Қишда кўча ҳайвонларига қандай ёрдам бериш керак: ҳайвон ҳуқуқлари фаолининг тавсиялари
16:24 03.01.2025 (янгиланди: 16:37 03.01.2025)
© Sputnik / Максим Захаров
/ Oбуна бўлиш
Эксклюзив
Ҳайвонларга бошпана ясаш учун шиша толали ёки пенопласт қаватли ёғоч каркас керак бўлади.
Қиш – кўча ҳайвонлари учун энг қийин вақт, уларни совуқ, очлик ва бошқа хавфлар кутади. Sputnik Ўзбекистон ҳайвонлар ҳуқуқлари фаоли, волонтёр ва "Гавчег" бошпанаси куратори Яна Бочкарёва билан суҳбатлашиб, қиш фаслида ҳайвонларга қандай ёрдам бериш мумкинлигини билиб олди.
Зоозащитница, волонтер и куратор приюта "Гавчег " Яна Бочкарева
© Foto
Қишда кўча ҳайвонлари учун қандай асосий хавфлар мавжуд?
"Асосий хавф – кучли совқотиш. Бу айниқса жуда иссиқсевар бўлган мушукларга тегишли. Ертўлалар ёпиб қўйилиши сабабли улар исиниш учун жой топа олмайдилар. Кучли совқотиш панжаларнинг соғлиғига катта таъсир қилади, бу жиддий оқибатларга олиб келиши мумкин. Ҳайвонлар, айниқса мушуклар совуққа одамлардан кўра анча чидамсизлар".
Кўча ҳайвонлари учун иситиш пунктларини қандай қилиб тўғри ташкил қилиш керак?
"Ҳозир ҳайвонлар ҳуқуқлари фаоллари "Мушуккент" лойиҳаси билан биргаликда мушуклар учун махсус уйлар яратмоқда. Бу бошпаналар Республика Ички ишлар Бош бошқармаси томонидан ҳимоя қилинган ва қўриқланади. Бундай уйлар иситиш пунктларини яратиш учун ажойиб жой".
Бошпана яратиш учун қандай материаллар ва тузилмалар мос келади?
"Иситилган уйлар бошпана яратиш учун тўғри келади. Каркас одатда шиша толали ёки пенопласт қаватли ёғочдан ясалади. Картон, юпқа пластмасса ёки прессланган материаллар тўғри келмайди – улар иссиқликни сақламайди. Кўча ҳайвонлари умуман кўча ҳаётига мослашган, лекин уй ҳайвонлари учун бу жиддий муаммо бўлади — улар бундай шароитларда омон қололмайди. Агар уй ҳайвони йўқолиб қолган бўлса, уни зудлик билан уйга қайтариш муҳим".
Волонтёрлар ва махсус билимга эга бўлмаган фуқаролар қандай ёрдам бериши мумкин?
"Кўчада ҳайвонни кўрсангиз, эҳтиёткорлик билан ҳаракат қилиш керак. Кўча мушуклари ёввойи бўлиши мумкин, аммо уй мушуклари одамларга ўзлари яқинлашади. Ҳеч бўлмаганда минимал ёрдам бериш муҳим – унга озуқа бериш, суратга олиш ва ижтимоий тармоқларга жойлаштириш керак. Эҳтимол, бу йўқолган уй мушуги ва сизнинг ёрдамингиз туфайли эгалари тезда топишлари мумкин".
Агар сиз музлаётган ҳайвонни кўрсангиз нима қилишингиз керак?
"Ҳайвонни олиб, ветеринария клиникасига олиб бориш керак. Ҳайвонни қўллар билан ушламаслик муҳим — бу хавфли бўлиши мумкин. Ҳайвонни ўраш учун плед, куртка ёки юпқа адёлдан фойдаланинг. Ҳар бир туманда ветеринария клиникалари мавжуд, уларни интернет орқали топиш мумкин. Ҳайвонга албатта зарур ёрдам кўрсатилади".
Ўзбекистонда қишда ҳайвонларга ёрдам берадиган қандай ташкилотлар ёки лойиҳалар мавжуд ва уларга қандай қўшилиш мумкин?
"Ўзбекистонда ҳайвонларни ҳимоя қилувчи деярли барча ташкилотлар қишда ёрдам беради. Сиз уларга ижтимоий тармоқлар орқали қўшилишингиз мумкин. Энг фаол лойиҳалардан бири — "Мушуккент" ва Ирода Маткаримова раҳбарлигидаги "Ҳаёт" бошпанасидир, у, шунингдек, Экологик партия депутати ҳисобланади. Бу ташкилотлар ҳайвонларга йил давомида ёрдам беради".
Совуқ ҳавода ёки кўчадан ҳайвонни ўзингизга олиб қолмоқчи бўлсангиз, нима қилишингиз керак?
"Ҳайвонни уйга олиб кетишдан олдин уни албатта ветеринария клиникасига олиб боринг. У ерда ҳайвон текширувдан ўтказилади, вирусли касалликлар учун анализ олинади, қуртларга қарши даволаш ва эмлаш ишлари олиб борилади. Агар сиз бундай қадамни ташлашга қарор қилган бўлсангиз, бу ажойиб! Мен ҳар доим шу йўл билан бошпанасиз ҳайвонлар сонини камайтириш ғоясини қўллаб-қувватлайман".
