https://sputniknews.uz/20220228/evropa-ustidan-kulayotgan-genotsid-23036295.html

Европа устидан кулаётган геноцид

Европа устидан кулаётган геноцид

Sputnik Ўзбекистон

Геноцид ҳақидаги далиллар саккиз йил давомида эркин ва замонавий дунёнинг инсон ҳуқуқлари бўйича барча институтларига мунтазам равишда топшириб келинган.

2022-02-28T22:03+0500

2022-02-28T22:03+0500

2022-02-28T22:03+0500

колумнистлар

европа

https://cdn1.img.sputniknews.uz/img/07e6/02/1c/23024986_0:160:3077:1890_1920x0_80_0_0_ab4e1fa7ae45047277ba8ea23d2c5843.jpg

“Менга ўт қўйишди - тушунишимча, горелка билан, бошимда халтача бор эди. Мени қўлларимдан осиб қўйишди, чандиқлари ҳали битмади, ўнг қўлимни ҳис қилмаяпман. Қовурғам ҳалигача оғрияпти. Оёқлари билан дўппослашарди, қўлларимни орқага маҳкамлаб қўйишарди, бармоқларимга граната доирасини боғлаб, агар қимирласам, граната доираси тортилиб, мен портлаб кетардим.“Тиббиёт ходимларидан яраларни боғлаш воситаларини ва дори-дармонлар, озиқ-овқат ва кўрпа-тўшакларни тортиб олишди. Ҳамшираларни зўрлашди ва отиб ташлашди, ярадорларнинг ёнига қўриқчилар қўйиб ва тўрт кун давомида уларнинг олдига ҳеч кимни қўйишмади. Ярадорларнинг аксарияти вафот этди, қолганларини дарёга улоқтиришди. Маҳаллий аҳолига ўликларни тозалашни тақиқлаб қўйишди”.“Мени уч-тўрт киши бўлиб дўппослашди, электрошокер билан жароҳатлашди, қопга солиб тиз чўктиришди, қулоғимга яқин қилиб ўқ узишди, кейин уларнинг командирлари келди, ҳаммамизни қаёққадир олиб кетишди. Қандайдир нишон чуқурига солишди, қўлларимизни кишанлашди. Мен ўтиролмасдим, туролмасдим, яъни мен занжирга осилиб қолгандим, чунки қовурғаларим ва бармоқларим синган эди”.“Улар аккумулятор симларини қўлимга тутишди, устимдан сув қуйишди ва электр токи билан уришди. Ҳушимни йўқотдим. Устимдан сув қуйишди ва бироздан кейин яна сўроқ қилишди".“...бошимга қоп кийгизишди,ертўлага олиб кетишди, қўлимни кишан билан радиаторга боғлаб, чўзишди. Қўлларим қотиб қолди, чунки бу уч кун давом этган эди”.“Ярадорларга... олти-саккиз кундан бери овқат беришмади ва совуқда ҳам, ёмғирда ҳам очиқ чуқурларда ушлаб туришди. Маҳбуслар чуқурлардан бирида гулхан ёқишга ҳаракат қилганди. Фашистлар уларга қатара граната улоқтиришди ва жасадларни йиғиштириб олишни ҳам ман қилишди”.Диққат, энди савол: қайси иқтибос қайси тарихий манбадан олинганлигини осонгина аниқлай оласизми?Вариантлар:- Украина бош ҳарбий прокурори Анатолий Матиоснинг “Шустер LIVE” эфиридаги нутқи;- "СССР НКВД 1-бошқармасидан Совет Ахборот бюроси бошлиғи ўринбосари С. А. Лозовскийга юборилган 1941 йил 21 ноябрдаги СССРнинг босиб олинган ҳудудларида фашист қўшинларининг ваҳшийликлари тўғрисида маълумот" ҳужжати;- шахсга қарши жиноятлар бўйича халқаро жамоатчилик ахборот гуруҳи (IGCP) томонидан Украинадаги фуқаролик тўқнашуви пайтида ҳарбий асирлар ва тинч аҳоли қийноқлари тўғрисидаги ҳисобот;- СССР Бош прокурори ёрдамчиси Л.Н.Смирновнинг Нюрнберг судларида айбланувчиларнинг тинч аҳолига қарши жиноятлари-немис босқинчиларининг Вязма, Гжатск ва Сычевка шаҳарларидаги даҳшатлар, Смоленск ва Калинин вилоятининг Ржев шаҳри ва Сталино шаҳрида одамларнинг ёқиб юборилиши каби ваҳшийликлари ҳақидаги нутқидан парча.Шу жойда бошқа бир ўқувчи дейди: тарғибот! Аралаштиришга ҳаққингиз йўқ. Аммо Донбассдаги геноцид ҳақидаги далилларни уч кун ичида ўрганишлар ва ниҳоят асосий урғуга эга бўлди. Ўқувчи, ўзингиз бир синаб кўринг, таваккал қилиб кўринг! Ҳа, тўғри - геноцид. Бу эса эртами кечми жаҳон ҳамжамияти томонидан тан олинади.Геноцид ҳақидаги далиллар саккиз йил давомида эркин ва замонавий дунёнинг инсон ҳуқуқлари бўйича барча институтларига мунтазам равишда топшириб келинган. Ва улар доимий равишда эътиборга олинмай келинди. Украинадаги русларнинг геноциди ҳақидаги ҳақиқат деярли ҳеч кимга манфаатли ва керак эмас. На Украина расмийларига, на Европа, на Америкага. Ва ҳатто рус эканлигидан уялаётган айрим русларга ҳам.Бу ҳақиқат, BLM шиори остида ёки бутун дунёнинг камалак рангдаги байроқлари учун рухсат этилган курашдан фарқли ўлароқ, буржуа қулайлиги ва шахсий бренд учун жуда хавфлидир. Бу ҳақиқат Украина постмайдан режимининг чин жиноятларини яшириб турган картон декорациясини йиртиб ташлайди. У ёмонлик ва яхшилик томонларига баҳо беришни ўзгартириб юбориши мумкин. Ва бунгаэса асло йўл қўйиб бўлмайди. Россия ёвузлик томони сифатида қаралмоқда. Ҳозир эмас, 2014 йилдан анча олдиндан бери.Лекин бу ерда ҳам ростини айтмоқчиман: гап нафақат бизнинг “ғарблик ҳамкорларимиз” ва уларнинг ҳамфикрлари ҳақида эмас – ва бу ҳақиқат биз учунҳам жуда оғир ва ноқулай эди. Ким ҳаёт ва ўлим ҳақидаги қайғули янгиликлар саҳифаларини кузатар эди? Албатта бунга касбий ваколатлари бўлган фронт мухбирлари ва терговчилардан истисно тарзда. Ким?Албатта, кўпчилик Горловка Мадоннасининг ўлдирилиши ҳақида билар эди, ўлдирилган саккиз ойлик чақалоқ билан снаряд туфайли парча бўлиб кетган ёш аёл Кристинанинг фотосурати бутун Рунет бўйлаб тарқалди. Ва Одесса ҳақида, албатта, улар ҳам батафсил билишган эди. Куйган гўшт бўлаклари, жонсиз ҳомиладор аёллар, зўрланганлар одамлар мурдалари, инсон танасининг ёнгани, куллари.Аммо ким бу гувоҳликларни батафсил ўрганди? Саккиз йил давомида Донбассда украиналаштиришга рози бўлмаганларни ҳар куни қатл қилиш амалга оширилди, аммо бу азоблар бутун Россия жамияти ҳақиқатининг ажралмас қисми эмас эди. Ва бундан ҳам кўпроқ – украин халқининг ҳам.“Қовурилган Колорадлар”, “сжечь ватку” (пахтани юл) – мана миллий йўналтирилган жамоатчиликнинг жавоби. Бу Украинада. Россияда эса Донбассдаги руслар ҳақиқий, гуманитар маънода қурбон бўлгани ҳақида гап кетса, бирдан "хочга михланган бола" ҳақидаги киноя бошланади. Русларми? Қурбонларми? Қўйсангизчи. Буларнинг барчаси ташвиқот ва фейк. Ёки далилдан қочиб қутулиб бўлмаса виждонли омма уятсизликни ҳис қилмасликка ўтишди: “ўзлари айбдор”, “ўзлари ўзларини куйдириб юборишди” ва “биз аралашмаслигимиз керак эди”. Ғарб Донбассдаги рус болалар учун бир тийин ҳам бермаганди, демак, бундай мавзу йўқ.Энди, борадиган жой қолмаганида, Украина расмийлари геноцид мавзусини тарғиб қила бошлади. Фақат Россиянинг айби билан. “Илғор ҳамжамият” уни тарғиб қилишни қанчалик тез бошлаши мумкин? Менимча, айнан ҳозирдан. "Бу бошқача" тамойили бўйича. Саккиз йилдан бери медиа соҳасида ишлаётган ҳарбий ташвиқотнинг жанговар принципи.Лекин савол бу омма учун эмас, балки ўзимизга: нега бизнинг ўзимиз бу ҳақида ҳар куни шахсий дардимиздек гапирмадик? Биз Россиянинг кўпчилик фуқаролари каби. Ўзим учун жавобни биламан: чунки ҳеч нарса қилиш мумкин эмас эди ва ҳар куни бу даҳшатдан азоб чеккан ҳолда яшаш мумкин эмасэди.Шахсга қарши жиноятлар бўйича халқаро жамоатчилик ахборот гуруҳи (IGSP) вакили Максим Вилковнинг айтишича, у ва бир гуруҳ тарихчилар бу далилларни 2014-йил, Майдан воқеалари бошланганидан бери тўплашган ва ҳукумат органларига миллатчилик ва неонацист эътиқодларга бўйсунувчи одамлар келгани вақт маълум бўлган. Отишмалар, босқинлар, қийноқлар, қотилликлар, талон-тарожликларнинг видео ва оғзаки далилларини тарихчилар ўзлари тўплашади ёки республикалардан юборишади. Саккиз йилдирки, гуруҳ ушбу ҳужжатлар билан халқаро платформаларга, биринчи навбатда, БМТ ва ЙХҲТга кириб келмоқда.Гап Донбасс ҳақида кетаётган бўлса, россиялик тарихчиларнинг нима кераги бор? Муштарийимизда шундай савол пайдо бўлиши мумкин. Яна ташвиқотми? Аммо ЛХР ва ДХР вакиллари бу ҳужжатларни ўзлари кўрсата олишмагани учун, -биласизми?- чунки уларнинг Европага киришига рухсат берилмаган. Гарчи озод Европа бошқа ҳолатларда тан олинмаган давлатларни тарк этиш масаласини мукаммал ҳал қилсада. Айтайлик, туркнинг Кипр фуқаролари ўз давлатларининг паспорти билан бирга Европа Иттифоқи паспортига ҳам эга - тан олинган Жанубий Кипр фуқаролари сифатида, чунки ҳеч ким уни бўлинган деб тан олмади. Мана сизга парадокс. Бироқ турк-кипрликларнинг ҳақ-ҳуқуқлари поймол қилинмаган. Кипр туркларининг ҳуқуқлари бузилмади, Лаос ва ДХРдаги руслар ва украинларники эса - ҳа.Бу вақт давомида Гуруҳ БМТ ва Инсон ҳуқуқлари кенгашининг инсон ҳуқуқлари бўйича деярли ҳар бир тадбирида, Инсон ҳуқуқлари қўмитаси, Қийноқларга қарши қўмита, Ирқий камситишларга қарши қўмита, Иқтисодий ва ижтимоий ҳуқуқлар қўмитаси ишларида иштирок этди, ЕХҲТ Демократия ва инсон ҳуқуқлари бўйича бюроси билан ҳамкорлик қилди. Ҳисоботлар юборилди, ҳужжатлар келтирилди.Европа ташкилотлари қўмита ҳисоботларига жиноятлар ҳақидаги маълумотларни расман киритиши ва Украинадан инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш бўйича ўз мажбуриятларини бажаришини талаб қилиши мумкин эди. Бироқ, биз билганимиздек, Украинага таъсир ўтказишга уринишлар бўлмаган. Аксинча.“Ўйлайманки, бизнинг вазифамиз қисман бажарилди, ҳеч бўлмаганда биз халқаро майдонларда фақат Россияга қарши овоз чиқмаслигига ишонч ҳосил қилдик, шунда бу масалалар ҳеч бўлмаганда муҳокама қилинади”, - дейди Вилков.Тақдим этилган ҳужжатлар Европа барчасидан хабардор эканлигига далил бўлиб хизмат қилади. Донбассдаги ҳарбий ва геноцид жиноятларига нисбатан беписандлик, шунингдек, Инсон ҳуқуқлари бўйича Европа суди миллий адолат имкониятлари тугамаган деб ҳисоблаб, ЛХР ва ДХР фуқароларининг ҳеч қандай аризаларини қабул қилмаганлигидадир. Амалда бу қуйидагиларни англатади: қийноқлар, қотилликлар, отишмалар қурбонлари ҳақида уларни амалга ошираётган томонга шикоят қилишлари керак. ЛХР ва ДХР фуқароларига бошқа томондан ҳар қандай усулларни қўллаш мумкинбўлган сепаратистларсифатида қаралади. Ёпиқ доира. Инсон ҳуқуқлари бўйича Европа судида хавф остида бўлган давлат фуқароларидан тўғридан-тўғри аризаларни қабул қилиш амалиёти мавжуд, бундай мисоллар бўлган. Аммо янаўша, бу ДХР ва ЛХР резидентларига тааллуқли эмас.Яъни улар одамларнинг бошқа сорти, шундайми? Нималарнидир эсга солади, шундай эмасми? Ҳа, тўғри, бундан 77 йил аввал Европада хоҳлаган нарсани қилишингиз мумкин бўлган ҳуқуқий доирадан четда қолган халқлар бўлган. Гуманистларнинг бутунлай бефарқлиги сабаб. Яҳудий қочқинларини Америка қирғоқларидан Европага қайтариб, ҳалок бўлиш учун юборишган эди.Ҳозирда геноциднинг аниқ эпизодлари бўйича Инсон ҳуқуқлари бўйича Европа суди ва Халқаро жиноий судга топшириш учун қонуний расмийлаштирилган аризалар тайёрланмоқда. Донбассдаги геноцид ҳақида бир қатор маърузалар эълон қилинади ва ЕХҲТнинг Вена шаҳрида 14-15 сентябр кунлари бўлиб ўтадиган навбатдаги тадбирида тақдим этилади. Шунга умид қиламиз.Ҳуқуқ ҳимоячилари бу ишни Россия ҳуқуқ-тартибот идоралари, шунингдек, ДХР ва ЛХР билан параллел равишда амалга оширмоқда.Гарчи тарихда бундай вазиятда яхши қўлланиладиган тажриба бор, қачонки жамоатчилик тергов органлари билан биргаликда ҳаракат қилганда. Гап фашистларнинг озод қилинган ҳудудлардаги жиноятларини тергов қилган ЧГК Фавқулодда Давлат комиссиясининг иши ҳақида бормоқда. Комиссия оккупациянинг энг оғир даврида, 1942 йилда ишлай бошлаган, бўлажак суд жараёнлари учун далиллар тўплаган. Боболаримиз ўз ишларининг усталари бўлишган.Улар жамоат терговчилари каби ишладилар. Бир неча йиллар давомида марказий ва ҳудудий комиссиялар аъзолари фашистларнинг жиноятларини қайд этишди - шахсан, том маънода ушбу қатл ариқларида тиззагача туриб, бузилган ва чириган жасадларни саралашгача бўлган жараёнларда. Бундай комиссиянинг мақсади нима эди? Жойга келиб текшириш, аниқлаш, гувоҳларни сўроқ қилиш, терговга ҳужжатларни топшириш -Бу тажриба универсал бўлган ва, афсуски, унга яна талаб бор.ЧГК иши Ғалабадан анча олдин, кимнинг кимлиги номаълум бўлган пайтда бошланган. Аммо судлар бўлиб ўтишига ва фақат материалларни йиғиш кераклигига ишонч нафақат катта эди - балки темир-бетондек маҳкам ишонч эди. ЧГК аъзолари маърифий, тарғибот ишлари билан шуғулланган.Бироқ холислик учун айрим кишилар жазоланди. "Шахтар" (кейинчалик "Донбасс" деб қайта номланган) ва "Айдар" баталонлари раҳбарияти. Уларнинг жиноятлари Amnesty Internationalкаби халқаро инсон ҳуқуқлари ташкилотлари эътиборига тушганлиги сабабли содир этган жиноятлари ҳақидаги маълумотлар Ғарбда чоп этилган. Ва улар қамалди.Мана Украинадан кечаги хабар: “Ҳарбий ҳолат даврида мамлакатни ҳимоя қилиш истагини билдирган собиқ ҳарбийлар озодликдан маҳрум қилиш жойларидан ва тергов ҳибсхоналаридан озод қилинмоқда”. Улар орасида геноцидни содир этганлар ҳам бор. Хусусан, “Торнадо” батальонининг собиқ қўмондони Руслан Онишенко Россия армиясига қарши жанговар ҳаракатларда иштирок этиш учун ариза ёзган. Унинг жиноятлари ҳақидаги маълумотлар кенг тарқалган. Айнан унинг батальони маҳбусларни масхара қилиб, уларни бир-бирини зўрлашга мажбур қилган. Шундай қилиб, улар мудофаага - Киев режимининг сўнгги захирасига келишади. Демак, бу ерда хомхаёлларга ўрин йўқ.Афсуски, фашистларни жазолай олган боболаримизнинг сармоясини совуриб бўлганмиз. Бироқ, аждодларнинг ўзлари ҳам ўта қайсар, ғоявий шафқатсиз украин нацизмини бутунлай йўқ қила олмаган эди. Аждаҳо уруғлари яна ўсиб чиқди.Украинага ваъда қилинган миллатчиликни бартараф қилиш ўзининг якуний нуқтасида тарихий тажрибага асосланган ҳолда, кенг, шаффоф, батафсил, рақобатбардош очиқ жараёнларни турли мамлакатлар журналистлари иштирокида, кўплаб далиллар, ҳисоботлар, жонли эфирларни ўз ичига олади. Бизда ҳали ҳам буюк режиссерлар ва буюк қаламлар борку. Боболаримизники бор эди. Эренбург ҳам, Кармен ҳам, Твардовский ҳам. Бу ерда шахслар бўлиши керак.Нюрнбергни эслаймиз. Биз бутун ҳақиқатни иложи борича қаттиқроқ кўрсатишимиз керак, шунда дунё бир пайтлар 1946-йилда ларзага келгандек титрайди. Энди бошқа вариант йўқ.Аммо судгача ҳали кўп йўл бор. Биз немис фашизмига қарши иттифоқчи бўлганимизда ҳам, Ғарб етакчилари унчалик судни истамаган эди. Улар фашистлар раҳбарларини имкон қадар тезроқ, ўзлари қилган ҳамма нарсани батафсил таҳлил қилмасдан қатл қилмоқчи эдилар, аммо ҳозирча асосий нарса фойдали нацистларни ўзларига ўтказиб олиш: балки бир кун керак бўлиб қолар. Ва керак бўлди ҳам. Канадага олиб кетилган украин миллатчилари худди шу мафкурада янги авлодларни тарбияладилар, кейин эса бу аждаҳо тишлари постсовет Украинада ҳам экилди.Ҳозир вазият ўша пайтдагидан ҳам баттар: геноцид мавзуси оммавий ахборот воситаларида ёлғонларга аралашиб кетган. Бироқ, жиноятчиларнинг усуллари ҳамон ўша-ўша.Нюрнбергда лагерларда ва босиб олинган ҳудудларда содир бўлган жиноятлар ҳақида Роман Кармен томонидан фронт операторларимиз йилномасидан монтаж қилинган филмни намойиш қилинди. Суд зали шок ҳолатга тушган эди ва Геринг шундай деди: “Руслар нима десин ва кўрсатмасин, мен уларга ишонмайман ва ишонишни истамайман ҳам. Улар энди бизга қилган ваҳшийликларини тиқиштиришга ҳаракат қилмоқдалар”.Таниш жумлаларми? Албатта, ҳа. Худди ўша риторика.Зеленский Гаагада Россияга қарши даъво қўзғатади ва содир бўлаётган воқеаларни геноцид деб атади. Ҳақиқат учун уруш энди бошланди. Кўп нарса хавф остида, жумладан, кўп йиллар давомида Украинадаги геноцид жиноятларини яширган жамоавий Европа-Америка халқаро бюрократиясининг обрўси ҳам. Бизга иттифоқдошлар топиладими? Эҳтимол бор, бошқа қитъаларда.Донбассда, Одессада ва Украинанинг рус ва русийзабон фуқаролари тили, эътиқоди ва қарашлари учун таъқиб қилинган ҳамма жойда геноцид айбдорларини жазолаш - бу бошқа ҳеч ким ҳал қилиб бўлмайдиган вазифадир. Муносабатларимизнинг асосий масаласи. Россияда узоқ яшаш керак. Ва Украинада ҳам.

европа

2022

Янгиликлар

uz_UZ

геноцид донбасс европа россия