ЕОИИ мамлакатлари тўрт йил ичида қандай натижаларга эришди?
© Sputnik / Павел Бедняков
/ Oбуна бўлиш
Евроосиё иқтисодий комиссияси 2020-2023 йилларда Иттифоқни ривожлантириш бўйича асосий рақамларни эълон қилди.
ТОШКЕНТ, 22 янв — Sputnik. Евроосиё иқтисодий иттифоқи (ЕОИИ) ялпи ички маҳсулоти 2020 йилдан 2023 йилгача 4,1 фоизга ўсди ва 2,2 триллион долларни ташкил этди. Бу ҳақда Евроосиё иқтисодий комиссияси (ЕИК) бошқаруви раиси Михаил Мясникович маълум қилди.
Таъкидланишича, саноат ишлаб чиқариши 8,3 фоизга, жумладан, ишлаб чиқариш саноатида 5,7 фоизга, қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари етиштириш 11,8 фоизга ўсди.
Худди шу даврда ЕОИИ давлатлари ўртасидаги ўзаро товар айирбошлаш ҳажми 1,5 баравар ошди.
ЕОИИ раҳбарининг сўзларига кўра, сўнгги тўрт йил ичида ЕОИИда рўй берган муҳим воқеалардан бири – Евроосиё иқтисодий интеграциясини ривожлантириш бўйича стратегик йўналишлар иттифоқининг 2025 йилгача бўлган муддатга тайёрланиши, сўнгра давлат раҳбарлари томонидан тасдиқланиши ва кейинчалик уларни амалга ошириш бўлган.
“Стратегия 2025 ЕОИИ тўғрисидаги шартнома уфқларини кенгайтирди ва шаклланиш босқичидан лойиҳа интеграцияси босқичига ўтишни белгилаб берди”, — деди Мясникович.
Бошқа муҳим қадамлар:
ЕОИИда иқтисодий ўсишни жадаллаштириш учун ишлаб чиқариш қувватлари, меҳнат ресурслари ва илмий-техник салоҳиятдан самарали фойдаланиш асосида инвестиция ва инновацион фаолликни оширишга ёндашувларни ишлаб чиқиш;
кооперация лойиҳаларини молиялаштиришнинг янги механизмини ишлаб чиқиш, бу уларни танлаш ва амалга оширишни 2024 йилдан бошлаб бошлаш имконини беради;
ЕОИИда транспортни кузатиш учун навигация пломбаларидан фойдаланиш тўғрисидаги битимнинг кучга кириши, уни амалий амалга ошириш 2024 йил бошидан бошланиши керак;
давлат харидларида банк кафолатларини ўзаро тан олиш тўғрисидаги битимни имзолаш.
Шундай қилиб, кўп йиллар давомида ҳал этилмаган масалалар бўйича иш ҳақиқатда якунланди, деб тушунтирди Мясникович.
Шунингдек, у 2023 йил 25 декабрда ЕОИИ давлат раҳбарлари иттифоқнинг 2030 йил ва 2045 йилгача бўлган даврга мўлжалланган “Евроосиё иқтисодий йўли” ривожланиш декларациясини имзолаганини қўшимча қилди.
“Декларация Иттифоқнинг 2030 йилгача бўлган ўрта муддатли истиқболга мўлжалланган мақсадларини 2045 йилгача бутун дунё мамлакатлари учун ўзини ўзи таъминлайдиган, баркамол ривожланган ва жозибадор макроминтақага айлантириш, иқтисодий, технологик ва интеллектуал етакчиликка эга бўлиш ва аъзо давлатлар аҳолисининг юқори фаровонлигини таъминлаш йўлини белгилаб беради”, — дейилади хабарда.
2020 йилда Ўзбекистон ва Куба ЕОИИда кузатувчи мақомига эга бўлди.Эрон билан вақтинчалик шартномадан тўлиқ форматдаги савдо келишувига ўтиш бўйича ишлар якунланди. ШҲТ, АСЕАН ва Осиёда ҳамкорлик ва ишонч чоралари бўйича кенгаши билан биргаликда Катта Евроосиёда узлуксиз алоқа маконини шакллантирмоқда ва ХХР билан биргаликда Евроосиё интеграцияси ва “Бир камар, бир йўл” ташаббуси уйғунлаштирилмоқда.
БРИКС ва Африка Иттифоқи билан ҳам конструктив мулоқот олиб борилмоқда. Бу иш — Катта Евроосиё ҳамкорлиги ғоясини амалий амалга оширишга қўшилган ҳиссадир.
ЕИК Ҳайъати Раисининг сўзларига кўра, Евроосиё иқтисодий иттифоқи нафақат соф иқтисодий маънода, балки ҳаётнинг ажралмас қисмига, муҳим бирлаштирувчи тамойилга айланди.
"Хилма-хиллигимизга қарамай, бизни бирлаштирадиган кўпроқ умумий жиҳатларимиз бор", – деб таъкидлади Михаил Мясникович. – Ҳам умуминсоний нуқтаи назардан, ҳам бешта давлатимиз иқтисодиёти нуқтаи назаридан: Арманистон Республикаси, Беларус Республикаси, Қозоғистон Республикаси, Қирғизистон Республикаси ва Россия Федерацияси. Бу асраб-авайлаш ва ошириш керак бўлган асосий қадриятимиз, деб ҳисоблайман”.
