Андрей Коц. Россияни ушлаб туриш, терроризмга қарши кураш, Хитойнинг таҳдидларига жавоб топиш - бу ҳафта НАТО бош котиби Йенс Столтенберг америкаликлар нега Европада ҳарбий кучларини кучайтираётганликларини тушунтирди. Унинг сўзларига кўра, Европа Иттифоқи мамлакатларида Совуқ Уруш тугаганидан кейин АҚШ ҳарбийлари ҳар қачонгидан ҳам кўпроқ. Уларнинг сони ўсишда давом этади: бир неча ҳафта ичида 25 йил ичида энг катта "Defender-2020" машқлари бошланади ва яна 20 минг аскар ва зобит океан ортидан етиб келади. Ушбу маневрлар ҳақида маълумотлар РИА Новости материалида.
Қирқ минг каска
Март ойида бўлиб ўтадиган "Defender-2020" машқлари учун логистика маркази Германия бўлади. Январ ойи охирида бу ерга, шунингдек Белгия, Франция ва Нидерландыга минглаб Америка ҳарбийлари келади. Машғулотлар НАТОнинг 18 мамлакати иштирокида ўнта давлат ҳудудида бўлиб ўтади. Ҳаммаси бўлиб Қўшма Штатлар машқлар учун 37 минг аскар ва зобит ажратади, қўшинларнинг умумий сони эса 40 мингдан ошади.
Альянсда 1969 йилдан 1993 йилгача Европада ҳар йили ўтказиладиган REFORGER машқларини жонлантириш ҳақида гапирилмоқда. Уларнинг асосий мақсади НАТОнинг Варшава блоки билан уруш вужудга келиши холатида Ғарбий Германияда кучларни тезкор жойлаштириш қобилиятини тасдиқлаш эди. REFORGER да америкалик ҳарбийларни қайта-қайта океан ортидан тезкор равишда кўчириш амалиётлари ишлаб чиқилган. Германияда утказилган REFORGER-88 машқлари энг катта ва энг кўламли бўлиб унда 125000 кишилик армия гуруҳи жойлаштирилган.
"Бу машқлар қайсидир маънода REFORGERдан кўра мураккаброқ бўлади", деди АҚШ армиясининг Европадаги қўмондони генерал-лейтенант Крис Каволи. "Совуқ уруш даврида қўшинлар аниқ душманга қарши ҳимоя қилиш учун аниқ ҳудудга жўнатилган. Биз уруш қачон бошланишини билмас эдик. Бу сафар биз кўплаб мамлакатларда жойлаштирилиши керак бўлган улкан кучларни қитъага ўтказмоқдамиз. Биз кимга қарши туришимиз керак ва кимга қарши ҳимоя қилишимиз кераклигини билмаймиз." Каволи ҳийла қилди.
"Defender-2020"-нинг Россияга қарши йўналтирилгани аниқ. Америка қўшинларининг асосий қисми Болтиқбўйи ва Польшада - бизнинг чегарамиз яқинида жойлашади. Машқларнинг редасига кўра, маълум бир "тажовузкор мамлакат"нинг плацдармини босиб олиб экспедиция қўшинларнинг асосий кучлари яқинлашгунига қадар ушлаб туриш керак.
Ғарбда "Россия ҳарбий таҳдиди" ҳақидаги даҳшатли воқеалар ҳанузгача ишлатилмоқда. "Биз Ғарб оммавий ахборот воситаларининг бир қатор нашрларига эътибор қаратдик. Уларнинг муаллифлари томошабинларга НАТОга аъзо давлатлар учун" жиддий "қўрқувни келтириб чиқарадиган, гўё Россиянинг Калининградидан келиб чиқаётган юқори технологик қуролларга тўла" тахдидни сингдириб боришмоқда, деб хабар берди Россия Ташқи ишлар вазирлиги ўтган йил декабрида. - Ғарб матбуоти ўзларига ҳос тарзда жамиятда "рус тажовузкори" имиджини уйғотишга ҳаракат қилмоқдалар. Бир қатор нашрларда АҚШнинг Европадаги Ҳарбий ҳаво кучлари қўмондони генерал Жефф Херриганнинг "Россия Болтиқбўйи давлатларига бостириб кирган тақдирда" Калининград вилоятининг кўп қаватли ҳаво мудофаасини бузиб ўтиш тўғрисида Пентагоннинг режаси ҳақида айтган гапларига ишора қилинмоқда. Шу ўринда, эксклав ҳудудида ҳарбий имкониятларнинг яхшиланиши фақат кучлар мувозанатини сақлаш билан боғлиқ. "
Стратегик анклав
Ўтган йили НАТОнинг разведка самолётлари Калининград вилояти бўйлаб 800 мартадан кўпроқ парвоз қилган. Пентагон стратеглари ушбу минтақани "кириш ва маневрни чеклаш ва тақиқлаш" (A2AD) зонаси деб билишади. Ғарбий ҳарбий экспертларнинг фикрига кўра, С-400 ракета тизимлари ва “Бастион” кемага қарши қирғоқ тизимлари билан биргаликда жойлаштирилган “Исакандер” операцион-тактик комплекслари анклавни ҳар қандай ҳужумдан ишончли ҳимоя қилади.
Мутахассисларнинг фикрига кўра, агар воқеалар энг салбий сценарий бўйича ривожлана бошласа ва НАТО бутун кучи билан Калининградга ташланса, эртами-кечми шаҳар қулаши мумкин. Албатта, агар Россия тактик ядро қуролидан фойдаланмаса ёки захираларни олдин сурмаса. Аммо ҳар қандай ҳолатда ҳам, тажовузкорлар номақбул йўқотишларга дуч келишади.
Буни Россия Мудофаа вазирлигининг сўнгги янгиликлари тасдиқлайди. Идоранинг 22 январ кунги хабарига кўра, Бурятияда жойлашган ракета бирикмасининг ҳарбий хизматчилари шартли ҳудудга махсус ўқ-дорилар етказиб берилишини машқ қилишди. Машғулотларнинг асосий мақсади - "Искандар-М" комплексларининг транспорт-юклаш машиналари экипажлари билан транспорт бўлинмаларининг келишилган ҳаракатларини ишлаб чиқиш.
Стратегиялар ва технологияларни таҳлил қилиш маркази блоги мутахассисларининг фикрига кўра, Мудофаа вазирлигининг ушбу хабари ОТРК Искандер-М-да ядровий жанговар қисми мавжудлигини биринчи расмий тасдиғи сифатида қабул қилиниши мумкин. Бундай комплексларнинг Калининград вилоятига жойлаштирилиши бутун мамлакатнинг мудофаа қобилияти учун минтақада стратегик аҳамиятга эга. Буни Ғарбда тушунишади.
"НАТО мамлакатлари доимий равишда бизнинг чегараларимиз яқинида ҳарбий кучларини оширмоқдалар ва кучларни шарқий қанотда самарадорлигини оширишга ҳаракат қилмоқдалар", - деди яқинда Россия ТИВ. АҚШ / НАТО ракеталарга қарши мудофаа тизимининг Европа сегментини ривожлантиришни давом этмоқда."
Ташқи ишлар вазирлиги Москва Россия чегаралари яқинида НАТОнинг ҳарбий инфратузилмаси, хусусан, ҳаво мудофаа ракеталари ва ўрта масофага мўлжалланган қанотли ракеталарини ишга тушириш учун ишлатилиши мумкин бўлган Америка Aegis Ashore тизимларининг ўрнатилиши билан боғлиқ хавотирларини бир неча бор билдирган.