https://sputniknews.uz/20220523/su-57-havo-terminatorining-maqsadi--ukraina-demilitarizatsiyasi-24750878.html
Су-57 “ҳаво терминатори”нинг мақсади- Украина демилитаризацияси
Су-57 “ҳаво терминатори”нинг мақсади- Украина демилитаризацияси
Sputnik Ўзбекистон
Украинанинг разведка самолётлари, ердаги радарлар ва НАТО космик кемаларининг душман электромагнит нурланиши билан ўраб олинган ҳаво ҳудуди Россиянинг бешинчи... 23.05.2022, Sputnik Ўзбекистон
2022-05-23T18:51+0500
2022-05-23T18:51+0500
2022-05-23T18:51+0500
колумнистлар
украина
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e6/05/04/24357735_0:0:3191:1796_1920x0_80_0_0_1822ff1eb1ae75d1fadc3598161d639b.jpg
“Ҳаво терминатори” Су-57 Россия Қуролли кучларининг Украинадаги махсус операцияси давомида икки ойдан ортиқ вақтдан буён жанговар вазифаларни бажариб келмоқда. Ҳавода устунликка эришиш учун мўлжалланган яширин қирувчи самолёт барча турдаги ҳаво, ер ва сув усти нишонларини йўқ қилиш учун мўлжалланган. Украина ҳаво ҳудудини 24/7 сканерлайдиган радар ва НАТО разведка самолётлари учун ушбу техника деярли кўринмас.Су-57 қурол тизими 15 турдаги энг янги ҳаво-ҳаво ва ҳаво-ер ракеталари, жумладан кемага қарши қанотли ракеталарни (250 км гача бўлган масофани) ва гипертовушли “Кинжал”ни (1500 км гача) ўз ичига олади.Қирувчи самолёт бортида 2400 км/соат товушдан тез крейсер тезлигида 10 тоннагача ўқ-дориларни олиб юришга қодир. Ҳар томонлама, кўп каналли қуроллардан, хусусан юқори аниқликдаги узоқ масофали ракеталардан фойдаланиш қобилиятига эга. Жанговар радиуси - 5500 км.Бешинчи авлод оғир қирувчи самолётидан Украина Қуролли кучларига қарши фойдаланиш ортиқчаликдек кўринади. Украинани демилитаризация қилиш - юқори технологияли душманга қарши курашда энг қийин вазифаларни ҳал қилишга қодир Су-57 нинг асосий мақсади эмас деб ҳисоблайман.Россия Ҳаво-космик кучларининг Украинадаги махсус операциясидаги асосий қирувчи самолётлари Су-30СМ ва Су-35 ҳисобланади. Шунга қарамай, Су-57 НАТОнинг “кўзлари ва қулоқларига” қарши туриш, тактика, яширин ракета зарбалари ва С-70 “Охотник” оғир учувчисиз самолёти билан жанговар интеграция (бортдаги сунъий интеллект асосида) учун энг самарали ҳисобланади. Россия Ҳаво-космик кучлари бугунги кунда альянс авиацияси билан тўғридан-тўғри тўқнашувга тайёргарлик кўришга мажбур.Америка разведка хизматлари бир неча ойдан буён Киев режимига қурол ва пул билан ёрдам бериб, Россия қўшинларининг жойлаштирилиши ва ҳаракатланиши ҳақидаги маълумотларни реал вақт режимида Украина Бош штабига узатиб келмоқда. Яъни, улар НАТОнинг Россия билан бўлган прокси тўқнашувини тўғридан-тўғри ҳарбий тўқнашувга айлантиришни тезлаштирмоқда.Жанговар устунликСу-57 қирувчиси 400 кмгача бўлган масофада ҳаво ва ердаги нишонларни аниқлашга, 62 тагача объектни кузатишга, 50 турдаги қуролларни олиб юришга қодир (бутун арсенал иккита ички бўлимда жойлашган).Юқори даражада тўсиқлардан ҳимояланганлик турли қўшинларнинг автоматлаштирилган бошқарув тизимлари билан ишончли ўзаро таъсир ўтказиш имконини беради.Мумкин бўлган тўқнашувда Су-57 Американинг “кўринмас” F-22 ва F-35 ларини олдиндан аниқлаб, йўқ қилишга қодир.Аввалроқ The Military Watch Magazine журнали “инқилобий технологиялар пионери” бўлган Су-57 учун махсус ишлаб чиқилган Россиянинг янги К-77 “ҳаво-ҳаво” ракетасининг имкониятлари ҳақида сўзлаб берган эди. Нашр маълумотларига кўра, 190 км дан ортиқ масофага учадиган К-77 ихчам ва ўта хавфли ракета бўлиб, Американинг энг яхши AIM-120D ракетасининг кўрсаткичларидан анча устун туради.Техника узоқ масофани маневрлик ва аниқлик билан бирлаштиради ва фаол босқичли антенна панжарани бошқариш технологияси К-77 ни ҳатто экстремал масофаларда ҳам ўта самарали қилади. Ракетанинг диолокацион тизими ўз атрофида 360 градуслик нишон истилосини ушлаб туришга қодир – ҳеч бир душман қирувчиси қочиб қутула олмайди.Қирувчининг кичкина самарали акс эттирувчи юзаси Су-57 ни душман радарларига кўринмас қилади (дизайндаги композит материаллар сиртнинг 70% ва оғирликнинг 25% ни ташкил қилади). Самолётнинг текислиги ва корпусига ўрнатилган Х диапазонли фаол босқичли антенна панжарали радарлар катта кўриш майдонини таъминлайди. Бу учувчига бошқа қирувчи самолётларга қараганда самаралироқ ишлаш имконини беради. “Ён РЛС" нишонларни қидиришда автономияни оширади ва душман радарлари учун Су-57 ракеталар учун нишонни белгилаш самарадорлигини йўқотмасдан кўринмасликнинг сифат жиҳатидан янги даражасини яратади (бортида ва бошқариладиган зарба берувчи дронларнинг арсеналида)Россиянинг бешинчи авлод қирувчи самолётининг асосий хусусиятларидан бири - бу кузатув ва кўриш тизимларидан маълумотларни гипотетик қайта ишлашга имкон берадиган, учувчига жанговар фойдаланишнинг энг мураккаб вазифаларини ҳал қилишда ёрдам берадиган, жанговар юкларни камайтирадиган ақл бовар қилмайдиган даражадаги машина разведкасидир. Машина жумладан одамга диққатини тактик маневрларни бажаришга қаратиш имконини беради.Сунъий интеллект жанговар бошқарув тизимига шу қадар кириб борганки, бошқариладиган Су-57 қирувчиси олдиндан тайёрланган дастур бўйича тўлиқ мустақил ҳаракат қилиб, вазифаларнинг 90%ни автоматик режимда бошқаришга қодир.Жангда учувчининг жароҳати ёки ўлимининг тахминий ҳолатида бошқарув тизими устувор нишонларни аниқлайди, зарба беради, сўнгра автомашина ва одамнинг базага автоматик равишда қайтишини таъминлайди. Американинг бешинчи авлод F-22 Raptor қирувчи самолёти бундай технологик чўққига ета олмайди.Двигателлар ҳам мутлақ жанговар устунлик беради - қувват ва уч ўлчовли тортиш вектори узоқ ва яқин масофадаги жангларда ажойиб маневрларни бажаришга имкон беради, Бу эса энг юқори жанговар чидамлилик беради. Россия қирувчи самолёти аэродромларга техник хизмат кўрсатишда оддий бўлиб, операцион (оддий, тупроқ) аэродромларга асосланган. Кучли ва технологик жиҳатдан олдиндан айтиб бўлмайдиган Су-57 самолётлари жанговар вазиятда душманга ҳеч қандай имконият қолдирмайди.Бироқ, мукаммаллик - мақсаднинг ўзи эмас.Замонавий қуролли тўқнашувлар тажрибаси шуни кўрсатадики, Ғарб тажовузкорлигининг асосий алгоритми миқдорий ва сифат жиҳатидан ҳавода ҳукмронликдадир. АҚШ ва НАТОнинг ўйламай амалга ошираётган ташқи сиёсатига қарши туриш учун кучли Россия ҳаво -космик кучлари зарур. Су-57 қирувчиларининг жанговар устунлиги мамлакат хавфсизлиги, авиация саноатидаги технологик тараққиёт ва Россиянинг жаҳон қурол-яроғ бозоридаги етакчи мавқеини сақлаб қолиш учун жуда муҳим.Экспериментал Су-57 2018 йилда Суриядаги Россия қўшинлари гуруҳи таркибида муваффақиятли ишлади. Техник хусусиятлар, ақлли ахборот ва бошқарув комплекси, ракета қуроллари ва борт тизимларини синовдан ўтказишда ўндан ортиқ парвозларни амалга оширди.Қўшин бешинчи авлод Су-57 биринчи серияли қирувчи самолётини 2020 йил декабр ойида қабул қилган. Йиллик ишлаб чиқариш режаси 15 та. Россия Федерацияси Мудофаа вазирлигининг 76 та самолёт (учта ҳаво полки) бўйича буюртмасини саноат 2027 йилгача бажаради.
украина
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2022
Александр Хроленко
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/649/87/6498751_261:0:928:666_100x100_80_0_0_f49586da20af8e3af637d21ad51d893d.jpg
Александр Хроленко
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/649/87/6498751_261:0:928:666_100x100_80_0_0_f49586da20af8e3af637d21ad51d893d.jpg
Янгиликлар
uz_UZ
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Ўзбекистон
info@sputniknews-uz.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Александр Хроленко
https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/649/87/6498751_261:0:928:666_100x100_80_0_0_f49586da20af8e3af637d21ad51d893d.jpg
колумнистлар, украина
Су-57 “ҳаво терминатори”нинг мақсади- Украина демилитаризацияси
Украинанинг разведка самолётлари, ердаги радарлар ва НАТО космик кемаларининг душман электромагнит нурланиши билан ўраб олинган ҳаво ҳудуди Россиянинг бешинчи авлод Су-57 оғир қирувчи самолётлари учун муносиб жанг майдони ва технологик қарама-қаршиликдир.
“Ҳаво терминатори” Су-57 Россия Қуролли кучларининг Украинадаги махсус операцияси давомида икки ойдан ортиқ вақтдан буён жанговар вазифаларни бажариб келмоқда. Ҳавода устунликка эришиш учун мўлжалланган яширин қирувчи самолёт барча турдаги ҳаво, ер ва сув усти нишонларини йўқ қилиш учун мўлжалланган. Украина ҳаво ҳудудини 24/7 сканерлайдиган радар ва НАТО разведка самолётлари учун ушбу техника деярли кўринмас.
Су-57 қурол тизими 15 турдаги энг янги ҳаво-ҳаво ва ҳаво-ер ракеталари, жумладан кемага қарши қанотли ракеталарни (250 км гача бўлган масофани) ва гипертовушли “Кинжал”ни (1500 км гача) ўз ичига олади.
Қирувчи самолёт бортида 2400 км/соат товушдан тез крейсер тезлигида 10 тоннагача ўқ-дориларни олиб юришга қодир. Ҳар томонлама, кўп каналли қуроллардан, хусусан юқори аниқликдаги узоқ масофали ракеталардан фойдаланиш қобилиятига эга. Жанговар радиуси - 5500 км.
Бешинчи авлод оғир қирувчи самолётидан Украина Қуролли кучларига қарши фойдаланиш ортиқчаликдек кўринади. Украинани демилитаризация қилиш - юқори технологияли душманга қарши курашда энг қийин вазифаларни ҳал қилишга қодир Су-57 нинг асосий мақсади эмас деб ҳисоблайман.
Россия Ҳаво-космик кучларининг Украинадаги махсус операциясидаги асосий қирувчи самолётлари Су-30СМ ва Су-35 ҳисобланади. Шунга қарамай, Су-57 НАТОнинг “кўзлари ва қулоқларига” қарши туриш, тактика, яширин ракета зарбалари ва С-70 “Охотник” оғир учувчисиз самолёти билан жанговар интеграция (бортдаги сунъий интеллект асосида) учун энг самарали ҳисобланади. Россия Ҳаво-космик кучлари бугунги кунда альянс авиацияси билан тўғридан-тўғри тўқнашувга тайёргарлик кўришга мажбур.
Америка разведка хизматлари бир неча ойдан буён Киев режимига қурол ва пул билан ёрдам бериб, Россия қўшинларининг жойлаштирилиши ва ҳаракатланиши ҳақидаги маълумотларни реал вақт режимида Украина Бош штабига узатиб келмоқда. Яъни, улар НАТОнинг Россия билан бўлган прокси тўқнашувини тўғридан-тўғри ҳарбий тўқнашувга айлантиришни тезлаштирмоқда.
Су-57 қирувчиси 400 кмгача бўлган масофада ҳаво ва ердаги нишонларни аниқлашга, 62 тагача объектни кузатишга, 50 турдаги қуролларни олиб юришга қодир (бутун арсенал иккита ички бўлимда жойлашган).
Юқори даражада тўсиқлардан ҳимояланганлик турли қўшинларнинг автоматлаштирилган бошқарув тизимлари билан ишончли ўзаро таъсир ўтказиш имконини беради.
Мумкин бўлган тўқнашувда Су-57 Американинг “кўринмас” F-22 ва F-35 ларини олдиндан аниқлаб, йўқ қилишга қодир.
Аввалроқ The Military Watch Magazine журнали “инқилобий технологиялар пионери” бўлган Су-57 учун махсус ишлаб чиқилган Россиянинг янги К-77 “ҳаво-ҳаво” ракетасининг имкониятлари ҳақида сўзлаб берган эди. Нашр маълумотларига кўра, 190 км дан ортиқ масофага учадиган К-77 ихчам ва ўта хавфли ракета бўлиб, Американинг энг яхши AIM-120D ракетасининг кўрсаткичларидан анча устун туради.
Техника узоқ масофани маневрлик ва аниқлик билан бирлаштиради ва фаол босқичли антенна панжарани бошқариш технологияси К-77 ни ҳатто экстремал масофаларда ҳам ўта самарали қилади. Ракетанинг диолокацион тизими ўз атрофида 360 градуслик нишон истилосини ушлаб туришга қодир – ҳеч бир душман қирувчиси қочиб қутула олмайди.
Қирувчининг кичкина самарали акс эттирувчи юзаси Су-57 ни душман радарларига кўринмас қилади (дизайндаги композит материаллар сиртнинг 70% ва оғирликнинг 25% ни ташкил қилади). Самолётнинг текислиги ва корпусига ўрнатилган Х диапазонли фаол босқичли антенна панжарали радарлар катта кўриш майдонини таъминлайди. Бу учувчига бошқа қирувчи самолётларга қараганда самаралироқ ишлаш имконини беради. “Ён РЛС" нишонларни қидиришда автономияни оширади ва душман радарлари учун Су-57 ракеталар учун нишонни белгилаш самарадорлигини йўқотмасдан кўринмасликнинг сифат жиҳатидан янги даражасини яратади (бортида ва бошқариладиган зарба берувчи дронларнинг арсеналида)
Россиянинг бешинчи авлод қирувчи самолётининг асосий хусусиятларидан бири - бу кузатув ва кўриш тизимларидан маълумотларни гипотетик қайта ишлашга имкон берадиган, учувчига жанговар фойдаланишнинг энг мураккаб вазифаларини ҳал қилишда ёрдам берадиган, жанговар юкларни камайтирадиган ақл бовар қилмайдиган даражадаги машина разведкасидир. Машина жумладан одамга диққатини тактик маневрларни бажаришга қаратиш имконини беради.
Сунъий интеллект жанговар бошқарув тизимига шу қадар кириб борганки, бошқариладиган Су-57 қирувчиси олдиндан тайёрланган дастур бўйича тўлиқ мустақил ҳаракат қилиб, вазифаларнинг 90%ни автоматик режимда бошқаришга қодир.
Жангда учувчининг жароҳати ёки ўлимининг тахминий ҳолатида бошқарув тизими устувор нишонларни аниқлайди, зарба беради, сўнгра автомашина ва одамнинг базага автоматик равишда қайтишини таъминлайди. Американинг бешинчи авлод F-22 Raptor қирувчи самолёти бундай технологик чўққига ета олмайди.
Двигателлар ҳам мутлақ жанговар устунлик беради - қувват ва уч ўлчовли тортиш вектори узоқ ва яқин масофадаги жангларда ажойиб маневрларни бажаришга имкон беради, Бу эса энг юқори жанговар чидамлилик беради. Россия қирувчи самолёти аэродромларга техник хизмат кўрсатишда оддий бўлиб, операцион (оддий, тупроқ) аэродромларга асосланган. Кучли ва технологик жиҳатдан олдиндан айтиб бўлмайдиган Су-57 самолётлари жанговар вазиятда душманга ҳеч қандай имконият қолдирмайди.
Бироқ, мукаммаллик - мақсаднинг ўзи эмас.
Замонавий қуролли тўқнашувлар тажрибаси шуни кўрсатадики, Ғарб тажовузкорлигининг асосий алгоритми миқдорий ва сифат жиҳатидан ҳавода ҳукмронликдадир. АҚШ ва НАТОнинг ўйламай амалга ошираётган ташқи сиёсатига қарши туриш учун кучли Россия ҳаво -космик кучлари зарур. Су-57 қирувчиларининг жанговар устунлиги мамлакат хавфсизлиги, авиация саноатидаги технологик тараққиёт ва Россиянинг жаҳон қурол-яроғ бозоридаги етакчи мавқеини сақлаб қолиш учун жуда муҳим.
Экспериментал Су-57 2018 йилда Суриядаги Россия қўшинлари гуруҳи таркибида муваффақиятли ишлади. Техник хусусиятлар, ақлли ахборот ва бошқарув комплекси, ракета қуроллари ва борт тизимларини синовдан ўтказишда ўндан ортиқ парвозларни амалга оширди.
Қўшин бешинчи авлод Су-57 биринчи серияли қирувчи самолётини 2020 йил декабр ойида қабул қилган. Йиллик ишлаб чиқариш режаси 15 та. Россия Федерацияси Мудофаа вазирлигининг 76 та самолёт (учта ҳаво полки) бўйича буюртмасини саноат 2027 йилгача бажаради.
