https://sputniknews.uz/20240206/rossiyadan-yaxshi-soz-va-borey-loyihasining-sakkizinchi-strategi-42369804.html

Россиядан яхши сўз ва “Борей” лойиҳасининг саккизинчи “стратеги”

Россиядан яхши сўз ва “Борей” лойиҳасининг саккизинчи “стратеги”

Sputnik Ўзбекистон

Россиядан яхши сўз ва “Борей” лойиҳасининг саккизинчи “стратеги”

2024-02-06T22:00+0500

2024-02-06T22:00+0500

2024-02-06T22:00+0500

колумнистлар

россия

қурол

кема

ақш

ғарб

https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e8/02/06/42361976_0:141:3139:1907_1920x0_80_0_0_e9ced835ac96b6e8583588f02a0f6204.jpg

Бу Россия давлат суверенитети ва Россия юқори технологияларининг устунлигининг яққол ғалабаси эди. Ишга туширилгандан сўнг, янги 4-авлод кемаси завод ва давлат синовларидан ўтади, кейин эса Россия ҳарбий-денгиз флотига қабул қилинади. "Князь Пожарский" ва "Борей" линиясининг бошқа стратегик ядро сувости кемаси крейсерлари келгуси ўн йилликлар учун Россия денгиз стратегик ядровий кучларининг асосини ташкил қилади. Ҳеч бир "гегемон" Москвага душманлик иродасини билдиришга қодир эмас, рус "Борей"лари яширинча жанговар патрул миссияларини бажармоқда.Ҳарбий-денгиз флот бош қўмондони адмирал Николай Евменов Северодвинскдаги тантанали маросимда “Князь Пожарский” Россия сувости кемалари соҳасининг энг илғор технологик ечимлари, тажрибаси ва анъаналарини ўзида мужассам этганини таъкидлади. Ҳақиқатан ҳам, 955-А лойиҳаси крейсери 10 минг километргача учадиган 20 та “Булава” қитъалараро баллистик ракеталарини ташишга қодир. “Борей” АҚШ ҳарбий-денгиз кучларининг 4-авлод “Виржиния” тоифасидаги сувости кемасидан икки баравар шовқинли. Россия "стратеги"нинг гидроакустик мажмуаси 320 кмгача бўлган масофада душман сувости кемасини аниқлашга ва бир вақтнинг ўзида камида 30 нишонни кузатишга қодир. Американинг "Огайо" ёки "Виржиния" сувости кемаларининг гидроакустик чегараси 230 км.Россия Мудофаа вазирлиги 2027 йилгача “Борей” синфидаги 10 та ракета ташувчини қуришни режалаштирмоқда. Сўнгги ўн йил ичида Россия ҳарбий-денгиз флоти 955 лойиҳасининг учта стратегик ядро сувости кемаси крейсери (“Юрий Долгорукий”, “Александр Невский”, “Владимир Мономах”) ва тўртта такомиллаштирилган 955-А лойиҳасининг стратегик ядро сувости кемаси крейсерини (“Князь Владимир”, "Князь Олег", "Генералиссимус Суворов", "Император Александр III") ўз ичига олди. "Князь Пожарский" крейсери “Бореев” линиясида саккизинчи бўлди. 955-А лойиҳасининг "Дмитрий Донской" ва "Князь Потемкин" серияли кемалари қурилишнинг турли босқичларида.“Борей-А” лойиҳаси атом сувости крейсерини бошқариш дунёда биринчи бўлиб тўлиқ автоматлаштирилган. Сувости кемасига йигирма беш даражадаги ҳимояга эга интеграцияланган рақамли жанговар бошқарув тизими томонидан "буйруқ" берилиши мумкин - кеманинг ўзи экипажга хато қилиш имкониятини бермайди. Назарий жиҳатдан, "Борей" бир неча йил давомида юзага чиқмаслиги мумкин. Автономия муддати - 100 кун - фақат экипаж учун озиқ-овқат таъминоти билан чекланган (100 дан ортиқ денгизчиларга). Юқори хавфсизлик, шунингдек, бутун экипаж учун фавқулодда сув ва озиқ-овқат таъминоти билан очиладиган қутқарув камераси томонидан таъминланади.“Борей”ларнинг жанговар шароитдаги мақсади ва асосий вазифаси отишма зонасига яширинча кириш ва бир хил юқори яширин ракеталарнинг учирилишини таъминлашдир. Шунинг учун гидроакустик яширинлик крейсернинг ажойиб хусусияти ҳисобланади. Россиянинг "Борей-А"сининг бу "қотил хусусияти" Ғарб мутахассисларини жуда хавотирга солмоқда. Ҳар бир “Борей-А” (955-А лойиҳаси) ракета шахталарида умумий қуввати уч мегатоннагача бўлган 200 та термоядро блоклари мавжуд ва бу ҳар қандай мамлакат ҳудудида тажовузкорни бутунлай йўқ қилиш учун этарли. Юқори аниқликдаги жанговар блоклар нишондан 150 метрдан кўпроқ четга чиқиши мумкин.24000 тонна сиғимга эга “Борей-А” лойиҳасининг ядровий ракета ташувчи сувости кемалари 480 метргача чуқурликка шўнғийди. Аввалроқ АҚШ стратегик қўмондонлиги раҳбари ўринбосари генерал Роберт Форст: "Россиянинг 955 лойиҳасининг қайиқлари Америка Қўшма Штатлари хавфсизлигига энг катта хавфни туғдиради", деб тан олгани бежиз эмас. Америкалик мутахассисларнинг фикрига кўра, битта “Борей”дан ракета зарбаси АҚШга тузатиб бўлмайдиган зарар етказиш учун етарли.Ва шунга қарамай, Россия ҳарбий-денгиз флотининг турли лойиҳаларининг даҳшатли стратегик ядро сувости кемаси крейсерлари ўнлаб йиллар давомида "уруш ва тинчлик тарозиси"ни мувозанатлаштирмоқда. Янги “Борей”ларнинг қуроллари остида Ғарб Россия президенти Владимир Путиннинг НАТОнинг шарққа кенгайишига йўл қўйилмаслиги ҳақидаги сўзларини беихтиёр тинглашни бошлайди ва ҳатто Америка "гегемони" ҳам оғриқли равишда кўп қутбли дунё ҳақиқатига қайтади.

2024

Янгиликлар

uz_UZ

россиядан яхши сўз ва “борей” лойиҳасининг саккизинчи “стратеги”