Ғарб араб давлатларини Украина бўйича конференция ўтказишга кўндирмоқчи — Лавров
15:20 26.06.2024 (янгиланди: 15:32 26.06.2024)
© Sputnik / Максим Блинов
/ Oбуна бўлиш
Россия ташқи ишлар вазири Сергей Лавров “Примаков ўқишлари” халқаро илмий экспертлар форумида нутқ сўзлади.
TOШКЕНТ, 26 июн — Sputnik. Ғарб баъзи араб давлатларини Украина бўйича янги анжуман ўтказишга кўндирмоқчи. Бу ҳақда Россия ташқи ишлар вазири Сергей Лавров “Примаков ўқишлари” халқаро илмий экспертлар форумида маълум қилди.
“[Ғарб] ҳозир баъзи араб давлатларини қандайдир янги йиғилиш ўтказишга кўндирмоқчи. Украина билан боғлиқ барча дирижёрлар бизни БМТ Низомини ҳурмат қилишга чақирмоқда. Аммо улар фақат ҳудудий яхлитликни таъкидлаб, унинг Украинадаги барча "йиғилишлар"ни бошлаётганлар томонидан жуда яхши кўрилган инсон ҳуқуқлари ҳақида сўз юритувчи биринчи моддасини унутиб қўйишади”, — деди вазир.
Унинг аниқлик киритишича, ушбу бўлимда "барча давлатлар ирқи, жинси, тили ва динидан қатъи назар, инсон ҳуқуқларини ҳурмат қилишга мажбурдирлар". Вазир Украина бўйича бўлажак конференциялар иштирокчилари БМТ Низомини, жумладан, инсон ҳуқуқларини ҳурмат қилиш қоидаларини тўлиқ ҳисобга олишлари кераклигини таъкидлади.
“У ерда бизнинг дўстларимиз кўп”, - деди Россия ташқи ишлар вазири бундай учрашувларга таклиф қилаётган давлатлар ҳақида. Баъзилар фақат уларни тинч қўйишлари ва Россияга қарши санкциялар қўлланилишини талаб қилмаслик учун боришди".
Россия ташқи сиёсати зиддиятли эмас ва Москванинг ёндашувлари дунёнинг кўпчилиги томонидан қўллаб-қувватланади.
"Бизнинг чизиғимиз қарама-қаршиликларга олиб келмайди. Бу ҳеч кимнинг манфаатларига путур етказиш эмас, балки бутун Евроосиё давлатларининг қонуний манфаатларини ҳимоя қилишга қаратилган”, — деди вазир.
Бундан ташқари, бу ёндашув глобал хавфсизлик соҳасида ташаббусни илгари сурган Хитой Халқ Республикаси раиси Си Цзиньпин ташаббуси билан уйғун ва мос келади, у ҳам хавфсизликнинг тенглик ва ажралмаслик тамойилига асосланади. Шунингдек, у Беларуснинг XXI асрда Хилма-хиллик ва кўп қутблилик бўйича Евроосиё хартиясини ишлаб чиқиш ташаббусини эслади.
“Бизнинг ишчи органдаги якуний мақсадимиз ва вазифамиз – [РФ президенти Владимир] Путин 7 май куни давлат раҳбари лавозимига киришиш чоғида айтганидек - Евроосиё интеграцияси бўйича ҳамкорлар, бошқа суверен ривожланиш марказлари билан биргаликда <...> [давом этиш] кўп қутбли дунё тартибини, тенг ва бўлинмас хавфсизлик тизимини шакллантириш устида иш олиб боради. Бунда бизни қўллаб-қувватлашади, бу мақсад дунёнинг аксарият давлатлари томонидан қўллаб-қувватланади”, — деди Лавров.
Вазир таъкидлаганидек, бу йўналиш халқларнинг ўз тақдирини мустақил ҳал қилиш ҳуқуқларини ҳурмат қилиш ва халқаро муносабатларни кенг, тенг ҳуқуқли давлатлараро ҳамкорликка асослаш истагига асосланади.
Россия ТИВ раҳбари, шунингдек, Россия етакчиси аввалроқ “Евроосиё жамоавий хавфсизлигини яратиш зарурлигини тасдиқлаганини, у жаҳон тараққиётининг маркази бўлган энг бой ва энг йирик қитъанинг мулкига айланиши кераклиги”ни таъкидлади.
"Аммо бу тизимга дарҳол оёқларини қўйиб, бу ерда етакчилик қилишга ҳаракат қиладиган ташқи ўйинчиларни киритиш маъносида эмас", — деди у.
Вазирнинг сўзларига кўра, бошқа қитъалар ўз тақдирини ўз қўлига олиш ва биринчи навбатда ўз тараққиёт моделлари ва ўз халқи манфаатларига таяниш зарурлигини англаб, бир-бири билан алоқа ўрнатишга мажбур бўлади.
"Шу маънода, БРИКС глобал даражада турли минтақаларда интеграция жараёнларини уйғунлаштиришга ёрдам беришга тайёр бўлган соябон ролини ўйнаши мумкин, бу эса ташқи ўйинчилар деб аталадиган иғволар ва авантюрадан тозаланиши керак", — дея қайд этди у.
Россия, Ҳиндистон ва Хитой уларнинг уч томонлама РҲХ формати иши кучайтирилсагина фойда кўради, бироқ Ғарб уни ҳар томонлама сусайтиришга ҳаракат қилмоқда. Вазир таъкидлаганидек, Россия РҲХ форматидаги учрашувларни фаоллаштиришни таклиф қилди.
“Уч томонлама ҳамкорликни давом эттириш истаги Пекинда ҳам, Нью-Деҳлида ҳам яққол намоён бўлмоқда. Ишончим комилки, ушбу “учлик” умумий ёндашувларни ишлаб чиқса ва Евроосиё қитъасининг асосий муаммолари бўйича, биринчи навбатда, глобал кун тартибида ҳам умумий позицияни эгаллашимизга интилсак, барчамиз манфаатдор бўламиз. Очиғини айтаман, Ғарб айнан тескарисини хоҳлайди. Ғарб бу учлик ҳеч қачон ўз бирдамлигини кучайтирмаслигини ва муштарак позициялардан ҳаракат қилмаслигини истайди. Ғарб бу учликни ҳар томонлама сусайтирмоқчи”, — вазир.
Исроилнинг Фаластинда Эронга нисбатан ҳарбий амалиётларини кенгайтиришга ёндашуви зарарли. У халқаро ҳамжамият, жумладан, Исроил иттифоқчилари буни англаб етишига умид билдирди.
"Энди зўравонлик Ливанга тарқалиб кетиш хавфи бор, бу Исроил раҳбарияти томонидан илгари сурилган. Умид қиламанки, халқаро ҳамжамият, жумладан, Исроилнинг асосий иттифоқчилари ҳам бундай ёндашувнинг мутлақ зарарли эканлигини англаб етадилар”, — дея қўшимча қилди Лавров.
Июнь ойи ўрталарида Исроил армияси Ливанга ҳужум қилиш учун оператив режани тасдиқлади.
Ғазо секторида Фаластиннинг ҲАМАС радикал ҳаракатига қарши операциядан сўнг, мамлакат расмийлари бир вақтнинг ўзида Ливаннинг "Ҳизбуллоҳ" гуруҳига зарба беришни режалаштирмоқда. У, худди ҲАМАС каби, Исроилга қарши ҳаракат қилади, вақти-вақти билан шимолдан яҳудий давлати ҳудудини ўққа тутади.
Россия ташқи ишлар вазири Сергей Лавров Исроил расмий вакилининг Ғазода тинч аҳоли ва "уч йилдан бери барча террорчилар" йўқлиги ҳақидаги сўзларини даҳшатли деб атади. Унинг эслатишича, Москва “7 октябрдаги терактни дарҳол қоралаган ва Исроил раҳбарияти халқаро гуманитар ҳуқуқнинг барча мумкин бўлган меъёрларини бузган ҳолда террорчиларга қарши курашишга қарор қилган усулларга кескин қарши чиққан”.
“Исроил ва [унинг етакчилари] бу усуллар тўлиқ оқланганини айта бошлаганида мен жуда ҳайратда қолдим”, — деб тан олди Лавров.
Вазир, шунингдек, Исроилнинг расмий вакилларидан бирининг сўзларидан иқтибос келтирди, у жаҳон ҳамжамияти Ғазодаги тинч аҳолига раҳм-шафқат кўрсатишга чақирганида, “у ерда тинч аҳоли йўқ, уларнинг ҳаммаси уч ёшидан буён террорчи бўлган” деган иборани келтирди”.
Евроосиё давлатлари эндиликда АҚШнинг дунё гегемонлиги ҳақидаги даъвосига ва Ғарбнинг бошқа халқларнинг ишларига аралашувига биргаликда қаршилик кўрсатиш учун кучларни бирлаштирмоқда.
У Қўшма Штатлар ва бошқа Ғарб давлатлари Евроосиё "ишларига аралашишга" қандай ҳаракат қилаётганига эътибор қаратди: улар НАТО инфратузилмасини Осиёга кўчирмоқда, қўшма машғулотлар ўтказмоқда ва янги уюшмалар тузмоқда.
“Бу геосиёсий кураш, у доим шундай бўлиб келган ва эҳтимол узоқ давом этади, балки бу жараённинг охирини кўрмаймиз. Аммо хориждан ҳамма жойда содир бўлаётган барча нарсани назорат қилиш чизиғига Евроосиё давлатларининг ўз саъй-ҳаракатларини бирлаштириш чизиғи қарши туриши ҳақиқат”, — деди Лавров.
Вашингтоннинг дунёда гегемонликни сақлаб қолиш курси барбод бўлишга маҳкум, эҳтимол АҚШ дунё марказларидан бири бўлиб қолиши мумкин, деди Россия ташқи ишлар вазири Сергей Лавров.
“Ҳеч қандай ҳолатда гегемонликни сақлаб қолиш йўли муваффақиятсизликка учраганига шубҳа йўқ. Агар яқин келажакда АҚШ жаҳон марказларидан бири бўлиб қолса ва бу, катта эҳтимол билан шундай бўладиган бўлса ҳам, бу Америка марказлашган дунё тартибини сақлаш доирасида амалга ошишини англатмайди”, — деди Лавров.
