https://sputniknews.uz/20230812/olimlar-muzliklar-harakat-saturn-yoldosh-organish-37788167.html
Олимлар музликларнинг ҳаракатини Сатурн йўлдоши орқали ўрганмоқчи
Олимлар музликларнинг ҳаракатини Сатурн йўлдоши орқали ўрганмоқчи
Sputnik Ўзбекистон
Россиялик олимлар Арктика минтақаларида бир қатор тадқиқотлар ўтказмоқда.
2023-08-12T14:01+0500
2023-08-12T14:01+0500
2023-08-14T11:26+0500
дунёда
дунё янгиликлари
россия
олимлар
қуёш, ой, космос
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e7/08/0c/37788482_0:69:590:401_1920x0_80_0_0_fd718e96c119aa4dc8eab2504dd67aaa.png
ТОШКЕНТ, 12 авг — Sputnik. Олимлар музликларнинг ҳаракатини Сатурн йўлдоши орқали ўрганмоқчи. Бу тажриба россиялик олимлар томонидан қўлланилади, дея хабар берди РИА Новости. Москва давлат геодезия ва картография университети олимлари Ердаги музликларнинг ҳаракатини ўрганиш ва Шимолий денгиз йўлида навигация хавфсизлигини таъминлаш учун Сатурннинг хаотик айланувчи Гиперион сунъий йўлдошининг дунёдаги биринчи харитасини яратиш жараёнида тўпланган тажрибани қўлламоқчи.Университет ректори Надежда Каминина РИА Новостига маълум қилишича, олимлар самовий жисмларнинг фотографик хариталарини яратиш бўйича университетда ишлаб чиқилган ноёб техникадан фойдаланиб, Гиперионнинг дунёдаги биринчи батафсил фотографик харитасини тузган.Гиперионмисолида РБМ (рақамли баландлик моделлари – таҳр.) яратиш ва уни хариталаш бўйича тўпланган тажриба Ердаги объектлар билан ишлашда, хусусан, музликлар ҳаракатини ўрганишда мавжуд космик ишланмалардан фойдаланиш имконини беради.Унинг сўзларига кўра, космик кемадан олинган сурат хаританинг бир қисми бўлгунга қадар узоқ вақт ишлов беришдан ўтади. У фотосуратларни тузатиш, ягона мос ёзувлар тармоғини яратиш ва барча тасвирларни бир-бирига боғлаш учун тасвир йўналиши элементларини ҳисоблаш, шунингдек, уни созлашни ўз ичига олади.Кейин олимлар геометрик мос ёзувлар сиртини (масалан, Ер учун эллипсоид ва Ой учун - шар) ўрнатдилар, унинг асосида рақамли баландлик модели ва барча керакли проекциялар аллақачон яратилган.Айтилишича, Сатурннинг эттинчи сунъий йўлдоши тартибсиз айланиш ва тартибсиз шаклга эга. Шунинг учун бу занжирнинг айрим босқичларида стандарт алгоритмлар ишламайди ва университетда янгилари ихтиро қилинган.Айтилишича, университет аллақачон Арктика минтақаларида бир қатор тадқиқотлар ўтказмоқда.
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2023
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Янгиликлар
uz_UZ
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e7/08/0c/37788482_0:14:590:457_1920x0_80_0_0_a0fcf250fd459ee2e68879fc7b4e24f5.pngSputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
россия олимлар музликлар ҳаракат сатурн йўлдоши ўрганиш миигаик
россия олимлар музликлар ҳаракат сатурн йўлдоши ўрганиш миигаик
Олимлар музликларнинг ҳаракатини Сатурн йўлдоши орқали ўрганмоқчи
14:01 12.08.2023 (янгиланди: 11:26 14.08.2023) Россиялик олимлар Арктика минтақаларида бир қатор тадқиқотлар ўтказмоқда.
ТОШКЕНТ, 12 авг — Sputnik. Олимлар музликларнинг ҳаракатини Сатурн йўлдоши орқали ўрганмоқчи. Бу тажриба россиялик олимлар томонидан қўлланилади, дея хабар берди
РИА Новости. Москва давлат геодезия ва картография университети олимлари Ердаги музликларнинг ҳаракатини ўрганиш ва Шимолий денгиз йўлида навигация хавфсизлигини таъминлаш учун Сатурннинг хаотик айланувчи Гиперион сунъий йўлдошининг дунёдаги биринчи харитасини яратиш жараёнида тўпланган тажрибани қўлламоқчи.
Университет ректори Надежда Каминина РИА Новостига маълум қилишича, олимлар самовий жисмларнинг фотографик хариталарини яратиш бўйича университетда ишлаб чиқилган ноёб техникадан фойдаланиб, Гиперионнинг дунёдаги биринчи батафсил фотографик харитасини тузган.
Гиперионмисолида РБМ (рақамли баландлик моделлари – таҳр.) яратиш ва уни хариталаш бўйича тўпланган тажриба Ердаги объектлар билан ишлашда, хусусан, музликлар ҳаракатини ўрганишда мавжуд космик ишланмалардан фойдаланиш имконини беради.
“Ҳа, албатта, улар Гиперион каби тартибсиз ҳаракат қилмайди, лекин уларни ўрганиш вазифаси ўхшаш – ориентация элементларини аниқлашдаги қийинчиликлар ва тартибсиз шаклдаги объектни қўшимча моделлаштириш зарурати”, — деди у.
Унинг сўзларига кўра, космик кемадан олинган сурат хаританинг бир қисми бўлгунга қадар узоқ вақт ишлов беришдан ўтади. У фотосуратларни тузатиш, ягона мос ёзувлар тармоғини яратиш ва барча тасвирларни бир-бирига боғлаш учун тасвир йўналиши элементларини ҳисоблаш, шунингдек, уни созлашни ўз ичига олади.
Кейин олимлар геометрик мос ёзувлар сиртини (масалан, Ер учун эллипсоид ва Ой учун - шар) ўрнатдилар, унинг асосида рақамли баландлик модели ва барча керакли проекциялар аллақачон яратилган.
Айтилишича, Сатурннинг эттинчи сунъий йўлдоши тартибсиз айланиш ва тартибсиз шаклга эга. Шунинг учун бу занжирнинг айрим босқичларида стандарт алгоритмлар ишламайди ва университетда янгилари ихтиро қилинган.
“Ушбу инновацион космик ишланмалар Шимолий денгиз йўлини ривожлантириш дастури доирасида амалга оширилаётган музликларни ўрганиш ва ушбу соҳада технологик суверенитетни таъминлаш учун геофазовий маълумотлардан фойдаланиш учун муҳим аҳамиятга эга", дея қўшимча қилди Каминина.
Айтилишича, университет аллақачон Арктика минтақаларида бир қатор тадқиқотлар ўтказмоқда.