https://sputniknews.uz/20221230/2022-yilda-pensiya-nafaqa-va-boshqa-tolovlar-qanchaga-oshdi-31135521.html
2022 йилда пенсия, нафақа ва бошқа тўловлар қанчага ошди?
2022 йилда пенсия, нафақа ва бошқа тўловлар қанчага ошди?
Sputnik Ўзбекистон
2022 йилда аҳоли даромади, нафақа ва субсидиялар қанчага ошди. Батафсил Sputnik мақоласида. 30.12.2022, Sputnik Ўзбекистон
2022-12-30T14:50+0500
2022-12-30T14:50+0500
2022-12-30T14:50+0500
жамият
ўзбекистон
пенсия
нафақа
тўлов
ёрдам
бир марталик ёрдам пули
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/1417/75/14177537_0:0:3071:1728_1920x0_80_0_0_a119f0ecb5182bf6654f20a305e01371.jpg
Тугаб бораётган йилда пенсия, нафақа, ёрдам пули ва бошқа тўловлар миқдори қанчага оширилди? Пенсия, нафақа ва қўшимча тўловлар1. Ногиронлик нафақасининг энг кам миқдори оширилдиНогирон ва меҳнатга лаёқатсиз шахслар нафақалари, шунингдек, қўшимча тўловларни ҳисобга олган ҳолда тўлиқ бўлмаган иш стажи учун ногиронлик пенсиялари 440 минг сўмдан 622 минг сўмга оширилди.Бундан ташқари, 18 ёшга тўлмаган ногирон боланинг қонуний боқувчисига ҳар ойда 500 000 сўм миқдорида нафақа тўлаш жорий этилди.2. Ногиронлар ва уларнинг иш берувчилари даромад ва ижтимоий солиқ имтиёзларини оладиУшбу солиқларни ҳисоблашда солиқ солинадиган база 1 мартдан бошлаб болаликдан ногиронлар ҳамда I ва II гуруҳ ногиронлари учун энг кам иш ҳақининг уч баравари миқдорига камайтирилади.Бундан ташқари, 2024 йил 1 мартгача бўлган муддатда ногиронлиги бўлган шахслар учун улар томонидан тўланган ижтимоий солиқ суммаси Давлат бюджети маблағлари ҳисобидан хусусий иш берувчиларга тўлиқ қайтарилади.6. Аёлларга субсидиялар ва ижтимоий ёрдам кўпайтирилдиЎз бизнесини йўлга қўйган тадбиркор аёлларга ажратилаётган субсидиялар миқдори 7 миллион сўмдан 10 миллион сўмга оширилди.Маҳаллий ҳокимият органлари уй-жой шароитини яхшилашга муҳтож аёллар томонидан иккиламчи бозорда ижарага уй сотиб олади. Бу "Аёллар", "Ёшлар" ва "Темир" дафтарларига киритилган аёлларга, шунингдек, вояга етган ёки ота-она қарамоғисиз қолган етим болаларга ҳам тегишли.Бундан ташқари, боқувчисини йўқотган аёллар давлат боғчаларига тўланадиган ота-она тўловидан озод қилинади.Тўлиқ қувват билан ишламайдиган боғчаларга болаларни 2-3 ёшдан ёшдан уч ёшгача бўлган болаларни давлат боғчаларига қабул қилишга рухсат берилди.Барча хусусий ташкилотларда охирги олти ой давомида узлуксиз иш стажига эга бўлган аёлларга ҳомиладорлик ва туғиш нафақаси тўланади. Тўловлар учун маблағлар ойлик истеъмол харажатларининг энг кам миқдоридан келиб чиққан ҳолда Давлат бюджетида назарда тутилади.7. Ёлғиз кексалар учун сиҳатгоҳларга бепул йўлланмаларПарваришга муҳтож ёлғиз кекса фуқаролар йилига бир марта соғломлаштириш учун санаторийларга бепул юборилади.Кам таъминланган, турмуш шароити оғир бўлган кекса фуқароларнинг уч ойлик эҳтиёжидан келиб чиқиб, шифокорлар кўрсатмаси асосида дори воситалари, тиббий ва махсус протез-ортопедия буюмлари харид қилиниб, жарроҳлик операциялари билан боғлиқ харажатлар қопланади.Оғир хасталикка чалинган ёки ногиронлиги бўлган кекса фуқароларга уч ойлик талабдан келиб чиқиб, шифокор кўрсатмаси бўйича дори воситалари нархининг 50 фоизигача қопланади.Кекса авлод вакиллари жисмоний тарбия ва спорт билан шуғулланиш учун абонементлар тўлови ҳамда давлат театрлари ва музейларига чипталар харид қилишда ҳам тўловлар қоплаб берилади.8. Меҳнат мигрантлари оилалари давлат томонидан қўллаб-қувватланади1 майдан бошлаб хорижда меҳнат фаолиятини олиб бораётган мигрантларнинг оилаларига бир марталик моддий ёрдам кўрсатилади. Бунинг учун ҳоким ёрдамчиларига ёзма мурожаат қилиш қилиш лозим:БҲМ икки баравари миқдорида - боқувчиси хорижга кетган ва “Ижтимоий ҳимоя ягона реестри” ахборот тизимида рўйхатдан ўтган оилаларга;мақсадли харажатлар учун БҲМ беш баравари миқдорида – “Ижтимоий ҳимоя ягона реестри” ахборот тизимида рўйхатдан ўтган ёки дафтарлардан бирига киритилган ногирон меҳнат мигрантларининг оилалари: “Темир”, “Аёллар” ёки “Ёшлар”.Бундан ташқари, пенсия ёшига етган ёки I ёки II гуруҳ ногирони бўлган мигрантларнинг оила аъзоларига касаба уюшмалари тизимидаги сиҳатгоҳларга бир марталик бепул йўлланмалар берилади.Устама ва қўшимча тўловлар Тил билган ўқитувчилар устама олиш ҳуқуқига эга бўлади, хусусий мактаблар эса ижара компенсациясигаS1 ва ундан юқори халқаро сертификатга эга рус тили ўқитувчилари ойлик 50% миқдорида устама олади.Тошкент ва Самарқанд шаҳарларидаги хусусий мактаблар учун 2024 йил 1 январга қадар ўқув жараёнида фойдаланиладиган биноларни ижарага олиш харажатларининг 50%гача бўлган қисми Давлат бюджети ҳисобидан қопланади.Давлат хизматчиларига хорижий тилни билганлик учун ойликка устамаЧет тиллари бўйича миллий ва тегишли халқаро сертификатга эга бўлган давлат хизматчиларига бюджетдан ташқари маблағлар, шунингдек давлат ташкилотларининг иш ҳақи фонди маблағлари ҳисобидан лавозим маошининг 20%гача миқдорда устама тўланади.Сертификатга эга ўқитувчилар учун устамаларУмумий фанлар бўйича тегишли даражадаги аттестатга эга бўлган ўрта мактаб ўқитувчиларига ойлик қўшимча нафақа тўланади:халқаро тан олинган сертификат учун - тариф ставкасининг 50% миқдорида;халқаро стандартлар талабларига жавоб берадиган миллий сертификат учун — тариф ставкасининг 50% миқдорида;халқаро талабларга жавоб бермайдиган миллий сертификат учун — тариф ставкасининг 20% миқдорида (чет тили сертификатлари бундан мустасно);Чет тили бўйича сертификатга эга бўлган ўқитувчиларга 2025 йил 1 январга қадар базавий ставканинг 50%, кейин эса яна 20% миқдорида ойлик қўшимча устама тўланади.Шунингдек, умумтаълим ҳамда Халқ таълими вазирлиги тизимидаги кутубхона ходимларига иш ҳақи миқдори 1,2 баробарга оширилди.Шифокорларга илмий даража учун устама тўланадиТиббиёт муассасалари ходимларига тиббиёт соҳасида илм-фан ривожига қўшган ҳиссаси учун ҳар ой устама тўланади.Фан доктори (Doctor of Science) илмий даражаси учун лавозим маошининг 60% гача, фан номзоди ёки фалсафа доктори (PhD) илмий даражасига — 30% гача устама тўланади.Шунингдек, 1 сентябрдан бошлаб Спортни ривожлантириш вазирлиги тасарруфидаги спорт мактаблари мураббийлари учун базавий тариф ставкалари ўртача 1,35 баробарга оширилди.Грант ва бошқа тўловлар Ёш ташаббускорларга грантларҲар бир ёш ташаббускорга 50 млн сўм миқдорида грант тақдим этилади. Улар веб сайтлар яратиш, хорижий мамлакатлардаги сайёҳлик кўргазма ва ярмаркаларига қатнашиш учун борадиШунингдек, грант олиш учун камида 200 нафар хорижлик сайёҳ учун Ўзбекистонга уч йил давомида саёҳат ташкил этиш мумкинУй ишчиларига арзонроқУй ишчиларидан олинадиган даромад солиғини ҳисоблашда жами даромад 50%га, лекин ойига 1 миллион сўмдан кўп бўлмаган миқдорда камайтирилади. Бундан ташқари, касаначилар ўз-ўзини иш билан таъминловчи шахслар учун белгиланган миқдорда ижтимоий солиқ тўлайди, яъни 1 БҲМ.Олис ва бориш қийин бўлган туманларда ишлайдиган уй ишчиларига меҳнат фаолиятининг дастлабки уч ойи учун Жамоат ишлари жамғармаси маблағлари ҳисобидан ўртача ойлик даромад миқдорида бир марталик субсидия берилади.Ҳайдовчилар энди ўзини банд қилган ҳисобланадиҲайдовчи ўриндиғига қўшимча равишда тўрттадан кўп бўлмаган ўриндиқларга эга бўлган енгил автомашиналарда йўловчиларни ташиш фаолияти якка тартибдаги тадбиркорлар учун турлар рўйхатига киритилган. Бунинг учун такси ҳайдовчилари лицензия картасини олишлари керак.Фуқароларга саёҳатлар учун харажатлар қоплаб бериладиЎзбекистон фуқаролари учун “Ўзбекистон бўйлаб саёҳат қил!” дастури доирасида республика ҳудудларида амалга оширилган ички саёҳат харажатларининг бир қисмини қайтариш тартиби жорий этилди. Саёҳат харажатлари қуйидаги ҳолларда электрон платформа орқали қайтарилиши мумкин:Касса чеклари рўйхатдан ўтказилганда фуқаролар кэшбек оладиЎзбекистон фуқаролари солиқ органларининг махсус аризасида QR-коддан фойдаланган ҳолда тегишли чекни расмийлаштирганда харидларнинг 1 фоизини (кэшбек) қайтариб олади. Давлат бюджетидан нақд пул ҳар ой охирида харидорнинг банк картасига ўтказилади.Чекни чакана савдо, озиқ-овқат хизмати ва жамоат хизматларидан фойдаланиш ёки харид қилиш орқали олиш мумкин.
ўзбекистон
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2022
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Янгиликлар
uz_UZ
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
жамият, ўзбекистон, пенсия, нафақа, тўлов, ёрдам, бир марталик ёрдам пули
жамият, ўзбекистон, пенсия, нафақа, тўлов, ёрдам, бир марталик ёрдам пули
2022 йилда пенсия, нафақа ва бошқа тўловлар қанчага ошди?
2022 йилда аҳоли даромади, нафақа ва субсидиялар қанчага ошди. Батафсил Sputnik мақоласида.
Тугаб бораётган йилда пенсия, нафақа, ёрдам пули ва бошқа тўловлар миқдори қанчага оширилди?
Пенсия, нафақа ва қўшимча тўловлар
1. Ногиронлик нафақасининг энг кам миқдори оширилди
Ногирон ва меҳнатга лаёқатсиз шахслар нафақалари, шунингдек, қўшимча тўловларни ҳисобга олган ҳолда тўлиқ бўлмаган иш стажи учун ногиронлик пенсиялари 440 минг сўмдан 622 минг сўмга оширилди.
Бундан ташқари, 18 ёшга тўлмаган ногирон боланинг қонуний боқувчисига ҳар ойда 500 000 сўм миқдорида нафақа тўлаш жорий этилди.
2. Ногиронлар ва уларнинг иш берувчилари даромад ва ижтимоий солиқ имтиёзларини олади
Ушбу солиқларни ҳисоблашда солиқ солинадиган база 1 мартдан бошлаб болаликдан ногиронлар ҳамда I ва II гуруҳ ногиронлари учун энг кам иш ҳақининг уч баравари миқдорига камайтирилади.
Бундан ташқари, 2024 йил 1 мартгача бўлган муддатда ногиронлиги бўлган шахслар учун улар томонидан тўланган ижтимоий солиқ суммаси Давлат бюджети маблағлари ҳисобидан хусусий иш берувчиларга тўлиқ қайтарилади.
6. Аёлларга субсидиялар ва ижтимоий ёрдам кўпайтирилди
Ўз бизнесини йўлга қўйган тадбиркор аёлларга ажратилаётган субсидиялар миқдори 7 миллион сўмдан 10 миллион сўмга оширилди.
Маҳаллий ҳокимият органлари уй-жой шароитини яхшилашга муҳтож аёллар томонидан иккиламчи бозорда ижарага уй сотиб олади. Бу "Аёллар", "Ёшлар" ва "Темир" дафтарларига киритилган аёлларга, шунингдек, вояга етган ёки ота-она қарамоғисиз қолган етим болаларга ҳам тегишли.
Бундан ташқари, боқувчисини йўқотган аёллар давлат боғчаларига тўланадиган ота-она тўловидан озод қилинади.
Тўлиқ қувват билан ишламайдиган боғчаларга болаларни 2-3 ёшдан ёшдан уч ёшгача бўлган болаларни давлат боғчаларига қабул қилишга рухсат берилди.
Барча хусусий ташкилотларда охирги олти ой давомида узлуксиз иш стажига эга бўлган аёлларга ҳомиладорлик ва туғиш нафақаси тўланади. Тўловлар учун маблағлар ойлик истеъмол харажатларининг энг кам миқдоридан келиб чиққан ҳолда Давлат бюджетида назарда тутилади.
7. Ёлғиз кексалар учун сиҳатгоҳларга бепул йўлланмалар
Парваришга муҳтож ёлғиз кекса фуқаролар йилига бир марта соғломлаштириш учун санаторийларга бепул юборилади.
Кам таъминланган, турмуш шароити оғир бўлган кекса фуқароларнинг уч ойлик эҳтиёжидан келиб чиқиб, шифокорлар кўрсатмаси асосида дори воситалари, тиббий ва махсус протез-ортопедия буюмлари харид қилиниб, жарроҳлик операциялари билан боғлиқ харажатлар қопланади.
Оғир хасталикка чалинган ёки ногиронлиги бўлган кекса фуқароларга уч ойлик талабдан келиб чиқиб, шифокор кўрсатмаси бўйича дори воситалари нархининг 50 фоизигача қопланади.
Кекса авлод вакиллари жисмоний тарбия ва спорт билан шуғулланиш учун абонементлар тўлови ҳамда давлат театрлари ва музейларига чипталар харид қилишда ҳам тўловлар қоплаб берилади.
8. Меҳнат мигрантлари оилалари давлат томонидан қўллаб-қувватланади
1 майдан бошлаб хорижда меҳнат фаолиятини олиб бораётган мигрантларнинг оилаларига бир марталик моддий ёрдам кўрсатилади. Бунинг учун ҳоким ёрдамчиларига ёзма мурожаат қилиш қилиш лозим:
БҲМ икки баравари миқдорида - боқувчиси хорижга кетган ва “Ижтимоий ҳимоя ягона реестри” ахборот тизимида рўйхатдан ўтган оилаларга;
мақсадли харажатлар учун БҲМ беш баравари миқдорида – “Ижтимоий ҳимоя ягона реестри” ахборот тизимида рўйхатдан ўтган ёки дафтарлардан бирига киритилган ногирон меҳнат мигрантларининг оилалари: “Темир”, “Аёллар” ёки “Ёшлар”.
Бундан ташқари, пенсия ёшига етган ёки I ёки II гуруҳ ногирони бўлган мигрантларнинг оила аъзоларига касаба уюшмалари тизимидаги сиҳатгоҳларга бир марталик бепул йўлланмалар берилади.
Устама ва қўшимча тўловлар
Тил билган ўқитувчилар устама олиш ҳуқуқига эга бўлади, хусусий мактаблар эса ижара компенсациясига
S1 ва ундан юқори халқаро сертификатга эга рус тили ўқитувчилари ойлик 50% миқдорида устама олади.
Тошкент ва Самарқанд шаҳарларидаги хусусий мактаблар учун 2024 йил 1 январга қадар ўқув жараёнида фойдаланиладиган биноларни ижарага олиш харажатларининг 50%гача бўлган қисми Давлат бюджети ҳисобидан қопланади.
Давлат хизматчиларига хорижий тилни билганлик учун ойликка устама
Чет тиллари бўйича миллий ва тегишли халқаро сертификатга эга бўлган давлат хизматчиларига бюджетдан ташқари маблағлар, шунингдек давлат ташкилотларининг иш ҳақи фонди маблағлари ҳисобидан лавозим маошининг 20%гача миқдорда устама тўланади.
Сертификатга эга ўқитувчилар учун устамалар
Умумий фанлар бўйича тегишли даражадаги аттестатга эга бўлган ўрта мактаб ўқитувчиларига ойлик қўшимча нафақа тўланади:
халқаро тан олинган сертификат учун - тариф ставкасининг 50% миқдорида;
халқаро стандартлар талабларига жавоб берадиган миллий сертификат учун — тариф ставкасининг 50% миқдорида;
халқаро талабларга жавоб бермайдиган миллий сертификат учун — тариф ставкасининг 20% миқдорида (чет тили сертификатлари бундан мустасно);
Чет тили бўйича сертификатга эга бўлган ўқитувчиларга 2025 йил 1 январга қадар базавий ставканинг 50%, кейин эса яна 20% миқдорида ойлик қўшимча устама тўланади.
Шунингдек, умумтаълим ҳамда Халқ таълими вазирлиги тизимидаги кутубхона ходимларига иш ҳақи миқдори 1,2 баробарга оширилди.
Шифокорларга илмий даража учун устама тўланади
Тиббиёт муассасалари ходимларига тиббиёт соҳасида илм-фан ривожига қўшган ҳиссаси учун ҳар ой устама тўланади.
Фан доктори (Doctor of Science) илмий даражаси учун лавозим маошининг 60% гача, фан номзоди ёки фалсафа доктори (PhD) илмий даражасига — 30% гача устама тўланади.
Шунингдек, 1 сентябрдан бошлаб Спортни ривожлантириш вазирлиги тасарруфидаги спорт мактаблари мураббийлари учун базавий тариф ставкалари ўртача 1,35 баробарга оширилди.
Ёш ташаббускорларга грантлар
Ҳар бир ёш ташаббускорга 50 млн сўм миқдорида грант тақдим этилади. Улар веб сайтлар яратиш, хорижий мамлакатлардаги сайёҳлик кўргазма ва ярмаркаларига қатнашиш учун боради
Шунингдек, грант олиш учун камида 200 нафар хорижлик сайёҳ учун Ўзбекистонга уч йил давомида саёҳат ташкил этиш мумкин
Уй ишчиларидан олинадиган даромад солиғини ҳисоблашда жами даромад 50%га, лекин ойига 1 миллион сўмдан кўп бўлмаган миқдорда камайтирилади. Бундан ташқари, касаначилар ўз-ўзини иш билан таъминловчи шахслар учун белгиланган миқдорда ижтимоий солиқ тўлайди, яъни 1 БҲМ.
Олис ва бориш қийин бўлган туманларда ишлайдиган уй ишчиларига меҳнат фаолиятининг дастлабки уч ойи учун Жамоат ишлари жамғармаси маблағлари ҳисобидан ўртача ойлик даромад миқдорида бир марталик субсидия берилади.
Ҳайдовчилар энди ўзини банд қилган ҳисобланади
Ҳайдовчи ўриндиғига қўшимча равишда тўрттадан кўп бўлмаган ўриндиқларга эга бўлган енгил автомашиналарда йўловчиларни ташиш фаолияти якка тартибдаги тадбиркорлар учун турлар рўйхатига киритилган. Бунинг учун такси ҳайдовчилари лицензия картасини олишлари керак.
Фуқароларга саёҳатлар учун харажатлар қоплаб берилади
Ўзбекистон фуқаролари учун “Ўзбекистон бўйлаб саёҳат қил!” дастури доирасида республика ҳудудларида амалга оширилган ички саёҳат харажатларининг бир қисмини қайтариш тартиби жорий этилди. Саёҳат харажатлари қуйидаги ҳолларда электрон платформа орқали қайтарилиши мумкин:
ҳаво, темир йўл ва (ёки) автомобиль транспортидан фойдаланиш;
турар жой хизматларидан фойдаланиш;
маданий ташкилотларга ташриф буюриш.
Касса чеклари рўйхатдан ўтказилганда фуқаролар кэшбек олади
Ўзбекистон фуқаролари солиқ органларининг махсус аризасида QR-коддан фойдаланган ҳолда тегишли чекни расмийлаштирганда харидларнинг 1 фоизини (кэшбек) қайтариб олади. Давлат бюджетидан нақд пул ҳар ой охирида харидорнинг банк картасига ўтказилади.
Чекни чакана савдо, озиқ-овқат хизмати ва жамоат хизматларидан фойдаланиш ёки харид қилиш орқали олиш мумкин.
