Россия постсовет ҳудудида 71 млрд доллардан ортиқ бўлган 450 та лойиҳани амалга оширмоқда
14:46 26.06.2023 (янгиланди: 15:23 26.06.2023)
© Фотохост-агентство РИА Новости
/ Oбуна бўлиш
Мисли кўрилмаган санкциялар босимига қарамай, Россия Евросиё давлатлари учун стратегик шерик бўлиб қолмоқда ва инвестиция лойиҳалари сонининг барқарор ўсишини намойиш этмоқда.
Постсовет мамлакатлари иқтисодиёти Россия билан анъанавий тарзда ўзаро боғланган — катта ҳажмдаги савдо, транспорт ва логистика алоқалари, мигрантлар пул ўтказмалари, ҳамкорликдаги кооперация лойиҳалари ва бошқа кўп нарсалар қўшни мамлакатлар фаровонлигига жиддий таъсир кўрсатмоқда.
Sputnik мухбири Россия Федерацияси иқтисодий ривожланиш вазири ўринбосари Дмитрий Вольвач билан Россиянинг постсовет давлатлари иқтисодиётини ривожлантиришдаги роли ҳақида суҳбатлашди.
Россия қанча сармоя киритмоқда
“Ҳозирда Россия бизнеси энг яқин ҳамкор мамлакатлар ҳудудларида умумий қиймати 6 триллион рублдан ортиқ бўлган 450 дан ортиқ инвестиция лойиҳасини амалга оширмоқда. Россиянинг Евроосиё мамлакатлари билан ҳамкорлиги барқарор ўсиш суръатини кўрсатмоқда”, — деди Дмитрий Вольвач Sputnik мухбири билан суҳбатда.
Ўзбекистонга 280 млрд рублдан ортиқ сармоя киритилган.
“Биз қўшма лойиҳалар сонини кўпайтиришда давом этмоқдамиз, – маълум қилди Дмитрий Вольвач. — 2022 йилда компаниялар автомобил саноати, телекоммуникация ва қишлоқ хўжалигида 19 та лойиҳани ишлаб чиқиш бошлангани ҳақида маълум қилишди”.
Унга кўра, Ўзбекистонда Россия сармояси иштирокида 3 мингдан ортиқ компания фаолият юритади. Уларнинг 700 дан ортиғи ўтган йили ташкил топган. “Евроосиё Агроэкспресс” қўшма лойиҳасини амалга ошириш бўйича фаол ишлар давом этмоқда.
2022 йил бошига кўра, Россия Озарбайжон иқтисодиётига тўғридан-тўғри хорижий инвестицияларнинг энг катта ҳажмини жалб қилган етакчи тўртликка кирди, деди у. Озарбайжондаги барча инвесторлар орасида Россиянинг улуши 8,3% ни ташкил этди ва Россия Федерацияси бу кўрсаткич бўйича Буюк Британия, Туркия ва Кипрдан кейин 4-ўринда турибди.
“Тўпланган тўғридан-тўғри инвестициялар ҳажми 384,8 млрд рублни ташкил этади”, — деди Россия Иқтисодий ривожланиш вазири ўринбосари.
Унинг сўзларига кўра, Арманистонда Россия инвестициялари 148,4 млрд рублни ёки республика иқтисодиётига киритилган хорижий инвестициялар умумий ҳажмининг 40 фоизини ташкил қилади.
“2022 йил 30 июнь ҳолатига кўра, Арманистонда 4,4 минг Россия компанияси фаолият юритган. Республикада 40 дан ортиқ йирик Россия компаниялари фаолият юритмоқда. Улардан баъзилари энг йирик солиқ тўловчилардир”, — деди Дмитрий Вольвач.
Беларус учун Россия Федерацияси анъанавий равишда асосий инвестор бўлиб қолмоқда, деди у. Беларус Республикаси Миллий банкининг маълумотларига кўра, 2022 йил ҳолатига кўра, республика иқтисодиётига 320,2 миллиард рублга яқин сармоя киритилди.
Қозоғистонда, Россия Иқтисодий ривожланиш вазири ўринбосарининг сўзларига кўра, инвестициялар ҳажми бўйича Россия Федерацияси ҳам етакчи ўринлардан бирини эгаллайди – тахминан 296,8 миллиард рубль.
“Россия иштирокида 30 дан ортиқ йирик сармоявий лойиҳалар, жумладан, автомобилсозлик, қишлоқ хўжалиги, темир йўл машинасозлиги, атом энергетикаси ва кимё саноатида амалга оширилмоқда”, — деди у.
Россия Қирғизистонга 141,7 миллиард рублга яқин сармоя киритди, бу мамлакатнинг умумий тўғридан-тўғри хорижий инвестицияларининг учдан биридан кўпроғини ташкил этади, дея давом этди Дмитрий Вольвач.
“Тоғ-кон саноати, геология-қидирув, ишлаб чиқариш ва савдо соҳаларигача бўлган турли йўналишларда лойиҳалар амалга оширилмоқда, – деди Иқтисодий ривожланиш вазири ўринбосари. — Йирик нефть-газ компаниялари аҳоли ва корхоналарни газ билан таъминлайди, ёқилғи қуйиш шохобчаларини ривожлантиради, машиналар ва жиҳозлар етказиб беради”.
Вольвач сўзларига кўра, Тожикистонга Россия 107,9 миллиард рублдан ортиқ сармоя киритган. — Россия Федерацияси республикадаги барча инвесторлар орасида жами 15 фоизга яқин улуш билан Хитойдан кейин иккинчи ўринда туради.
“Россия капитали иштирокида республикада илғор таълим тажрибаларини жорий этган ҳолда 5 та рус мактаби қурилмоқда, соғлиқни сақлаш савияси оширилмоқда, электр станциялари модернизация қилинмоқда, саноат ва агросаноат комплекси янгиланмоқда”, — деди Дмитрий Вольвач.
Туркманистонга 107,9 миллиард рублга яқин сармоя киритилган.
“Айни пайтда Туркманистонда 20 дан ортиқ сармоявий лойиҳалар амалга оширилмоқда”.
Ҳамкорликни чуқурлаштириш
“Шубҳасиз, Россия Евроосиё минтақаси давлатларининг стратегик ҳамкори ҳисобланади, — деди Дмитрий Вольвач. “Мисли кўрилмаган санкциялар босимига қарамай, биз инвестиция лойиҳалари сони барқарор ўсиб бораётганини намойиш этмоқдамиз. Россиянинг етакчи компаниялари ҳамкорлар билан фаол ҳамкорлик қилмоқда, постсовет ҳудудида ва миллий иқтисодиётларни модернизация қилиш, янги иш ўринларини яратиш ва кооперация занжирлари сонини кўпайтиришда муҳим роль ўйнамоқда.
Ўтган йил ва жорий йилнинг бошида Қирғизистон, Озарбайжон, Эрон, Қозоғистон, Ўзбекистон, Тожикистон ва Туркманистонда Россия Федерацияси Иқтисодий ривожланиш вазирлиги томонидан минтақалараро, чегаравий ва ўзаро ҳамкорлик соҳасида бир қатор жиддий иқтисодий бизнес-форумлар ўтказилганини таъкидлади Вольвач.
“Ушбу тадбирларда 6500 дан ортиқ киши иштирок этди. Натижада савдо-иқтисодий, илмий-техникавий ва гуманитар соҳаларда ҳамкорликка оид 250 га яқин шартнома ва бошқа ҳужжатлар имзоланди”, — деди Россия Федерацияси иқтисодий ривожланиш вазири ўринбосари.
Анъанага кўра, бундай форум ва конференцияларнинг олий ва юқори савияда, давлат раҳбарлари ва олий мансабдор шахслари иштирокида ўтказилаётгани ҳамкор мамлакатларнинг ўзаро ҳамжиҳатлик ва стратегик шериклик муносабатларини янада мустаҳкамлаш ва қўшма муносабатларни ривожлантиришга қаратилган юксак эътиборидан далолат беради, таъкидлади Дмитрий Вольвач.
Унинг сўзларига кўра, бундай бизнес тадбирлар Россиянинг ҳамдўст давлатлар билан икки томонлама муносабатларини ривожлантиришга катта ҳисса қўшмоқда.
“Форум ва конференциялар доирасида ҳукуматлараро, идоралараро, минтақалараро ҳужжатлар, шунингдек, бизнес доиралар ва тегишли идоралар ўртасида ҳамкорлик тўғрисидаги шартномалар имзоланади. Имзоланган ҳужжатлар турли соҳа йўналишига эга ва ҳар доим ҳам пул қийматига эга эмас, лекин улар доимо минтақалараро алоқаларни ривожлантиришга ҳисса қўшиш, мамлакатларимиз ҳудудларини янада яқинлаштириш имконини беради”, — дея хулоса қилди Дмитрий Вольвач.
Эслатиб ўтамиз, 2023 йил кузида Ставрополь шаҳрида (Россия) XII Россия-Озарбайжон форуми, Жалолобод шаҳрида (Қирғизистон) Х Россия-Қирғизистон конференцияси ўтказилиши режалаштирилган.
