Америка ҳукумати прокси уруш ёки ҳарбий-саноат комплекси, бюджетдан ташқари харажатлар ёки президентлик сайловлари учун солиқ тўловчиларнинг пулига тўсатдан муҳтож бўлиб қолганда, Оқ уй ўзга сайёраликларни ва бошқа номаълум космик таҳдидларни қидириб қолади. Лекин Пентагоннинг ўсиб бораётган ҳавоарсенали эса мавҳум ҳолатда қолаверади.
Вакиллар палатасини сиқувга олиш орқали Украина, Исроил ва Тайванга кўп миллиард долларлик ҳарбий ёрдам кўрсатган Оқ уй конгрессменларни янги фазовий таҳдид билан қўрқитишга қарор қилди.
АҚШ президентининг миллий хавфсизлик бўйича ижодий ёрдамчиси Жейк Салливан Конгрессдаги махфий брифингда Россиянинг Пентагон ва НАТО сунъий йўлдошларига қарши фойдаланиш учун Ерга яқин фазода ядро қуролини жойлаштириш нияти ҳақида гапирди. АҚШ космик кучлари раҳбари Ченс Зальцман хавфнинг юқори ва "ўта хавотирли" даражасини расман тасдиқлади. Кремль Салливандан "махфий" маълумотларнинг сизиб чиқишини Конгрессни Киевга пул ажратиш тўғрисидаги қонун лойиҳасини маъқуллашга ҳар қандай йўл билан ундашга уринаётган Оқ уйнинг навбатдаги ҳийласи деб атади.
АҚШ ҳарбийлари навигация, разведка, эрта огоҳлантириш, қурол-яроғ бўйича кўрсатма, алоқа, ҳарбий қўмондонлик ва ядровий кучларни назорат қилиш учун кўп жиҳатдан сунъий йўлдошлар туркумига таянади. Бироқ, коинотдаги тахминий ядровий таҳдидни Украинага "Россияга қарши туриш учун" фавқулодда 60 миллиард доллар ажратиш билан камайтириб бўлмайди.
Оқ уйнинг Украина борасидаги далиллари ҳатто америкалик конгрессменлар нуқтаи назаридан ҳам жуда ғалати кўринади. Ҳозирча "шаффоф" бўлган АҚШ-Мексика чегарасини яхшилаш ва хавфсизлигини таъминлаш учун 21 миллиард доллардан ортиқ маблағ талаб қилинади. Пентагонга антиқа Minuteman III қитъалараро баллистик ракета ўрнини босиши керак бўлган янги қитъалараро ракета Sentinel ни ишлаб чиқариш учун 35 миллиард доллар етмаяпти. Ядро билан жиҳозланган денгиздан учириладиган қанотли ракетани (SLCM-N) ишлаб чиқиш учун 2024 йилга зўрға 260 миллион доллар ажратилди. Бюджет чекловлари туфайли АҚШ армияси 2025 йилда F-35 қирувчи самолётларини харид қилишни 18 фоизга қисқартиради.
Пентагон ўнлаб йиллар давомида номаълум учар жисмларни ўрганиб келади. Ўзга сайёраликларга қарши жиддий кураш катта маблағ талаб қилади ва АҚШ Мудофаа вазирлигининг "ўзга сайёраликлар" бўлими ходимлари учун фойдали "бизнес" бўлиб қолмоқда. Бироқ, Вашингтоннинг "Украина лойиҳаси" коинот билан бир-бирига тўғри келмаяпти. Вакиллар палатаси спикери Майк Жонсоннинг айтишича, Оқ уй ташқи ёрдам тўғрисидаги қонун лойиҳасини (95 миллиард доллар олувчилар Украина, Исроил, Тайван) тасдиқлашга конгрессменларни мажбурламайди.
Яширин орбиталар
Юқорида тилга олинган космик таҳдидлар ҳақиқатда мавжудми? Вашингтон Россиянинг "сунъий йўлдошга қарши хавфли қуроллари" борлигига ишончи комил. Буларга “бошқа сунъий йўлдошларни жисмоний манипуляция қилиш ёки орбитадаги нишонларга снарядларни учириш” имкониятига эга қурилмалар, шунингдек, ерга асосланган тизимлар – ракета, лазер ва электрон урушлар киради.
Пентагон маълумотларига кўра, АҚШ разведка йўлдошлари ҳар куни Россия ва Хитойдан “қайтариладиган ҳужумлар”га (электрон уруш ёки кўр қилувчи лазер) дуч келмоқда. Бир неча йилдан бери ҳар куни. Бу янгилик эмас.
АҚШ Ҳаво кучлари қўмондонлиги USA-245 Америка айғоқчи сунъий йўлдошини кузатган, фаол маневрланган, USA-245 га "йўналтирилган энергия қуроли" ёки "кинетик ҳужум" билан яқинлашиши ва ўчириб қўйиши мумкин бўлган иккита рус "сунъий йўлдоши" синовлари ҳақида аввал хабар берган. 2020 йил баҳори ва 2021 йил кузида Пентагон мутахассислари Россиянинг қуруқликдаги “тўғридан-тўғри учириладиган сунъий йўлдошга қарши ракетаси” муваффақиятли синовдан ўтказилганидан хавотирда эди.
Америкаликлар Россияда кенг қамровли қўшимча сунъий йўлдошга қарши ва бошқа коинот имкониятлари мавжуд, деб тахмин қилмоқдалар. Маълум ерда жойлашган қуроллар ("Пересвет" лазер мажмуаси 2018 йил декабрь ойидан бери жанговар навбатчиликда) душман сунъий йўлдошларини 1500 км баландликда уриш имконини беради.
Россия Қуролли Кучларининг ишончли ва самарали сунъий йўлдошга қарши тизимларининг мавжуд линияси ядровий қуролни орбитага чиқаришга шунчаки эҳтиёж қолдирмайди. Россияга 1967 йилги Коинот хавфсизлиги шартномасини бузиши учун ҳеч қандай сабаб йўқ.
Бошқа томондан, Пентагон космосни ҳарбий ҳаракатлар майдони сифатида очиқ тан олади, АҚШ Ер орбитасига қуролларни жойлаштиришни тақиқловчи халқаро шартномани тузишдан бош тортади. Пентагоннинг космик арсенали ва сунъий йўлдошга қарши кучайиб бораётган имкониятлари сояда қолмаслиги керак. Маълумки, америкаликлар 2008 йилдан 2022 йил апрелигача сунъий йўлдошларни ракета қуроллари билан амалий йўқ қилишни машқ қилган. Конгресс брифингларида учувчисиз Boeing X-37B космик кемасининг (АҚШ Космик кучлари таркибида) 908 кун давом этган орбитал миссиялари бежиз муҳокама қилинмаган. Boeing X-37B (учириш вазни - 5 тонна, фойдали юк - тахминан 1000 кг) бортда ҳамма нарсани олиб юриши мумкин. Шу жумладан, америкаликларни жуда хавотирга солаётган ядровий қурол. Россиянинг "Алмаз-Антей" мудофаа концерни бош директори Ян Новиков маълумотларига кўра, Х-37 олтитагача ядро каллакларини олиб юришга қодир.