Махсус ҳарбий операция “Уран” жанговар робототехник комплексларига қандай таъсир қилмоқда?

© Предоставлено ОАО "766 УПТК"Боевой робот "Уран-9"
Боевой робот Уран-9 - Sputnik Ўзбекистон, 1920, 18.01.2024
Oбуна бўлиш
Россиянинг Украинадаги махсус ҳарбий операцияси ерга асосланган робототехник комплекслардан фойдаланишнинг шошилинч зарурати ва жуда юқори самарадорлигини кўрсатди, улар орасида ягона платформадаги кўп функцияли “Уран” оиласи ажралиб туради.
"Уран-6" - миналардан тозалаш комплекси. "Уран-9" - жанговар зарбалар комплекси. "Уран-14" - кўп функцияли ёнғинга қарши комплекс. Машиналар мақсади бўйича фарқланади, лекин бир қатор умумий тизимларга, жумладан, бошқарувга эга. Ва уларни робототехника миссияси бирлаштиради – одамнинг ҳаракат қилиши ва омон қолиши қийинроқ жанговар топшириқларни ҳал қилиш.
Барча “Уранлар” уларни ўқлар ва артиллерия снарядлари парчаларидан ҳимоя қиладиган ишончли зирҳларга эга. “Уран-6” ва “Уран-14” машиналари 240 от кучига эга дизель двигатель билан жиҳозланган. “Уран-9” 400 от кучига эга дизель двигатель билан жиҳозланган. Уларнинг бортида ҳар томонлама камералар мавжуд ва оператор томонидан масофадан бошқарилади - "Уран-6" ва "Уран-14" 1000 метргача масофада. "Уран-9" оператордан 4 км масофадаги муаммоларни ҳал қила олади.
Махсус ҳарбий операциянинг қайноқ зонасида ва озод қилинган ҳудудларда Россия армиясининг муҳандислик қўшинлари “Уран-6” ва “Уран-14” робототехник комплекслардан фаол фойдаланмоқда. Машиналар миналанган майдонларни самарали тарзда тозалайди ва ёнғинларга қарши курашади (душман ўққа тутгандан кейин). Бир йил давомида муҳандислик қўшинлари 20 дан ортиқ бундай комплексларни олади ва Россия Мудофаа вазирлиги қўшинларга сапёр ва ўт ўчириш “Уранлар”ини етказиб беришни сезиларли даражада ошириш ниятида.
Истиқболли “Уран-9” зарба комплекси разведка қилиш ва тахминан 2 км масофадаги нишонларни аниқлаш, шунингдек, зирҳли техникаларни йўқ қилиш ва душманнинг мустаҳкамланган ҳудудларига ҳужум қилиш учун мўлжалланган. Бир қатор объектив сабабларга кўра, "Уран-9" Сурия миссиясидан сўнг тугатилмоқда ва махсус ҳарбий операция зонасида конструкторлар томонидан қўйилган барча жанговар имкониятларни ҳали амалга оширмаган.
"Уран-6" пиёдаларга қарши ва танкга қарши мина майдонларини тозалаш учун мўлжалланган. Қўшимча ускуналар қазиш ишларини бажариш ва қолдиқларни тозалаш имконини беради.
Украина ҳарбий ҳаракатлар театрида душман пиёдаларга қарши ва танкга қарши ўқ-дорилар ёрдамида ҳудудни миналаштирмоқда, портламаган снарядлар ва кассетали ўқ-дориларнинг жанговар элементларикенг тарқалган. Роботлаштирилган сапёрларга иш етарли.
“Уран-6 комплекси” 2016 йилда Суриянинг Пальмира ва Алеппо ҳудудларини миналардан тозалаш пайтида жанговар вазиятда ўзини яхши кўрсатди, Россия Қуролли Кучларининг Миналарга қарши халқаро марказининг отряди икки йил ичида 100 мингдан ортиқ портловчи предметларни йўқ қилди, 1500 км йўлларни, 17 минг бинони текширди.
"Уран-9" пиёда қўшинларини разведка ва ўт ўчиришда қўллаб-қувватлаш, душман зирҳли техникасини йўқ қилиш учун мўлжалланган. Ишлаб чиқувчилар “Уран-9”ни лазер нурланишидан огоҳлантириш тизими ва лазер нурланиши келадиган секторда тутун экранларини ўрнатиш учун автоматик тизим билан душман ўтидан ҳимоя қилган.
Сунъий интеллект элементларига эга "Уран-9" маълум бир маршрут бўйлаб 35 км/соат тезликда автоном ҳаракатлана олади, нишонларни қидиради ва уради. Агар керак бўлса, оператор машинани қўлда бошқаришга ўтказиши мумкин. Армияда “Уран-9”ни синовдан ўтказиш 2022 йилдан бери давом этмоқда, аммо, Россия Мудофаа вазирлигининг қўшинларга разведка ва ўт ўчириш роботларини серияли етказиб бериш бўйича қарори ҳали қабул қилинмаган.
Махсус ҳарбий операциядан олдин “Уран-9” Сурия ҳарбий ҳаракатлар театрида ҳам синовдан ўтказилди. Мутахассислар ёнғинни назорат қилиш тизимларида камчиликларни аниқлади (комплекс ҳаракатланаётганда ўт очишга қодир эмас) ва разведка функцияларидаги камчиликларни аниқлади. Камчиликлар бартараф этилмоқда, “Уран-9” нинг қуролланиши 12 та ўт ўчиргич билан мустаҳкамланди.
"Уран-14" одамлар учун хавфли ҳарорат зоналарида масофавий ёнғинларни ўчириш учун яратилган. “Уран-14” оловни камида 50 метр масофада сув оқими билан ўчиришга қодир.
Комплекснинг автоматик ўзини-ўзи совутиш тизими унга ўта юқори ҳароратли зоналарда ишлаш имконини беради, зирҳли корпус ўқ-дорилар ёки ёқилғи омборларидаги ёнғинларни ўчиришда “Уран-14” компонентлари ва агрегатларини ишончли ҳимоя қилади. Оператор 800 метргача хавфсиз масофада жойлашган.
Махсус ҳарбий операция зонасида жанговар ҳаракатлар пайтида робот-ўт ўчирувчилар рус қўшинларининг жадал ривожланишини таъминлашга ва душманнинг ўт ўчириш пардасини енгиб ўтишга қодир.
Ақлли қуроллардан фойдаланиш ва кичик ҳужум гуруҳлари тактикаси замонавий ҳарбий ҳаракатлар театрларини тубдан ўзгартиради ва кўп функцияли роботлаштирилган “Уран” учун катта келажакни ваъда қилади. Эътибор беринг, Россияда бир вақтнинг ўзида ҳар хил турдаги ердаги жанговар роботларнинг ўндан ортиқ лойиҳалари ишлаб чиқилмоқда.
Янгиликлар лентаси
0