https://sputniknews.uz/20210203/Qora-dengizga-yana-AQSh-esminetsi-kirib-keldi-buyogi-nima-boladi-15922848.html

Қора денгизга яна АҚШ эсминеци кириб келди: буёғи нима бўлади

Қора денгизга яна АҚШ эсминеци кириб келди: буёғи нима бўлади

Sputnik Ўзбекистон

Россия қирғоқлари яқинида Пентагон маневрларига авиация ва денгиз кучлари ёрдамида фаол қарши туриш Россия Федерацияси хавфсизлиги шартидир. Шу боис, Россия... 03.02.2021, Sputnik Ўзбекистон

2021-02-03T15:48+0500

2021-02-03T15:48+0500

2021-02-03T18:46+0500

аналитика

https://cdn1.img.sputniknews.uz/i/logo/logo-social.png

Қора денгиз акваториясига 28 январь куни жорий йилда ҳисоб бўйича иккинчи америка эсминеци - "Портер" кириб келди - у Россия Қора денгиз флоти ва Ҳаво-космик кучлари томонидан тезкорликда аниқланди.Машғулотлар давомида 30 январь куни саккизта қирувчилар ва бомбардимонлар (бир жуфтдан Су-30СМ, Су-24М, Су-27, Су-34) Қрим ва Краснодар ўлкасидаги авиабазалардан ҳавога кўтарилди ва Қора денгизнинг ғарбий қисмида кема бўйлаб шартли ракета-бомба зарбасини йўллашди.Шу билан бирга, америкаликларга иттифоқдош бўлган Болгария ва Руминия Ҳарбий ҳаво кучлари ҳаттоки жойидан силжий олмади ёки шунчаки жанговар реакцияни кўрсатишга улгурмади. Ёдга солиш жоизки, "Портер" 23 январь куни Россия ҲКК томонидан шартли равишда йўқ қилинган биртипли ("Арли Берк") "Дональд Кук" эсминеци билан ҳамкорликдаги ҳаракатлар учун йўл олаётган бўлган.Россия ташқи ишлар вазирлиги қора денгизга тааллуқли бўлмаган мамлакатлар жанговар кемаларининг Қора денгизда бўлиб туриши барқарорликни мустаҳкамламайди, дея кўп бора қайд этган. AҚШнинг Украинадаги элчихонаси 28 январ куни Қора денгиздаги AҚШ ҲДКга тегишли "Портер" эсминеци НAТО иттифоқчилари ва шерикларини қўллаб-қувватлаш учун хавфсизликни таъминлашга йўналтирилган ҳаракатларда қатнашишини маълум қилди. Бу гўёки, Монтре конвенцияси доирасида ва халқаро сувларда амалга оширилмоқда.Афсуски, АҚШ Ҳарбий денгиз кучлари денгизларнинг алоҳида участкаларини Россияники деб тан олмайди ва атайдан можароли ҳолатларни юзага келтиришади. Сал аввал "Жон Маккейн" эсминеци Петр Великий қўлтиғида (Владивосток яқинида) РФ чегарасини бузди ва таран қилиниш таҳдиди билан кемаларга қарши қўлланиладиган Тинчокеани флотининг улкан "Адмирал Виноградов" кемаси билан нейтрал сувларга қувиб чиқарилган эди.Американинг "денгиз эркинлиги" намойишлари Қрим ярим ороли яқинларида ҳам содир бўлиши истисно этилмайди. АҚШ ҲДКда бу сингари фитналарни "позициялар кескинлашуви ва қатъий қаршилик" дея атайдилар. Қора денгизда қарама-қаршиликни хоҳловчилар январь ва февралда технологик камситишнинг бутун аччиғини ўзларида татиб кўришди - реалликка хуш келибсиз.Ҳаёт ва ўлим орасидаАмерика эсминецлари "Дональд Кук" ва "Портер" 28 январ куни Қора денгизда аллақандай операцияни амалга оширишди, НАТОдагилар эсминецларнинг пайдо бўлишини Россия "ҳарбий қудрати ошиши" билан изоҳлашди.Воқеани яқинроқ томоша қиламиз."Арли Берк" типидаги иккита ракета кемалари 120дан ортиқ узоққа (1600 кмга қадар) учувчи ва аниқлилиги ўта юқори "Томагавк" қанотли ракеталарини олиб юришга қодир, уларнинг бир қисми - ядровий боеголовкаларга эга. Эсминецлар шунингдек, кемаларга қарши ASROC ракеталари, "Стандарт" зенит ракеталарига эга ва ахборот-бошқарув тизимлари билан, "Иджис" ракеталарга қарши мудофаа тизими компонентлари билан таъминланган.Aмерикаликлар фикрига кўра, Россия чегаралари яқинидаги ушбу бутун бошли портлаш хавфи мавжуд бўлган арсенал минтақавий барқарорликни мустаҳкамлаш ва НAТО иттифоқчилари билан ўзаро алоқаларни кучайтиришга хизмат қилади. Аслида эса, биз, иккита эсминец кучлари билан Қора денгизнинг тинч сувларида саросимани юзага келтиришга ва Россияни қўрқитиб қўйишга бўлган аянчли уринишларга гувоҳ бўлмоқдамиз. Аммо Россия Ливия ёки Югославия эмас. Пентагонда қандай реакцияни кутишгани номаълум, бироқ, ҳарбий томондан босим ўтказишга бўлган ҳаракат очиқчасига аянчли бўлгани рост.Январ ойи охирида AҚШ ҳарбий-денгиз кучларининг иккита эсминецини шартли бўлсада, бироқ ишончли тарзда йўқ қилиниши шуни кўрсатадики, Қора денгиз минтақасида "иттифоқдош ҳамкорлик"ка қарши қуролланган қарама-қаршилик реал юз берган тақдирда Россиянинг кўплаб маротаба такрорланган ва юқори технологик назорати остида бўлади.Қора денгиз горизонтида сурункали пайдо бўлиб турадиган АҚШ ва НАТОга тегишли алоҳида "қора денгизга алоқаси бўлмаган" кемалар ва самолётлардан фарқли ўлароқ, Россия мудофаа қобилияти ҳаммасини бирда жамлаган интеграллашган ишларни ўз ичига олади. Бу ерда гап ишга солинган куч ва воситаларда эмас, балки тезкор режа ва уни амалга оширишнинг технологик даражасида.Боз устига, Россияга керакли барча нарса унинг қўл остида, минглаб километрга чўзиладиган мураккаб логистика талаб этилмайди.Қора денгиздаги иккита ракетали эсминец ва Laramie заправкачи-кемасидан иборат AҚШ ҳарбий денгиз кучлари гуруҳи - Россия ҲКК ва ҲДКга тегишли қирувчи ва бомбардимончи авиация, ҳарбий кемалар ва сувости кемалари, қирғоқ ракета тизимлари ва радио электрон кураш воситалари учун ўқув машғулотларини машқ қилиш учун мураккаб нишон вазифасини ижро этади, холос.Барча кучлар ва воситалар туну-кун, мувофиқлаштирилган ва деярли синхрон ишламоқда.Россияга дўстона бўлмаган икки америка эсминецнинг ушбу ташрифи фонида энг янги ракета фрегати "Aдмирал Макаров" жойлашган базани тарк этди ва денгизда жанговар-тайёргарлик вазифаларини бажарди. Машқлар режасига кўра, шартли душманга тегишли кема Қора денгиз флотининг қирғоқ объектларига зарба беришни мўлжаллаган.Душман ҳаракатларини сиқиб, "Адмирал Макаров" Қора денгиз флоти қирғоқ ракета мажмуалари билан ҳамкорликда денгиз жанги алгоритмларини машқ қилди ва шартли равишда душман кемаларини "Калибр-НК" ракета мажмуаси билан йўқ қилди. Фрегатнинг жанговар расчетлари шунингдек ҳаводаги нишонлар бўйича ҳам машқларни бажардилар.Олдинроқ, артиллерия ўқ отиш (мақсадли) машғулотларини "Пытливый патрул кемаси олиб борган эди, у худди шу тарзда "шартли душман кемаси"ни (нишон қалқони) муваффақиятли сафдан чиқарди. Барча ҳолатларда америка эсминецлари "Дональд Кук" ва "Портер" яқин жойда бўлишган эди, эҳтимол,  Қораденгиз флоти тайёргарлик режалари шунга тўғри келган бўлса керак.Хавотирга тушган америкаликлар ҳаттоки радиолокация орқали аниқланувчи самолёт - Boeing E-3 Sentry Қора денгиз ҳаво ҳудудига юборишди, у реал жанговар муҳитда устувор тартибда уриб туширилган бўларди.Сароб иттифоқдошлар ва реаллик23-январ куни Россия авиазарбаси машғулотлари жараёнида Руминия ҲҲК қирувчилари американинг "Доналд Кук" эсминецини ҳимоя қилишга уринишди, аммо кема, ҳатто ҲКК шартли ҳужумига қадар кема "Бал" қирғоқ ракета тизимлари нишонига айланди. у сканерлангани ва ракеталар тўппа-тўғри унга йўналтирилгани ҳақида огоҳлантирилди.Эслатиб ўтаман, "Бал" мобил мажмуаси 64тагача Х-35 ракеталари жанговар комплектига эга  ва 280 км бўлган масофада кемаларни йўқ қилишга қодир, яъни Қримдан туриб Қора денгиз акваториясининг муҳим қисмини "ўққа тута олади".Агар ҳақиқий можаро юз берганида, руминиялик қирувчилар АҚШ ҲДК эсминецларини "тўса олмаслиги" мумкин эди ва Қримда жойлашган нишонга олиш масофаси 400 км.гача бўлган Россия С-400 "Триумф" тизимининг нишонига айланиши турган гап эди.Натижада америкаликлар ва уларнинг иттифоқдошларига Россия Қримининг жануби-ғарбий чегаралари яқинида ҳамкорликда машғулотлар ўтказиш режасидан воз кечишга мажбур бўлишди, "Дональд Кук" ва "Портер" эсминецлари Украина ҳудудий сувларига қисиб қўйилди.АҚШ ҲДК иккита кемасининг PASSEX типидаги ва Украина ҲДК катер тактик гуруҳининг ҳамкорликдаги машғулотлари жимжит ва кўзга кўринмаган ҳолатда ўтказилди. Украина қўмондонлиги маълумотига кўра, "Қора денгизда хавфсизликни таъминлаш, ўқувларни такомиллаштириш ва Украина ҲДК ва АҚШ ҲДК кемалари экипажларининг кўпмиллатли тактик гуруҳлар таркибида ҳамкорликдаги денгиз операцияларини ўтказишда бир-бирига мослиги ўрганилган".Украина флоти битта Island синфидаги патрул кемаси ва иккита "Никополь" ва "Костополь" зирҳли артиллерия қайиқлари билан намойиш этилган. Ўқув машғулотларининг барча элементлари гўёки режалаштирилган ва НАТО стандартларига мувофиқ амалга оширилган. АҚШ ҳарбий-денгиз кучлари ракета эсминеци қўмондони Томас Ралстон янги "Украина флоти билан биргаликда машқларни" интизорлик билан кутмоқда.Заиф қуролланган артиллерия қайиқлари ва ракета эсминецларини қўшма денгиз операциясида бирлаштириш технологик жиҳатдан имконсиз эканлигидан ҳеч кимни безовта қилмаяпти.Украина ва Грузия қаттиқ туриб НАТО эшикларини тақиллатмоқда. Болгария ва Руминияда ҳарбий инфратузилма ва материаллар захиралари, шунингдек, альянс кучларини қабул қилиш ва тезкор жойлаштиришни ташкил қилиш учун олдинга мувофиқлаштириш марказлари яратилмоқда.Руминиянинг Câmpia Turzii авиабазаси АҚШ стратегик ҳужум қуролларини жойлаштириш платформасига айланди. Буларнинг барчаси - бир неча дақиқада йўқ бўлиб кетиши мумкин бўлган, ўсиб борадиган имкониятлар ҳақида хом хаёл.Қора денгизга Америка ҳарбий кемаларининг келиши ҳозирча Монтрё конвенциясини бузмаяпти ва ғайриоддий нарса эмас. Шунга қарамай, Россия ҳарбий-денгиз кучлари Бош штабининг собиқ бошлиғи, адмирал Виктор Кравченконинг фикрига кўра, бундай ҳолларда Россия у ерда уларнинг бўлишини ноқулай ҳолга келтириши керак.Бу фикрга рози бўлмаслик мушкул. Қачондир АҚШ ва НАТО денгизда қолиш вақти (уч ҳафта), рухсат этилган тоннаж ва Қора денгиздаги ҳарбий кемалар сони бўйича Монтрё конвенциясидан ташқарига чиқса, Россия "шериклар"ни шубҳасиз устун куч ва воситалар билан кутиб олади.РФ Қуролли Кучлари - Қора денгиз давлатларининг минтақавий барқарорлиги ва миллий хавфсизлигининг ҳақиқий кафолати.

https://sputniknews.uz/20210201/AQSh-kemasi-Su-24-bombardimonchisi-uchib-tishi-videoga-olindi-15912817.html

https://sputniknews.uz/20210119/Putin-matreshkasi-ki-Rossiyaning-yangi-suv-osti-kemasi-aida-nimalar-malum-bldi-15821417.html

https://sputniknews.uz/20210115/Garb-uni-asosiy-tadid-deb-biladi-Rossiya-eng-katta-atom-kemasini-zgartiradi-15797235.html

https://sputniknews.uz/20201218/Chiroyli-yurish-Rossiya-ora-dengizda-NATO-kemalarini-yadigan-chora-topdi-15628901.html

https://sputniknews.uz/20201126/Rossiya-arbiy-dengizchilari-AQSh-kemasini-qanday-tokhtatishdi-15484914.html

https://sputniknews.uz/20210122/Rossiya-armiyasi-Penitsillin---razvedka-urolini-oldi-15843255.html

https://sputniknews.uz/20201222/Bunaasi-dunda-ech-kimda-y---Putin-yangi-urol-aida-15655411.html

https://sputniknews.uz/20201217/Putin-dunda-urollanish-poygasi-boshlangan-Rossiya-unga-shilmaydi-15622376.html

2021

Янгиликлар

uz_UZ

аналитика