https://sputniknews.uz/20230428/patriot-f-16-ukraina-amerika-34393389.html
"Patriot" ва F-16 Украинада: Америка афсоналари барбод бўлмоқда
"Patriot" ва F-16 Украинада: Америка афсоналари барбод бўлмоқда
Sputnik Ўзбекистон
"Patriot" ва F-16 Украинада Америка афсоналари барбод бўлмоқда
2023-04-28T21:38+0500
2023-04-28T21:38+0500
2023-04-28T21:38+0500
колумнистлар
ҳарбий техника
ҳарбий ҳамкорлик
ҳарбий
ҳарбий аэродром
россия
украина
ақш
нато
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e6/0c/0f/30763207_0:34:744:453_1920x0_80_0_0_70622703c1afbeb246746fa62d706e46.jpg
Қирқ йиллик фойдаланиш давомида “Патриотлар” бирорта ҳам душман самолётини уриб туширмаган. Яман исёнчиларининг дронлари ва ракеталари билан жанг ҳам мағлубият билан якунланган – "Patriot" зенит-ракета тизимига асосланган ҳаво мудофаа тизими Саудия Арабистони объектларини қўшма ҳаво ҳужумларидан ҳимоя қила олмаган. Россия махсус ҳарбий операция ҳудуди Ғарб қуролларининг сифатини кучли текширувдан ўтказди ва АҚШнинг ҳаво мудофааси билан ракета ҳужумига қарши мудофаа соҳасидаги технологик қолоқлигини тасдиқлайди.Улар таркибига – танклар, пиёда жанговар машиналар, бошқа техникалар, шу жумладан "Patriot" зенит-ракета тизими киради. Пентагон вакиллари Одессада Украинага олиб келинган қуролларни мунтазам текшириб турмоқда (Россия “Калибрлар”ининг остида буни бажариш осон эмас). “Амалга оширилаётган операциялар” ҳали кузатилмади – Украина Қуролли кучлари ёпиқ мудофаа ҳолатида.Вашингтон ва Берлин Киевга ҳар бири таҳминан 1 миллиард доллар турадиган ва тўртта зенит-ракетали, 4-8 та ишга туширувчи қурилмали иккита "Patriot" зенит-ракета тизими батареясини юборишга ваъда берди. Ҳаммаси бўлиб батареяда 16 дан 32 тагача ракета мавжуд. Аввалроқ "Politico" УҚК баллистик ракеталарни тутиб олиш учун мўлжалланган "Patriot MIM-104" модификациясини олиши ҳақида хабар берган эди. Апрель ойида Украинада ваъда қилинган тўпламлардан бири жанговар вазифасини бажара бошлади. Албатта, Киев осмонида уларнинг иккитаси ва ҳатто учтаси ҳам “ҳукмронлик” ўрната олмайди. Махсус ҳарбий операция ҳудудидаги рус қўшинлари баллистик ракеталардан фойдаланмайди, тутиб бўлмайдиган гипертовушли “Искандер”лар квази-баллистик траекториялар бўйлаб учади. Америка комплекси учун рус самолётлари, дронлари ва қанотли ракеталарини тутиб олиш деярли ҳал қилиб бўлмайдиган масаладир.Ўрта масофали ракеталар, эҳтимол, келиб чиқиши Эрон ёки Яман бўлган, 1000 км масофани ва "Patriot" зенит-ракета тизимлари учун олтита “кенгайтирилган” жойлашув ҳудудини босиб ўтган, THAAD тизими томонидан фақат Эр-Риёд устида аниқланган ва тутиб олинган. 200 км гача масофали юқори ихтисослаштирилган ракетага қарши тизим "Terminal High Altitude Area Defense" (THAAD) Россиянинг С-500 зенит-ракета тизимининг Америка муқобили ҳисобланади, аммо ундан ёмонроқ ҳарактеристикага эга. Аввалроқ Саудия Арабистони ҳаво мудофаа кучлари 2019 йил кузида “Патриотлар” билан хусийларнинг нефть объектларига ракета ҳужумини амалга ошира олмаган эди. 2017 йил декабрь ойида хусийларнинг Burkan 2-H баллистик ракетасига учирилган бешта "Patriot PAC-2" мажмуасининг MIM-104C ракеталаридан ҳеч бири мўлжалга тегмаган.Patriot – асли “патриот” эмас, нишонга у ура олмасАмериканинг "Patriot" зенит-ракета тизими 1983 йилда ишлаб чиқилган ва йирик денгиз ва ҳаво базаларини, маъмурий-саноат марказларини – ҳар қандай ҳаво ҳужумларидан ҳимоя қилиш учун мўлжалланган. Рекламаларда айтилишича, "Patriot" зенит-ракета тизими бир вақтнинг ўзида 100 дан ортиқ ҳаво нишонларини аниқлаш, саккизта танлан нишонни доимий равишда кузатишва уларнинг ҳар бирига учтадан ракета билан –100 кмгача ва 60 метрдан 24 километргача, 90 даражали секторда баландликда ҳужум қилишга қодир. Шунга қарамай, Вашингтон осмони “Норвегия характерли” NASAMS ҳаво мудофаа тизимлари томонидан “патриотмас ҳолда” қўриқланади.Замонавий ҳарбий тўқнашувларда "Patriot" зенит-ракета тизими “мутлақ” ютқизмоқда, 2020 йил январь ойида Эроннинг ракета зарбалари Ироқдаги АҚШнинг йирик ҳарбий базасида 100 га яқин америкалик аскарни йўқ қилгани тасодиф эмас. "Patriot" нишонларни тор секторда, фақат уфқ баландлигидагини аниқлайди ва 60 метргача баландликда паст учадиган нишонларни – ракеталар ва дронларни “кўрмайди”. Гипертовушли объектларга ета олмайди. Жанговар шароитда нишонга тегиш эҳтимоли 0,4 ни ташкил этади, яъни учта ракетадан биттаси тегади. 150 км гача бўлган мудофаа чегараларидаАмерика комплекси Россиянинг “Панцирь” замбаракли зенит-ракета тизимининг самарадорлигидан орқададир. С-350 “Витязь” зенит-ракета тизимининг самарадорлигини гапирмаса ҳам бўлади.Украина ҳаво мудофаа тизимлари апрель ойи охирига келиб бутунлай таназзулга учраётганидан ва Россия ҳужумчи самолётларинингмахсус ҳарбий операция ҳудудида ҳукмронлиги кучаётганидан Пентагон хавотирда. Шу билан бирга, “афсонавий” "Patriot" зенит-ракетатизими иккита батареясининг имкониятлари Украинада ҳеч кимни янглиштириши керак эмас. Украина осмонида Америкада ишлаб чиқарилган “инжиқ” F-16 қирувчиларининг эҳтимолий пайдо бўлиши – фақат АҚШ ҳарбий-саноат комплексининг бозор манфаатларига зарба беришга қодир. Украина ҳарбий ҳаракатлартеатрида бу самолётлар жанговар тайёр эмаслиги аниқ, улар махсус хизматни, тоза учиш-қўниш йўлакларини талаб қилади. "Business Insider" нашрининг таъкидлашича, Россия УҚКнинг ҳар қандай аэродромларини қирувчи самолётлар – F-16 ни қабул қилгунигақадар йўқ қилади. Пентагон буни тушунади ва иккиюзламачилик билан таъкидлайди: “F-16 лар Украина учун устувор аҳамиятга эга эмас”, чунки ҳавони “ер усти ҳаво мудофааси ёрдамида” жуда самарали бошқариш мумкин экан. Биз аввалроқ Америка ҳаво мудофааси ва ракетага қарши мудофаа технологияларини кўриб чиққан эдик. Шу билан бирга Пентагон маълумотларига кўра, Украина можаросида Россия ҳарбий авиациясининг салоҳияти кам зарар кўрган ва Ҳаво-космик кучларда “1000 та қирувчи ва бомбардимончи самолётлар” мавжуд.
украина
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2023
Александр Хроленко
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/649/87/6498751_261:0:928:666_100x100_80_0_0_f49586da20af8e3af637d21ad51d893d.jpg
Александр Хроленко
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/649/87/6498751_261:0:928:666_100x100_80_0_0_f49586da20af8e3af637d21ad51d893d.jpg
Янгиликлар
uz_UZ
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Александр Хроленко
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/649/87/6498751_261:0:928:666_100x100_80_0_0_f49586da20af8e3af637d21ad51d893d.jpg
"patriot" f-16 украина америка россия махсус операция
"patriot" f-16 украина америка россия махсус операция
"Patriot" ва F-16 Украинада: Америка афсоналари барбод бўлмоқда
Украинадаги "Patriot" зенит-ракета комплекслари АҚШ миллий манфаатларига таҳдид солмоқда, чунки бу комлпекслар душман самолётлари ва ракета қуролларига қарши курашда самарасиздир.
Қирқ йиллик фойдаланиш давомида “Патриотлар” бирорта ҳам душман самолётини уриб туширмаган. Яман исёнчиларининг дронлари ва ракеталари билан жанг ҳам мағлубият билан якунланган – "Patriot" зенит-ракета тизимига асосланган ҳаво мудофаа тизими Саудия Арабистони объектларини қўшма ҳаво ҳужумларидан ҳимоя қила олмаган. Россия махсус ҳарбий операция ҳудуди Ғарб қуролларининг сифатини кучли текширувдан ўтказди ва АҚШнинг ҳаво мудофааси билан ракета ҳужумига қарши мудофаа соҳасидаги технологик қолоқлигини тасдиқлайди.
АҚШ Европадаги Қуролли кучлари ва НАТОнинг Бирлашган Қуролли кучлари қўмондони, америкалик генерал Кристофер Каволи 26 апрель куни бўлиб ўтган Конгрессда – Киев ваъда қилинган жанговар техниканинг 98 фоизини олганини маълум қилди: “Биз аллақачон Киевга қарши ҳужум учун зарур бўлган нарсаларни етказиб бердик ва ҳозирги операцияларни қўллаб-қувватлаш учун етказиб беришни давом эттирамиз”.
Улар таркибига – танклар, пиёда жанговар машиналар, бошқа техникалар, шу жумладан "Patriot" зенит-ракета тизими киради. Пентагон вакиллари Одессада Украинага олиб келинган қуролларни мунтазам текшириб турмоқда (Россия “Калибрлар”ининг остида буни бажариш осон эмас). “Амалга оширилаётган операциялар” ҳали кузатилмади – Украина Қуролли кучлари ёпиқ мудофаа ҳолатида.
Вашингтон ва Берлин Киевга ҳар бири таҳминан 1 миллиард доллар турадиган ва тўртта зенит-ракетали, 4-8 та ишга туширувчи қурилмали иккита "Patriot" зенит-ракета тизими батареясини юборишга ваъда берди. Ҳаммаси бўлиб батареяда 16 дан 32 тагача ракета мавжуд. Аввалроқ "Politico" УҚК баллистик ракеталарни тутиб олиш учун мўлжалланган "Patriot MIM-104" модификациясини олиши ҳақида хабар берган эди. Апрель ойида Украинада ваъда қилинган тўпламлардан бири жанговар вазифасини бажара бошлади. Албатта, Киев осмонида уларнинг иккитаси ва ҳатто учтаси ҳам “ҳукмронлик” ўрната олмайди. Махсус ҳарбий операция ҳудудидаги рус қўшинлари баллистик ракеталардан фойдаланмайди, тутиб бўлмайдиган гипертовушли “Искандер”лар квази-баллистик траекториялар бўйлаб учади. Америка комплекси учун рус самолётлари, дронлари ва қанотли ракеталарини тутиб олиш деярли ҳал қилиб бўлмайдиган масаладир.
"Patriot" зенит-ракета тизимлари 40 йиллик фаолият давомида турли мамлакатларда бирорта ҳам душман самолётини уриб туширмаган. Саудия Арабистони объектларига ўрта масофага мўлжалланган баллистик ракеталарнинг зарбаси билан яманлик исёнчилар 2021 йилнинг қишида Америка ҳаво мудофаа тизимларини бутун дунёга шарманда қилган.
Ўрта масофали ракеталар, эҳтимол, келиб чиқиши Эрон ёки Яман бўлган, 1000 км масофани ва "Patriot" зенит-ракета тизимлари учун олтита “кенгайтирилган” жойлашув ҳудудини босиб ўтган, THAAD тизими томонидан фақат Эр-Риёд устида аниқланган ва тутиб олинган. 200 км гача масофали юқори ихтисослаштирилган ракетага қарши тизим "Terminal High Altitude Area Defense" (THAAD) Россиянинг С-500 зенит-ракета тизимининг Америка муқобили ҳисобланади, аммо ундан ёмонроқ ҳарактеристикага эга. Аввалроқ Саудия Арабистони ҳаво мудофаа кучлари 2019 йил кузида “Патриотлар” билан хусийларнинг нефть объектларига ракета ҳужумини амалга ошира олмаган эди. 2017 йил декабрь ойида хусийларнинг Burkan 2-H баллистик ракетасига учирилган бешта "Patriot PAC-2" мажмуасининг MIM-104C ракеталаридан ҳеч бири мўлжалга тегмаган.
Patriot – асли “патриот” эмас, нишонга у ура олмас
Американинг "Patriot" зенит-ракета тизими 1983 йилда ишлаб чиқилган ва йирик денгиз ва ҳаво базаларини, маъмурий-саноат марказларини – ҳар қандай ҳаво ҳужумларидан ҳимоя қилиш учун мўлжалланган. Рекламаларда айтилишича, "Patriot" зенит-ракета тизими бир вақтнинг ўзида 100 дан ортиқ ҳаво нишонларини аниқлаш, саккизта танлан нишонни доимий равишда кузатишва уларнинг ҳар бирига учтадан ракета билан –100 кмгача ва 60 метрдан 24 километргача, 90 даражали секторда баландликда ҳужум қилишга қодир. Шунга қарамай, Вашингтон осмони “Норвегия характерли” NASAMS ҳаво мудофаа тизимлари томонидан “патриотмас ҳолда” қўриқланади.
Замонавий ҳарбий тўқнашувларда "Patriot" зенит-ракета тизими “мутлақ” ютқизмоқда, 2020 йил январь ойида Эроннинг ракета зарбалари Ироқдаги АҚШнинг йирик ҳарбий базасида 100 га яқин америкалик аскарни йўқ қилгани тасодиф эмас. "Patriot" нишонларни тор секторда, фақат уфқ баландлигидагини аниқлайди ва 60 метргача баландликда паст учадиган нишонларни – ракеталар ва дронларни “кўрмайди”. Гипертовушли объектларга ета олмайди. Жанговар шароитда нишонга тегиш эҳтимоли 0,4 ни ташкил этади, яъни учта ракетадан биттаси тегади. 150 км гача бўлган мудофаа чегараларидаАмерика комплекси Россиянинг “Панцирь” замбаракли зенит-ракета тизимининг самарадорлигидан орқададир. С-350 “Витязь” зенит-ракета тизимининг самарадорлигини гапирмаса ҳам бўлади.
Украина ҳаво мудофаа тизимлари апрель ойи охирига келиб бутунлай таназзулга учраётганидан ва Россия ҳужумчи самолётларинингмахсус ҳарбий операция ҳудудида ҳукмронлиги кучаётганидан Пентагон хавотирда. Шу билан бирга, “афсонавий” "Patriot" зенит-ракетатизими иккита батареясининг имкониятлари Украинада ҳеч кимни янглиштириши керак эмас.
Мажмуа узоқ вақтдан бери технологик жиҳатдан эскирган, модернизация салоҳияти тугаган. Бу эса умуман “патриот” (ватанпарвар) эмас, балки фақат инглизча "Phased Array Tracking Radar to Intercept On Target" номининг қисқартмаси (кўриш чизиғи бўйлаб нишонни ушлаш учун кузатувчи радарли комплекс).
Украина осмонида Америкада ишлаб чиқарилган “инжиқ” F-16 қирувчиларининг эҳтимолий пайдо бўлиши – фақат АҚШ ҳарбий-саноат комплексининг бозор манфаатларига зарба беришга қодир. Украина ҳарбий ҳаракатлартеатрида бу самолётлар жанговар тайёр эмаслиги аниқ, улар махсус хизматни, тоза учиш-қўниш йўлакларини талаб қилади.
"Business Insider" нашрининг таъкидлашича, Россия УҚКнинг ҳар қандай аэродромларини қирувчи самолётлар – F-16 ни қабул қилгунигақадар йўқ қилади. Пентагон буни тушунади ва иккиюзламачилик билан таъкидлайди: “F-16 лар Украина учун устувор аҳамиятга эга эмас”, чунки ҳавони “ер усти ҳаво мудофааси ёрдамида” жуда самарали бошқариш мумкин экан. Биз аввалроқ Америка ҳаво мудофааси ва ракетага қарши мудофаа технологияларини кўриб чиққан эдик. Шу билан бирга Пентагон маълумотларига кўра, Украина можаросида Россия ҳарбий авиациясининг салоҳияти кам зарар кўрган ва Ҳаво-космик кучларда “1000 та қирувчи ва бомбардимончи самолётлар” мавжуд.
