларга тақсимланади.

Албатта, Американинг B-1B Lancer стратегик бомбардимончи самолётининг Руминиядаги автономияси ёки F-35 нинг махфийлиги (В-61термоядровий бомбаларининг стандарт ташувчиси) бутун Европа ва АҚШнинг Шимолий Америка ҳудудига таҳдид солади. Россия худди шундай ядровий зарба билан жавоб қайтариши кафолатланган.
Ғарбда 2022 йил февраль ойида Россия махсус ҳарбий операцияси бошланганидан кейин Шарқий Европа ҳаво ҳудудини ҳимоя қилиш учун НАТО фаоллашиши ҳақида гап бор. Бироқ, Болтиқбўйи мамлакатлари, Польша, Руминия ва Украина ҳудудида хорижий қўшинлар ва ҳарбий базалар анча олдин пайдо бўлган.
АҚШ ва иттифоқ 2018 йилдан бери "Air Defender-2023" машғулотларига тайёргарлик кўрмоқда ва Россия барча “ишоралар”га ўз вақтида жавоб қайтарди. Украина можаросининг ҳақиқий тарихи шаффоф ва Ғарб учун фойда олиб келмайди. "The American Conservative" журнали Россия махсус ҳарбий операциясини Вашингтон бошчилигида НАТОни тажовузкор ва ўйламасдан кенгайтириш натижаси эканлигини тан олди.
“Арктика ва Қора денгиз ўртасидаги” ҳаво бўшлиғи америкаликлар учун Европа чегараларини (ҳеч ким ҳужум қилмаётган) ҳимоя қилиш учун эмас, балки Россия ва унинг иттифоқчиларига нисбатан кейинчалик амалга ошириладиган ҳарбий-сиёсий босқин ва Евроосиё суверен давлатларини иқтисодий қулликка айлантириш мақсадларда (табиий ресурсларни талон-тарож қилиш) тажовуз қилиш учун зарурдир.
Шунинг учун АҚШнинг Россия Федерациясига қарши иқтисодий санкцияларини фақат Ғарб давлатлари – инсониятнинг 12 фоиздан камроғи қўллаб-қувватламоқда. Россиянинг такаббур ва ўзини ўзи тайинлаган “гегемон”га қарши прокси уруш олиб бораётганини дунёнинг кўп қисми умид ва хавотир билан кузатмоқда. Ҳатто НАТОда ҳам Ғарбнинг Россия Қуролли кучлари билан тўғридан-тўғри тўқнашувга дош бера олиши борасида аниқ фикр йўқ.
10-11 июнь кунлари Германияда норозилик намойишлари бўлиб ўтди, юзлаб иштирокчилар "Air Defender-2023" ва Россия билан зиддиятнинг кучайишига қарши чиқди. F-16 қирувчи самолётлари ғалаба қозониш учун эмас, балки Украинанинг ўз жонига қасд қилиши орқали Россияни заифлаштириш ва Ғарбнинг бошқа ресурсларини сақлаб қолиш учун УҚКга топширилиши кўпчиликка аён. Ёз қайноқ воқеаларга бой бўлишини ваъда қилмоқда.
Янгиликлар лентаси
0