ТОШКЕНТ, 4 авг — Sputnik. Беларусь президенти Александр Лукашенко бугун парламент ва халққа мурожаатнома билан чиқиш қилди.
Конституцияга биноан, амалдаги президент ҳар йили парламент ва халққа мурожаатнома билан чиқиш қилиши зарур. Анъанага кўра, мурожаат апрел ойида бўлиб ўтади, аммо пандемия сабабли кейинги муддатга қолдирилди.
Дунёни ларзага солмоқда
Беларусь етакчиси ўз чиқиши бошида дунёда юзага келган вазият хусусида тўхталди.
“Дунё глобаллашмоқда, давлатлар ўртасидаги ўзаро боғлиқлик даражаси тобора ўсиб бормоқда. Глобал чақириқ ва таҳдидлар, ҳатто уларнинг пайдо бўлиши ва сабаблари бизнинг чегарамиздан 1000 км узоқликда бўлса ҳам, истисносиз деярли дунёнинг барча давлатларига таъсир қилмоқда, шу жумладан бизга”, - деди Лукашенко.
Унинг фикрига кўра, ҳамма нарсани баҳолаш керак. У Беларусь географик ҳолатини ва мамлакатнинг яқин иқтисодий алоқаларини ҳақида эслатди, шунинг учун дунёда рўй бераётган воқеалар республикага ҳам таъсир қилади.
"Дунё тобора беқарор ва олдиндан айтиб бўлмайдиган бўлиб бормоқда. Бугун ҳеч ким башорат қила олмайди", - деди у.
Лукашенко давлатлар ва блоклар ўртасидаги принципиал қарама-қаршиликлар ҳақида эслатди. Бугунги кунда, унинг сўзларига кўра, "бутун сайёрани ларзага солмоқда", гарчи қатор етакчи давлатлар ҳали ўз позицияларини билдиришмади.
Президент яна муаммоларни ҳал қилиш механизмлари йўқлиги ҳақида гапирди. Шунингдек, у иқтисодий зиддиятларнинг куч билан ҳал этишга ўтиш мавзусига тўхталди: хусусан, АҚШдаги норозилик намойишлари, Ҳиндистон-Хитой чегарасидаги можаро ва йилнинг бошқа воқеалари ҳақида гапирди.
Лукашенкога кўра, кўплаб "эски можаролар" постсовет ҳудудида ҳам мавжуд. Шу билан бирга, у Беларусь "Евросиёнинг марказидаги ягона тинч бўғин" эканлигини айтди.
“Беларусь кимгадир қарши ҳеч ким билан дўст бўлмайди. Республика кўп векторли ва олдиндан айтиб бўладиган ташқи сиёсат тарафдори", - дея таъкидлади.
Лукашенко "Беларусда ёки Россияда ҳукумат тепасида ким бўлишидан қатъий назар, Россия ҳар доим бизнинг энг яқин иттифоқдошимиз бўлган ва шундай бўлиб қолади". Шу билан бирга, президент мамлакатлар ўртасидаги муносабатлар "қардошликдан шериклик”га ўзгарганини айтди.
Беларусь коронавирус билан қандай курашди
Асосий глобал мавзулардан бири - коронавирус пандемияси ҳақида гапирганда, Лукашенко бу дунё дуч келган биринчи пандемия эмаслигини эслатди.
"Биз янги пандемияга озми-кўпми, иложи борича тайёр ҳолда кирдик", - деди президент.
Лукашенко Беларусда инфекцион шифохоналар, санитар хизматлар, койка-ўрин фонди, диагностика ва даволаш ускуналари сақланиб қолинганини эслатди.
Унинг сўзларига кўра, асосий камчилик ва хавф бу номаълум вирус ва унинг тарқалишининг табиати.
"Аммо иккинчи томонда, бу Беларуснинг илм-фани, шифокорларнинг фидойилиги ва энг муҳими, фуқаролар, айниқса қарияларнинг муносиб хулқи охир-оқибат тароз палласини босди. Шифохоналар фронтдагидай, касалларни сараламади",- деб қўшимча қилди у.
Лукашенко мамлакатда коронавирус билан курашиш учун зарур чоралар кўрилганига ишонади.
"Ва бугун ҳамма давлатлар биз тўғри иш қилганимизни тан олишмоқда, лекин бошида қандай босим бўлган? ЖССТнинг барча давлат учун шаблон тавсиялар: зудлик билан карантин, комендантлик соати, чегараларни ёпиш, корхоналарни ёпиш ... Мен бунга бора олмадим", - деди президент.
Беларусь COVID-19 билан курашиш учун бошқа йўлни танлади ва Лукашенконинг сўзларига кўра, пандемияга қарши тура олди. У "маълум бир камчиликлар" мавжудлигини тан олди, аммо улар одамларни қутқаришга муваффақ бўлганлигини таъкидлади.
Пандемиядан келиб чиқадиган хулосалар ҳақида гапирганда, президент миш-мишларга ишонмаслик кераклигини, "ўз боши билан ўйлаш" кераклигини таъкидлади. Бундан ташқари, у дори-дармонларни ишлаб чиқаришни ривожлантириш, тиббий марказлар ва махсус алоқа гуруҳларини яратиш, шунингдек, соғлом турмуш тарзининг аҳамияти ҳақида гапирди.
Пандемиядан кейин, унинг иқтисодиётга таъсирини йўқ қилиш керак, деди Лукашенко. У бир қатор, жумладан экспортни диверсификациялаш ва энергия манбаларини етказиб бериш бўйича вазифаларни белгилаб берди.
"Ҳар қандай қарорни қабул қиламиз, фақат хоинлик қилманг"
Лукашенко ўз нутқида “Ҳукумат давлат етакчисини сайлашда мамлакат фуқароларининг ҳар қандай қарорини қабул қилади, аммо “хоинлик” қилмасликларини” сўради.
"Мен бугун бутун дунё учун айтаман. Биз, ҳукумат, ва мен, авваламбор, амалдаги президент сифатида, сизнинг ҳар қандай қарорингизни қабул қиламиз. Фақат ҳеч қачон хоинлик қилманг, хоинлик у дунёда ҳам кечирилмайди", - деди у.
"Агар қодир бўлмасангиз ва бир нарсага тайёр бўлмасангиз - четга чиқинг, халақит берманг, оёқ остида ўралашманг, мамлакатни қутқаришга имкон беринг. Бир-икки йил ичида биз бу вазиятни ҳал қиламиз ва Беларусь халқи учун қандай керак бўлса, шундай қиламиз, аммо бугунги кунда ҳиссиётлар билан бирон бир масалани ҳал қилиб бўлмайди", - деб таъкидлади Беларусь раҳбари.
Қўлга олинган россияликлар
Александр Лукашенко, Минск яқинида қўлга олинган россияликлар хусусида ҳам тўхталди.
"Беларусликларга қарши миллиардлаб ресурслар ташланди, энг янги технологиялар сафарбар қилинди. Мен қандайдир мунозарани ҳайрон қолиб кузатмоқдаман <...> интернет-каналларида яқинда Беларусда 33 жангарининг ҳибсга олиниши борасида, у ерда қандай хулосалар ва таклифлар бор. Шунгача боришдики, икки президент келишиб олди. Бу жуда хавфли ва кучли сигнал. Буларнинг ҳаммаси ёлғон. Истанбул, Венесуела, Африка ва Ливия ҳақида" - деди президент.
Лукашенко таъкидлашича, ушланганларга "одамгарчилик билан" муносабатда бўлишган, шунинг учун улар "ҳамма нарсани айтиб беришди": хусусан, унинг сўзларига кўра, россияликлар "атайлаб Беларусга" юборилганликлари ҳақида гувоҳлик беришди.
"Истамбулга сотиб олинган чипталарни “кутиш” буйруғи - бу афсона. Россия чегараси ёпилганлиги сабабли улар бу ерда, у ерда ҳам Истанбулга учаётганликларини кўрсатишлари керак эди", - деб қўшимча қилди республика раҳбари.