Лица Победы - Sputnik Ўзбекистон, 1920, 06.05.2025
Ғалаба чеҳралари лойиҳаси
"Ғалаба чеҳралари" лойиҳаси — Буюк Ғалабанинг 80 йиллиги муносабати билан тайёрланган қамалдан омон қолганлар, уруш қатнашчилари ва концлагер асирлари ҳақидаги ҳужжатли фильмлар. Лойиҳа Sputnik Ўзбекистон халқаро ахборот агентлиги ва Тошкентдаги Рус уйи томонидан тайёрланган.

Омон қолган болалар: Қандай қилиб Ўзбекистон қамалда бўлганлар учун иккинчи уйга айланди?

Oбуна бўлиш
Эксклюзив
Ленинград қамалида деярли 3 миллион киши қолди, улардан 400 минг нафари болалар эди. Бу, айниқса, болалар учун қийин бўлган. Уларнинг кўплари очлик ва касалликдан вафот этишган.
Санкт-Петербург дунёдаги энг гўзал шаҳарлардан бири бўлиб, 5,5 миллионга яқин аҳолига эга. Ҳар бир кўча ва эски бинолар ўз тарихига эга. Улуғ Ватан уруши пайтида фашистлар Ленинградни, ўша пайтда айтилганидек, тинкасини қуритиб, қўлга олишмоқчи бўлган. Қаҳрамон Ленинградни қамал қилиш уруш тарихидаги энг даҳшатли ва фожиали саҳифалардан бирига айланди.
1941 йил 8 сентябрда фашистлар қўшинлари Ленинградни тўлиқ қамалга олишди ва уни ташқи дунёдан узиб қўйишди Шаҳарда 3 миллионга яқин одам қолган, улардан 400 минг нафари болалар эди. Айниқса, болаларга қийин бўлди. Уларнинг кўплари очлик ва касалликдан вафот этишди.
Бугунги кунда Ўзбекистонда қамалдан омон қолган 13 киши истиқомат қилади. Фильм қаҳрамонлари омон қолишга муваффақ бўлган болалардир. Улардан баъзилари ота-оналари ва яқинларининг сўзларидан хотиралар билан ўртоқлашса, бошқалари ўша даҳшатли воқеаларнинг бевосита гувоҳи бўлган.
“Немислар Ленинградга юриш қилганда, мен тўрт ёшда эдим, биринчи навбатда, улар озиқ-овқат омборларини бомбардимон қилишди. Ленинград кўчалари бўйлаб шакар ва шоколад оқимлари оқарди", — деди 5 ёшида Ленинграддан эвакуация қилинган Маргарита Филанович.
Валерия Саприко бир оз кичикроқ эди, уч ёшли қизчани бувиси қутқариб қолган. Гарчи кейинчалик у 10 йил давомида набирасини кўрмади.

"Уруш бошланди, немислар Ленинградни очлик ва совуқ билан тортиб олиш учун дарҳол Красное Селога кетишди, - дейди Валерий Михайловна бувисидан иқтибос келтирган ҳолда. — Аммо у ерда аллақачон немис қуроллари бор эди. Ва бувим бизни ушлаб, Ленинградга сўнгги поездда ўтирди".

Тамара Циглинцева бутун қамал давомида Ленинградда яшаган.

"Мен етти ёшда эдим, шунинг учун ҳамма нарсани жуда яхши эслайман, - дейди фахрий. — Ҳаммамиз қўшниларимизнинг бир хонасига йиғилиб, радиода уруш бошлангани ҳақида тинглардик. Қарасам, ҳамма катталар жуда ғамгин туришибди ва мен эса деразадан ташқарига қарар эдим. Ўша куни Ленинградда об-ҳаво жуда яхши, иссиқ ва очиқ, қуёшли эди. Гўё юқоридан кимдир: ҳаммаси яхши бўлади, дегандек эди”.

Ленинградликлар шаҳарнинг тез орада қутқарилишига ишонишди, аммо улар энг қийин синовларга дуч келишди. Ленинградни қамал қилиш нафақат қаҳрамон ленинградликлар, балки бутун совет халқи учун энг узоқ ва энг ҳалокатли синов бўлди.
У 872 кун давом этди - 1941 йил 8 сентябрдан 1944 йил 27 январгача.
Хотиралар ва яқинларини йўқотиш ҳақидаги ҳикоялар, шунингдек, қаҳрамонларимизнинг Ўзбекистонда омон қолиши ва уларнинг ҳаёти ҳақидаги ҳикоялар ҳақида батафсил — Sputnik Ўзбекистон видеосида.
Янгиликлар лентаси
0