Владимир Корнилов
Воқеа ривожи давомида, Россияга қарши қаратилган ушбу ҳамла ва санкцияларнинг асосий нишони аслида биз эмаслигимиз ойдинлашмоқда.
Европа парламентининг Россия ва рус сиёсатига оид, ҳатто бизнинг Конституциямизни ўзгартириш талабини ўз ичига олган охирги резолюциялари кескиндек кўринарди. Аммо Еврокомиссия раҳбари Урсула фон дер Ляйен ўша муассаса минбаридан нутқ сўзлади — унинг расмий нутқида мамлакатимиз фақатгина бир марта тилга олинди. Аммо қандай денг!? У "Россия билан янада яқинроқ муносабатлар учун овоз бераётганларга" очиқчасига таҳдид қилди. Яъни, бу аслида Москвага эмас, балки Брюссел ташқи сиёсатда соғломроқ ёндашувлар бўлади дея умид қилишга журъат этган Европа иттифоқидаги давлатлар ва айниқса, иттифоқ ичидаги сиёсий гуруҳларга қаратилган мурожаат эди. Германия собиқ мудофаа вазири бу нутқи орқали Европа муҳолифатини "Биз сизнинг ортингиздан тушдик", дея огоҳлантирганди.
Ғарб матбуоти ушбу кенг қамровли "шоҳона" нутқда Россия ҳақида янграган қисқагина эслатмани асосий ишора сифатида ажратиб кўрсатди. Айнан Россия ҳақидаги эслатмалар: "Евроиттифоқ етакчиси Россия билан алоқалардан тийилишдан огоҳлантирмоқда" деган мазмунда нашрларнинг олд саҳифаларида чоп этилди. Яъни бу тезис кенг оммага етказилиши ва матбуот томонидан "Кремлнинг фойдали аҳмоқлари" дея лақаб қўйилган одамлар томонидан эшитилиши даркор.
Шунга шубҳа йўқки, ички муҳолифатга бўлган муносабатнинг кескин қатъийлаштирилиши - бу айрим европалик сиёсатчилар таъкидлаётгани сингари "берлинлик бемор" атрофидаги жанжалларга бўлган реакция эмас.
Бу кўпроқ Берлиндаги Россия элчихонаси деворлари остида "Путин! Путин!" дея бақирганларга жавоб эди. Бу - Германиянинг ўзида катта ҳурмат билан қараладиган ҳақ сўзни эшитишдан қўрқиш эди.
Шу кунларда германиянинг Süddeutsche Zeitung нашри ушбу "муаммога" очиқчасига ишора қилди. Сўзма-сўз иқтибос келтирамиз: "Россия давлат ОАВларининг таъсири Германияда жуда кучли, бу ерда Навальнийнинг заҳарланиши кўплаб баҳсларни келтириб чиқарди. RT Deutsch - Россия давлат телевидениесининг немис бўлими мақолалари жуда оммабоп: ЕСВС (Европа ташқи алоқалари хизмати) маълумотларига кўра, улар ҳозир Германия ижтимоий тармоқларида иқтибос келтириш бўйича иккинчи ўринни эгаллайди.
Нега бу рўй бермоқда, нега сўнгги йилларда немис газеталари оммабоплигига путур етмоқда, Süddeutsche Zeitung бу борада фикрлашга қодир эмас. Улар фикрича, Россия ОАВларининг Европадаги асосий мақсади — бу европа жамиятининг текис сафларига "шубҳа сиздиришдан" иборат. Қизиқ, ғарб журналистлари қайси даврдан бошлаб шубҳалар мавжудлиги - бу ёмон ва ўта хунук бир иш дея ҳисоблашмоқда? Агар янглишмасак, демократик Европа (камида сўзларда) тоталитаризм ва расмий маслакдошликни қоралаб келган. Энди эса ғарб журналистлари ва сиёсатчилари ўз ватандошларининг "заҳарлаш" ва "аралашув" ҳақидаги хабарларда қандайдир маъно топишга уриниб, юқоридан узатилган "ягона тўғри" версияни ҳеч қандай танқидий таҳлилларсиз чоп этадиган маҳаллий нашрлар ва янгиликлар каналларига соғлом альтернатива излашаётганларидан самимий ҳайратларини яширолмаяпти.
Россияпараст кайфиятлар Шарқий Европада тобора оммалашмоқда. Брюссель, сиёсатчилар интилишларига қарши бу ҳолатда "Москва қўлини" кўришга мойил экан, ўз омадсизликларида ўзини айбламоғи лозим.
Бу нафақат Германияга тегишли. Европанинг қайси мамлакатини олиб қараманг, нега "россияпараст" қарашлар тизимли бўлмаган ОАВ ва ижтимоий тармоқларда бу қадар машҳурлиги ҳақида мунозарага дуч келишингиз аниқ.
Масалан, чехиялик эксперт Ян Шир, буни журналистларнинг "тайёр эмаслиги" билан изоҳлайди. Уларни шунчаки "тўғри йўналтириш" лозим: мана, мисол учун, уларни Донбасс кўнгилли жангчиларини "сепаратистлар эмас", балки "рус армияси" деб аташга мажбур этинг - дарҳол керакли натижани оламиз. Шу ўринда Донбассда шу йиллар ичида россия армиясини ҳеч ким топа олмагани билан кимнинг нима иши бор? Ахир асосийси - ўқувчиларга "хиралаштирилмаган", гумонларга олиб бормайдиган, икки хил маъноли бўлмаган картинани тиқиштириш эмасми. Бунинг учун эса, Шира фикрича, чех телевидениеси эфирига ўзига "Россия режимининг Навальнийни заҳарлашдан манфаати, ва бу "Новичок" ёрдамида амалга оширилганидан" (о, қандай кўргулик) заррача бўлсада шубҳаланишни ўзига эп кўрмайдиган "тўғри" экспертларни таклиф этиш жоиз.
Шир ва унга ўхшаш мутахассислар наҳотки ҳар қандай ақл-идрокка эга одам, рус "босқинчилари" ёки "заҳарловчи-Путин" ҳақида истисносиз барча газеталарда маълумотларни топиб, эртами-кечми ушбу шов-шувли "фактлар" нинг тасдиғини излаб топишга ҳаракат қилишларини англашмаса. Газеталарда ҳеч вақо топа олмагач эса, муқобил манбаларга албатта мурожаат этишини билишмаса? Айнан шу (аллақандай ички душманни излаш эмас) туфайли Россия ОАВлари Европада тобора оммалашмоқда аслида.
Улар у ёки бу муаммога турли нуқталардан қараб, шахсий хулоса чиқариш имконини яратишади. Россияга қарши кураш шуурини эгаллаб олган, Европада ўзгача фикрловчиларни тозалаш билан андармон ғарб экспертлари худди ана шундан қўрқишади.
Муккасидан кетганликни яна бир янги намунаси — шу ҳафтада Италиянинг қатор регионларида бўлиб ўтган маҳаллий сайловлардир. Ўнг флангга ён босувчи муҳолифат "Лигаси"нинг истиқболли ғалабасидан қўрқиб кетган мейнстрим ОАВлари яна антироссия харитасини байроқ қилиб чиқдилар ва аллақачон моғор босган "Россиядан молиялаштириш" ҳақидаги воқеани яна ёдга олдилар.
"Асосий далил" "Лига" билан қачонлардир боғлиқ бўлган электр билан шуғулланувчи фирма эгаси рус хотинга эга ва унга деб Россияга пул ўтказиб турган. Бу сингари жанжал "Лига"га қарши айбловларни рад этсада, - ахир бундан келиб чиқяптики, пул Россияга қараб бормоқда, ундан келаётган эмас, аммо ўқувчини оппозициянинг Кремль билан алоқаларига ишонтириш керакку ҳар қандай ҳолатда ҳам - бу қанчалар мантиққа тўғри келиши эса, муҳим эмас.
"Лига" етакчиси Сальвинининг шу йиллар мобайнида ундан ҳеч ким бир сўм ёки битта матрешка ҳам топа олмагани ҳақидаги таъкидлари на либерал итальян ОАВсини ва на брюссел сиёсатчиларини қизиқтиради.
Ушбу спекуляцияларга жўр бўлган мафкурачилардан ва европа либералларининг асосий устунларидан бири бўлган Ги Верхофстадт Европарламент залида Сальвинини очиқчасига "Путиндан пул олганликда" айблаган эди. "Шахсан мен бизга ақл ўргатмоққа уринаётган одамлар Европа Иттифоқининг барҳам топтириш учун пул олаётганини жанжалли ҳолат деб биламан", - дея баёнот қилган эди Бельгиянинг собиқ бош вазири.
Аслида, бу ички мухолифатга қарши "айбловлар" нинг моҳияти шундан иборат - у ҳақиқатан ҳам россияпарастми, унинг Москва билан алоқаси бор-йўқлиги муҳим эмас. Асосийси, унинг оғзини ёпиш керак. Рақибингизнинг кўзига қараб, унинг тарафдорларидан бирининг рус рафиқаси ёки токчада матрешкаси борлигини айтсангиз, у сизга нима ҳам жавоб қайтариши мумкин? Бир узоқ вақт қатор Европа мамлакатларида синовдан ўтган усул.
Европанинг янги "темир хоними" Урсула фон дер Ляйен оғзидан оппонентлари номига янграган ошкора таҳдидларнинг маъноси ҳам шунда. Совуқ уруш "Жодугарларга овсиз" кечиши мумкин эмас. Европа бу урушда асир олмоқчи эмас ва "бешинчи устун" деб эълон қиладиганларининг ҳаммасини йўқ қилиш билан таҳдид қилмоқда. Ва бу фақат бошланиши.