https://sputniknews.uz/20250216/tramp-ukraina-putin-evropa-47983622.html
Трамп Украинани Путинга эмас, Европага беради
Трамп Украинани Путинга эмас, Европага беради
Sputnik Ўзбекистон
Россия ва АҚШ мулоқотни бошламоқда — муносабатлардаги уч йиллик музлатиш тугади.
2025-02-16T19:45+0500
2025-02-16T19:45+0500
2025-02-17T10:39+0500
дунё янгиликлари
дунёда
ақш
россия
украина
ғарб
дональд трамп
европа
музокаралар
колумнистлар
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e9/02/10/47983461_0:0:1280:720_1920x0_80_0_0_21d8896d2aa26cb4de2845d8169581c6.jpg
Бу хабарнинг ўзи геосиёсий зилзила бўлди, гарчи Дональд Трамп сайланганидан бери ҳамма нарса айнан мана шунга бораётгани аниқ бўлган бўлса-да. Уч ойлик кутиш давомида бу қандай содир бўлиши мумкинлиги ҳақидаги барча мумкин бўлган сценарийлар кўриб чиқилаётгандек туюлди, бироқ Путин ва Трамп ўртасидаги чоршанба куни бўлиб ўтган телефон суҳбатлари ҳам кутилмаган бўлди, деб ёзмоқда РИА Новости колумнисти Пётр Акопов.Биринчи навбатда — Америка томонининг шарҳлари оҳангига кўра (Россияники анча қисқароқ эди): Трамп, айниқса Гренландия, Канада, Панама канали ва тарифлар ҳақидаги қатъий баёнотлари нуқтаи назаридан, иложи борича тўғри ва дўстона эди. Буларнинг барчаси нимани англатади? АҚШ ва Россия Украина қўлида бўлса-да, урушни давом эттирмоқда, аммо давлатлар Украина жанг майдонида бизнинг мамлакатимизнинг асосий рақиби бўлиб қолмоқда.Ҳа, Трамп Россияни “стратегик мағлубиятга учратиш” ёки ҳеч бўлмаганда “сабоқ бериш” истагидан воз кечмоқда, бу нафақат Байден маъмуриятининг, балки бутун Ғарбнинг расмий мақсади эди, лекин у Украинадан шундай воз кечмаяпти. Украинани Ғарбнинг бир қисмига айлантириш истаги ҳамон Америка ва Европанинг мақсади бўлиб қолмоқда – шунчаки, энди Европа унга эришишда етакчи рол ўйнаши керак бўлади.Трамп унга бунинг учун ҳам пул, ҳам ўз ваколати билан тўлашни таклиф қилмоқда. Америка ЕИга қурол етказиб бериш ва Москва билан музокараларда Украина мустақиллигини ҳимоя қилиш орқали ёрдам беради. Ушбу тартиб Россияга мос келадими? Албатта йўқ: биз учун Украинани Ғарб қўлидан тортиб олиш муҳим - у бирлашган ёки бўлинганми, Америка-Европа ёки Европа-Америка бўлишидан қатъи назар.Трамп буни бизга бера олмайди ва унга ярим триллион долларлик Украина ер қаъридан ноёб тупроқ металлари кераклиги учун эмас (бу мутлақо реал бўлмаган ташаббус), балки кураш Ғарб учун глобал гегемонлигини сақлаб қолиш масаласига айлангани учун Украинадан воз кеча олмайди.Ҳа, бу гегемонлик аллақачон йўқолиб бормоқда, ҳа, Трамп бирлашган Ғарб нуқтаи назаридан ўйламайди (у учун дунё етакчиси сифатида фақат Америка бор), ҳа, Ғарб ҳали ҳам ўрта муддатли истиқболда ҳам Украинани ўз орбитасида ушлаб тура олмайди (бунинг учун ягона имконият - Россиянинг қайтариб бўлмайдиган қулаши). Ҳаммаси шундай, аммо Украинани оммавий равишда рад этиш Трамп учун ҳали ҳам мумкин эмас. Бу нафақат унинг заифлигининг белгиси сифатида намоён бўлиши, балки Россияни ўз ичига олиш Ғарб цивилизациясининг ўзгармас мақсади эканлиги учун ҳам. АҚШ эса ҳар қандай ҳолатда ҳам унинг бир қисми бўлиб қолади.Табиийки, тарихда худди ўша англо-сакслар ва хусусан штатлар кучли Россиядан манфаатдор эканлигига мисоллар бор эди, аммо бу уларнинг Европа учун кураши билан боғлиқ камдан-кам истиснолар эди. Бу Рузвелт даврида, Германия билан урушда СССРга иқтисодий ёрдам АҚШ манфаатига тўғри келганда эди. Аммо ўз моҳиятига кўра, Россия англо-саксларнинг табиий рақибидир - у ўзининг муқобил глобал лойиҳасини (коммунистик лойиҳа каби) илгари сураётгани учун эмас, балки кучли Евроосиё кучи сифатида Англо-Саксон Атлантика глобаллашув лойиҳасини амалга оширишга тўсқинлик қилгани учун.Ҳа, Трампнинг глобаллашув ҳақидаги ўзига хос ғояси бор, бу анъанавий англо-саксонликдан жуда фарқ қилади. Бироқ, у ҳали ҳам Америка Қўшма Штатлари нафақат янги дунё тартибининг марказида бўлиши, балки унинг қоидаларини белгилаши ва айтиб туриши кераклигидан келиб чиқади. Унда Путин билан тил топишиш истаги қаердан пайдо бўлган? Мавжуд глобаллашув лойиҳаси (бирлашган Ғарб бошчилигидаги ягона дунё) барбод бўлганини тушунишдан, унинг вайрон бўлиши АҚШнинг ўзи давлат сифатида қулашига олиб келиши мумкин (охир-оқибат, глобал элита ўзларининг глобал лойиҳасини қуришда Америкадан шунчаки пудратчи сифатида фойдаланган).Трамп АҚШни қутқаришни истайди - ва бунинг учун у нафақат Америка давлатининг ўзини қайта қуриши, балки Штатлар ўзининг етакчи мавқеини қайта тиклайдиган ва ҳатто ўзининг аллақачон ушлаб бўлмайдиган ҳукмронлигини қайтарадиган янги дунё тартибини қуриши керак. Мақсад маълум — ва унинг рақиблари бу йўлда айнан Атлантика элиталари (Америка ва Эвропа) калтакланган картага ёпишиб олишмоқда. Шунинг учун унинг диққати Путинга қаратилган: Трамп Украина бўйича келишувга эришиш орқали Россияни Ғарб томон буришига умид қилмоқда. Ғарбнинг кичик ҳамкори ёки бир қисми сифатида эмас, балки манфаатлари биринчи навбатда Ғарб билан ўзаро алоқа (рақобат ва ҳамкорлик) билан боғлиқ бўлган куч маркази сифатида. Ва шунга кўра, Россия Хитой билан алоқаларни заифлаштиради ва умуман олганда, Ғарбга қарши шиорлар остида Глобал Жанубни бирлаштиришга эътиборидан воз кечади.Трампнинг ҳисоб-китоби жуда нотўғри, чунки у Россия Ғарб билан можаро туфайли эмас, балки Шарқ ва Жануб фойдасига стратегик танлов қилганини тушунмайди (ва у билан муносабатларнинг кўп асрлик тажрибаси таҳлили), биринчи навбатда эса, ўз режамиз асосида (бизга керак бўлган дунё тартибини қуриш йўлларини кўриш ва дунё тараққиёти йўли ҳақидаги ғоялар).Бизни Ғарбга қайтаришнинг иложи йўқ ва биз табиий равишда манфаатдор бўлган Европа билан нормал савдо алоқалари фақат Европанинг ўзи ўзгаргандагина қайтади. Ва бу ерда кўп нарса Украинага боғлиқ - тўғрироғи, Европа Ғарбий Россия ерларига бўлган даъволардан воз кечиш муқаррарлигини тушуниш даражасига етган вақтга боғлиқ. Ва шу маънода Трампнинг ҳозирги ҳаракати жуда муҳим: мустақиллик юкини расман Европа елкасига юклаш орқали Америка Европани танлов олдига қўяди. Назарий жиҳатдан, Европа Иттифоқи, албатта, Украина учун Россияга қарши кураш йўлига тўлиқ кириши мумкин эди, аммо бу Европанинг ҳақиқий геосиёсий сафарбарлигини талаб қилади.Юзлаб миллиард евро ва юз минглаб тинчликпарвар кучлар (Москва ҳеч қачон уларнинг киритилишига рухсат бермайди, лекин назарий жиҳатдан Россия билан тўлиқ тўғридан-тўғри тўқнашув хавфи остида уларни олдиндан келишувсиз юборишга ҳаракат қилиш мумкин) — бу Европа Иттифоқидан талаб қилинадиган барча нарсадан узоқдир.У бунга тайёрми — Вашингтоннинг соф маънавий ёрдами билан? Албатта, йўқ — шунинг учун Европа Қўшма Штатлар қўли орқали Украина учун курашни давом эттиришга ҳаракат қилади. Бироқ, Трамп Украинада узоқ ўйин ўйнашга тайёр эмас – у украинликлар қачонлардир яна рус бўлиб қолиши мумкинлигини бежиз айтгани йўқ (лекин уларга сарфланган пуллар ҳали ҳам қайтарилиши керак).Бунинг ўзи Европани жуда тушкунликка туширади ва шубҳасиз, Россия учун фойдалидир. Буларнинг барчаси фақат битта нарсани англатади: Россия Ғарбнинг Украинадан чекинишга чинакам тайёрлигини кўрганида жанг тугайди. Путин ва Трамп ўртасидаги бўлажак музокаралар ҳаттоки вақтинчалик сулҳга ҳам олиб келмаслиги мумкин, аммо улар бўлиб ўтаётганининг ўзи бизни Ғарб Украинани йўқотганини тан оладиган пайтга олиб боради.
https://sputniknews.uz/20250210/tramp-ukraina-amerika-47911994.html
украина
европа
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2025
Пётр Акопов
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/1392/76/13927642_0:1:98:99_100x100_80_0_0_00c551183c830fa4010e178dbf4136ec.jpg
Пётр Акопов
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/1392/76/13927642_0:1:98:99_100x100_80_0_0_00c551183c830fa4010e178dbf4136ec.jpg
Янгиликлар
uz_UZ
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Пётр Акопов
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/1392/76/13927642_0:1:98:99_100x100_80_0_0_00c551183c830fa4010e178dbf4136ec.jpg
россия ва ақш мулоқот путин ва трамп телефон суҳбатлари риа новости колумнист пётр акопов
россия ва ақш мулоқот путин ва трамп телефон суҳбатлари риа новости колумнист пётр акопов
Трамп Украинани Путинга эмас, Европага беради
19:45 16.02.2025 (янгиланди: 10:39 17.02.2025) Россия ва АҚШ мулоқотни бошламоқда — муносабатлардаги уч йиллик музлатиш тугади.
Бу хабарнинг ўзи геосиёсий зилзила бўлди, гарчи Дональд Трамп сайланганидан бери ҳамма нарса айнан мана шунга бораётгани аниқ бўлган бўлса-да. Уч ойлик кутиш давомида бу қандай содир бўлиши мумкинлиги ҳақидаги барча мумкин бўлган сценарийлар кўриб чиқилаётгандек туюлди, бироқ Путин ва Трамп ўртасидаги чоршанба куни бўлиб ўтган телефон суҳбатлари ҳам кутилмаган бўлди, деб ёзмоқда
РИА Новости колумнисти Пётр Акопов.
Биринчи навбатда — Америка томонининг шарҳлари оҳангига кўра (Россияники анча қисқароқ эди): Трамп, айниқса Гренландия, Канада, Панама канали ва тарифлар ҳақидаги қатъий баёнотлари нуқтаи назаридан, иложи борича тўғри ва дўстона эди. Буларнинг барчаси нимани англатади? АҚШ ва Россия Украина қўлида бўлса-да, урушни давом эттирмоқда, аммо давлатлар Украина жанг майдонида бизнинг мамлакатимизнинг асосий рақиби бўлиб қолмоқда.
Ҳа, Трамп Россияни “стратегик мағлубиятга учратиш” ёки ҳеч бўлмаганда “сабоқ бериш” истагидан воз кечмоқда, бу нафақат Байден маъмуриятининг, балки бутун Ғарбнинг расмий мақсади эди, лекин у Украинадан шундай воз кечмаяпти. Украинани Ғарбнинг бир қисмига айлантириш истаги ҳамон Америка ва Европанинг мақсади бўлиб қолмоқда – шунчаки, энди Европа унга эришишда етакчи рол ўйнаши керак бўлади.
Трамп унга бунинг учун ҳам пул, ҳам ўз ваколати билан тўлашни таклиф қилмоқда. Америка ЕИга қурол етказиб бериш ва Москва билан музокараларда Украина мустақиллигини ҳимоя қилиш орқали ёрдам беради. Ушбу тартиб Россияга мос келадими? Албатта йўқ: биз учун Украинани Ғарб қўлидан тортиб олиш муҳим - у бирлашган ёки бўлинганми, Америка-Европа ёки Европа-Америка бўлишидан қатъи назар.
Трамп буни бизга бера олмайди ва унга ярим триллион долларлик Украина ер қаъридан ноёб тупроқ металлари кераклиги учун эмас (бу мутлақо реал бўлмаган ташаббус), балки кураш Ғарб учун глобал гегемонлигини сақлаб қолиш масаласига айлангани учун Украинадан воз кеча олмайди.
Ҳа, бу гегемонлик аллақачон йўқолиб бормоқда, ҳа, Трамп бирлашган Ғарб нуқтаи назаридан ўйламайди (у учун дунё етакчиси сифатида фақат Америка бор), ҳа, Ғарб ҳали ҳам ўрта муддатли истиқболда ҳам Украинани ўз орбитасида ушлаб тура олмайди (бунинг учун ягона имконият - Россиянинг қайтариб бўлмайдиган қулаши). Ҳаммаси шундай, аммо Украинани оммавий равишда рад этиш Трамп учун ҳали ҳам мумкин эмас. Бу нафақат унинг заифлигининг белгиси сифатида намоён бўлиши, балки Россияни ўз ичига олиш Ғарб цивилизациясининг ўзгармас мақсади эканлиги учун ҳам. АҚШ эса ҳар қандай ҳолатда ҳам унинг бир қисми бўлиб қолади.
Табиийки, тарихда худди ўша англо-сакслар ва хусусан штатлар кучли Россиядан манфаатдор эканлигига мисоллар бор эди, аммо бу уларнинг Европа учун кураши билан боғлиқ камдан-кам истиснолар эди. Бу Рузвелт даврида, Германия билан урушда СССРга иқтисодий ёрдам АҚШ манфаатига тўғри келганда эди. Аммо ўз моҳиятига кўра, Россия англо-саксларнинг табиий рақибидир - у ўзининг муқобил глобал лойиҳасини (коммунистик лойиҳа каби) илгари сураётгани учун эмас, балки кучли Евроосиё кучи сифатида Англо-Саксон Атлантика глобаллашув лойиҳасини амалга оширишга тўсқинлик қилгани учун.
Ҳа, Трампнинг глобаллашув ҳақидаги ўзига хос ғояси бор, бу анъанавий англо-саксонликдан жуда фарқ қилади. Бироқ, у ҳали ҳам Америка Қўшма Штатлари нафақат янги дунё тартибининг марказида бўлиши, балки унинг қоидаларини белгилаши ва айтиб туриши кераклигидан келиб чиқади. Унда Путин билан тил топишиш истаги қаердан пайдо бўлган? Мавжуд глобаллашув лойиҳаси (бирлашган Ғарб бошчилигидаги ягона дунё) барбод бўлганини тушунишдан, унинг вайрон бўлиши АҚШнинг ўзи давлат сифатида қулашига олиб келиши мумкин (охир-оқибат, глобал элита ўзларининг глобал лойиҳасини қуришда Америкадан шунчаки пудратчи сифатида фойдаланган).
Трамп АҚШни қутқаришни истайди - ва бунинг учун у нафақат Америка давлатининг ўзини қайта қуриши, балки Штатлар ўзининг етакчи мавқеини қайта тиклайдиган ва ҳатто ўзининг аллақачон ушлаб бўлмайдиган ҳукмронлигини қайтарадиган янги дунё тартибини қуриши керак. Мақсад маълум — ва унинг рақиблари бу йўлда айнан Атлантика элиталари (Америка ва Эвропа) калтакланган картага ёпишиб олишмоқда. Шунинг учун унинг диққати Путинга қаратилган: Трамп Украина бўйича келишувга эришиш орқали Россияни Ғарб томон буришига умид қилмоқда. Ғарбнинг кичик ҳамкори ёки бир қисми сифатида эмас, балки манфаатлари биринчи навбатда Ғарб билан ўзаро алоқа (рақобат ва ҳамкорлик) билан боғлиқ бўлган куч маркази сифатида. Ва шунга кўра, Россия Хитой билан алоқаларни заифлаштиради ва умуман олганда, Ғарбга қарши шиорлар остида Глобал Жанубни бирлаштиришга эътиборидан воз кечади.
Трампнинг ҳисоб-китоби жуда нотўғри, чунки у Россия Ғарб билан можаро туфайли эмас, балки Шарқ ва Жануб фойдасига стратегик танлов қилганини тушунмайди (ва у билан муносабатларнинг кўп асрлик тажрибаси таҳлили), биринчи навбатда эса, ўз режамиз асосида (бизга керак бўлган дунё тартибини қуриш йўлларини кўриш ва дунё тараққиёти йўли ҳақидаги ғоялар).
Бизни Ғарбга қайтаришнинг иложи йўқ ва биз табиий равишда манфаатдор бўлган Европа билан нормал савдо алоқалари фақат Европанинг ўзи ўзгаргандагина қайтади. Ва бу ерда кўп нарса Украинага боғлиқ - тўғрироғи, Европа Ғарбий Россия ерларига бўлган даъволардан воз кечиш муқаррарлигини тушуниш даражасига етган вақтга боғлиқ. Ва шу маънода Трампнинг ҳозирги ҳаракати жуда муҳим: мустақиллик юкини расман Европа елкасига юклаш орқали Америка Европани танлов олдига қўяди. Назарий жиҳатдан, Европа Иттифоқи, албатта, Украина учун Россияга қарши кураш йўлига тўлиқ кириши мумкин эди, аммо бу Европанинг ҳақиқий геосиёсий сафарбарлигини талаб қилади.
Юзлаб миллиард евро ва юз минглаб тинчликпарвар кучлар (Москва ҳеч қачон уларнинг киритилишига рухсат бермайди, лекин назарий жиҳатдан Россия билан тўлиқ тўғридан-тўғри тўқнашув хавфи остида уларни олдиндан келишувсиз юборишга ҳаракат қилиш мумкин) — бу Европа Иттифоқидан талаб қилинадиган барча нарсадан узоқдир.
У бунга тайёрми — Вашингтоннинг соф маънавий ёрдами билан? Албатта, йўқ — шунинг учун Европа Қўшма Штатлар қўли орқали Украина учун курашни давом эттиришга ҳаракат қилади. Бироқ, Трамп Украинада узоқ ўйин ўйнашга тайёр эмас – у украинликлар қачонлардир яна рус бўлиб қолиши мумкинлигини бежиз айтгани йўқ (лекин уларга сарфланган пуллар ҳали ҳам қайтарилиши керак).
Бунинг ўзи Европани жуда тушкунликка туширади ва шубҳасиз, Россия учун фойдалидир. Буларнинг барчаси фақат битта нарсани англатади: Россия Ғарбнинг Украинадан чекинишга чинакам тайёрлигини кўрганида жанг тугайди. Путин ва Трамп ўртасидаги бўлажак музокаралар ҳаттоки вақтинчалик сулҳга ҳам олиб келмаслиги мумкин, аммо улар бўлиб ўтаётганининг ўзи бизни Ғарб Украинани йўқотганини тан оладиган пайтга олиб боради.
