Заҳиралар тугамоқда: нефт нархи 74 долларга чиқади

© chinarhotel.comНафталанская нефть
Нафталанская нефть - Sputnik Ўзбекистон, 1920, 30.04.2021
Oбуна бўлиш
Дунёнинг етакчи молиявий экспертлари йил охирига қадар жаҳон бозорида нефт нархи 74 долларгача кўтарилишини башорат қилишмоқда. Сабаб - заҳиралар тугаши ва иқтисодлар тикланиши.
ТОШКЕНТ, 30 апр — Sputnik. Январ ойидан бошлаб нефт нархи 30%га ошди, яъни ҳозир унинг нархи кризисгача бўлган даврдаги нарх билан тенглашди, демак дунёда иқтисод қайта тикланмоқда, энергия манбааларига талаб ошмоқда.
Йил охирига қадар Brent нави нархи яна камида 10%га ошиши мумкин. Пандемия даврида трейдерлар нефт омборхоналари муаммоси қизиқтирган бўлса, ҳозир вазият бутунлай бошқача.

Инқирозгача бўлган давр

2020 йилда нефт саноати юбир неча пасайиш тўлқинларни ҳис қилди. Бунга талаб кескин камайиши, ортиқча нефт қазиб олиш, пандемия ва локдаунлар сабаб бўлди. Ўтган йилнинг март ойида нефт нархи 2 баравар пастга – баррелига 30 долларгача тушиб кетган эди.
Лекин куз мавсумининг охирида вакциналар синови муваффақиятли якунланиши ҳамда Жо Байденнинг АҚШ президенти сайловларида ғолиб чиқиши – бозорни юқорига кўтарди. Январ ойига келиб нефт нархлари сўнгги 8 ойда энг юқори даражага кўтарилди. ОПЕК+ нефт қазиб олиш миқдорини чеклашга қарор қилганидан сўнг неффт нархи яна юқорига кўтарилди. Феврал ойида Brent нави қиймати 65 доллардан ошиб кетди. Бу эса кризисгача бўлган нархларга тенг бўлди.

Талаб ошмоқда

Набирающая обороты вакцинация сделала свое дело. Несмотря на вспышки коронавируса в ряде стран, прогнозы по спросу на нефть существенно улучшили. Мировая экономика восстанавливается.
В конце марта Международное энергетическое агентство (МЭА) предсказало увеличение спроса в этом году до 96,5 миллиона баррелей в сутки и возмещение около 60% прошлогодних пандемийных потерь.
Bloomberg Россиянинг нефть урушидаги асосий кузирини айтди
Вдобавок после резкого уменьшения добычи в США и дополнительных добровольных ограничений Саудовской Аравии в рамках сделки ОПЕК+ глобальные поставки сократились на два миллиона баррелей в день. Картель в апреле урезает добычу на 7,9 миллиона баррелей, в мае — на 7,3, в июне — на 6,6, в июле — на 5,76. Все это разогревает цены на сырье.

Заҳиралар тугамоқда

Яна бир фактор, пандемия вақтида жамланган заҳиралар тугагани маълум бўлди. Ривожланган давлатларнинг нефт сақлаш омборларида пандемия вақтида жамланган заҳираларнинг 20% қолгани маълум бўлди. Ўтган йилнинг июль ойида заҳиралар миқдори 249 миллион баррел бўлган бўлса, февралда уларнинг миқдори 57 баррелни ташкил қилди.
Б уҳам ОПЕК+ иштирокчилари қазиб олинаётган нефт ҳажмини қисқартириш ҳақидаги қарори натижаси бўлган. МЭА хабарига кўра, пандемия вақтида жамланган заҳираларнинг асосий қисми – Хитойда қолгани маълум бўлди. Америкадаги омборларда эса – бор йўғи 1,28 миллиард баррел қолган. Бу кризисгача бўлган даврга мос. Ҳафта охирида ушбу кўрсатгич 27%га камайиб 50,7 миллиона баррелни ташкил қилди.

Нефт суперцикли

Феврал ойида JP Morgan таҳлилчилари навбатдаги нефт суперцикли бошланишини маълум қилишган эди. Дунёнинг энг йирик банкларидан бирининг иқтисодчилари нефт суперциклини қуйидаги белгиларга кўра аниқлашган: қишлоқ хўжалик маҳсулотлари нархи ошиши, металл ва нефт нархи 50 доллардан ошгани.
Ўтган 100 йил давомида товар-хом-ашё биржасида 4та суперцикл бўлган. Улардан энг охиргиси 1996 йилда бошлаган бўлиб 12 йил давомида ўсиб борган ва 2008 йилда ривожланиш чўққисига етган. Сўнгги суперциклга углеводородларнинг асосий истеъмолчиси бўлган Хитой иқтисодининг ўсиши қўл келган.
Ҳозирги суперцикл эса – пандемиядан сўнгги тикланишга боғлиқ бўлмоқда. Унда давлатларнинг юмшоқ пул-кредит ва бюджет сиёсати (энг паст асосий ставка, фоиз ставкалари ва бошқа имтиёзлар), доллар нархи тушиши, инфляция тезлашиши ва экологик чоралар муҳим рол ўйнайди.
Нефтяная качалка - Sputnik Ўзбекистон, 1920, 10.02.2021
Нефть нақадар узоқ қимматлашишда давом этади?
Шу билан бирга вазият 2000 йиллар ўртасига ўхшаш: хом-ашё бозорларида котировкалар кўп йиллик максимумга чиққан. Масалан Хитой катта миқдорда маккажўхори ва соя сотиб олганидан сўнг АҚШда қишлоқ хўжалик маҳсулотлари нархи рекорд даражасида ўсиш намойиш қилди. Маҳсулотлар глобал заҳиралари камайиши эса – дефицит хавфи туғдирмоқда.
Нефт эса “Пандемия чуқуридан” ишонч билан чиқмоқда, “чунки глобал таклиф миқдори камайиб бормоқда” деб хабар қилмоқда JP Morgan. Маҳсулот бозорида нархлар ошишини Goldman Sachs Group, Bank of America ва Ospraie Management мутахассислари ҳам башорат қилмоқда.
Хусусан, Goldman Sachs нефтнинг Brent нави учун 4-кварталда 65 доллар нарх белгилади. Лекин қора олтин нархи ҳизир 67 доллар эканини ҳисобга олганда, йил охирига келиб у янада баландроқ бўлиши мумкин. Citigroup башоратига кўра йил охирига қадар Brent нархи 74 доллар ва ундан баландга кўтарилиши мумкин.
Янгиликлар лентаси
0