TOШКЕНТ, 15 окт — Sputnik. Москва ва Тошкент кичик атом электр станцияс (АЭС) қуришнинг дастлабки босқичида. Бу ҳақда Тошкентда бўлиб ўтган халқаро конференцияда "Росатом" бош директорининг биринчи ўринбосари Андрей Петров маълум қилди, дея хабар берди Sputnik Ўзбекистон мухбири.
Пойтахтда “Ўзбекистонда атом энергетикасини ривожлантириш муаммолари ва истиқболлари” мавзусида халқаро илмий-амалий анжуман бўлиб ўтди.
В Ташкенте обсудили вызовы и перспективы развития атомной энергетики в РУз
© Sputnik/Анна Желиховская
Иштирокчилар орасида Ўзбекистон Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Атом энергияси агентлиги, “Росатом” давлат корпорацияси вакиллари, Саноат, радиация ва ядро хавфсизлиги давлат қўмитаси, Россия Федерацияси Экологик, технологик ва ядровий назорат бўйича Федерал хизмати, ЖИДУ қошидаги Илғор халқаро тадқиқотлар институти вакиллари бор.
Мутахассислар атом энергетикаси соҳасидаги жорий ва истиқболдаги лойиҳаларни кўриб чиқишди.
“Москва ва Тошкент кичик АЭС қуришнинг дастлабки босқичида. Шартнома бугун имзоланди, биз уни амалга оширишнинг фаол босқичидамиз”, — деди Андрей Петров.
Петров АЭС қурилиши нафақат энергетика иншоотини қуриш, балки бу кўп тармоқли лойиҳанинг бир қисми эканини қайд этди.
"Ядро энергияси миллий чегараларга эга эмас. Ушбу технологияларга эга бўлган барча давлатлар умумий ядровий ҳамжамиятда ишлайди", — дея қўшимча қилди у.
Шунингдек, Петров атом энергетикаси илм-фанни ҳам, саноатни ҳам ривожлантириш имконини беришини эслатди.
"Тажрибамизга кўра, биз энергетика объектларини қуриш доирасида ишлаётган мамлакатларда кейинчалик ноэнергетик технологиялар бўйича ҳамкорликка ўтамиз. Росатом нафақат атом энергетикаси технологиялари, балки энергетика секторидан ташқарида қўлланиладиган бир қатор лойиҳалар ҳақида ҳам гапиради. Буларга изотоплар, тиббиёт, ядровий тиббиёт марказлари, маълумотлар марказлари ва тадқиқот реакторлари киради", — деди Андрей Петров.
Иштирокчилар соҳада кадрлар тайёрлаш ва инновацион технологияларни жорий этиш, атом энергетикасида хавфсизликни таъминлаш масаласига алоҳида эътибор қаратишди.
Ўзбекистон энергетика вазири ўринбосари Умид Мамадаминовнинг сўзларига кўра, атом электр станциялари жуда кам зарарли чиқиндилар чиқаради.
"Ўзбекистон 2030 йилгача иссиқхона газлари чиқиндиларини 35 фоизга қисқартиришни режалаштирмоқда", — деди Умид Мамадаминов.
Шунингдек, атом энергетикаси табиий газга қарамликдан халос бўлиб, республиканинг бутун энергетика тизимининг барқарорлигини таъминлайди.
Олий Мажлис Сенати раисининг биринчи ўринбосари Содиқ Сафоевнинг қайд этишича, атом энергетикаси соҳасидаги лойиҳаларни Марказий Осиёнинг ягона комплексида кўриб чиқиш зарур. Айтилишича, Марказий Осиё мамлакатлари ишлаб чиқарувчи кучлар, демографик ва сув ресурсларини ҳисобга оладиган минтақавий стратегияга муҳтож.
Ўзбекистон Атом энергияси агентлиги директори Азим Ахмедхаджаев Кичик модулли реактор (SMR) қандай қийинчиликларга дош бера олиши ҳақида гапирди.
"Улар орасида, масалан, энергия тизимига мослашувчан электр энергиясини ишлаб чиқариш манбаларини жорий этиш бор", — деб тушунтирди Ахмедхаджаев.
SMRнинг йирик реакторларга нисбатан барқарор энергия манбаи сифатидаги хусусиятлари орасида Ахмедхаджаев, жумладан, анъанавий газ ва кўмир энергетика блоклари қувватига тенг бўлган паст бирлик қуввати туфайли энергия тизимига осон мослашишни таъкидлади.
Унинг таъкидлашича, кичик атом электр станциясидан келажакда электр энергияси ишлаб чиқаришдан ташқари бошқа мақсадларда ҳам фойдаланиш мумкин.
Юқори даражадаги хавфсизлик ва SMRларни маҳаллий ўрнатиш имконияти бундай технологиялардан шаҳар ва қишлоқларни тўғридан-тўғри иситиш учун фойдаланиш имконини беради. Бундан ташқари, ҳудудни танлашда мослашувчанлик кимё ва нефт саноатида ишлатиладиган қиммат буғ ишлаб чиқариш учун SMRларни ўрнатиш имконини беради.