TOШКЕНТ, 15 апр — Sputnik. Ўзбекистон экспорт юкларини ташиш ҳажмини 39 фоизга оширди. Бу ҳақда ATI.SU халқаро юк ташиш биржасининг Ўзбекистондаги ваколатхонаси директори Фарид Вахидов маълум қилди.
Қайд этилишича, 2025 йилнинг биринчи чорагида юкларни етказиб беришга бўлган талаб ўтган йилнинг шу даврига нисбатан ошган, бироқ ўтган чоракка нисбатан пасайган. Бу халқаро ва ички йўналишларга ҳам тегишли.
2025 йилнинг биринчи чорагида экспорт юкларини ташиш бўйича мурожаатлар сони ўтган йилнинг биринчи чорагига нисбатан 39 фоизга, нархлар эса ўртача 10 фоизга ошди.
“Ушбу тенденция асосан Россиянинг энг машҳур йўналиши билан белгиланади: Россияга юкларни етказиб бериш бўйича аризалар сони 34 фоизга, нархлар эса 8 фоизга ошди. Беларусга ташиш талаби ҳам сезиларли даражада ошди. Шу билан бирга, 2024 йилнинг тўртинчи чораги билан таққослаганда тескари тенденция кузатилмоқда: мурожаатлар сони бирданига 30 фоизга, нархлар эса 15 фоизга камайди”, — дейилади хабарда.
Айтилишича, бу пасайиш фақат қисман мавсумий омил билан изоҳланади, йил бошида транспортга бўлган талаб янги йил олдидан шошилинч равишда пасаяди.
Биринчи чоракда ATI.SU биржасида жойлаштирилган юкларни Ўзбекистонга етказиб бериш бўйича аризалар сони ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 4 фоизга, нархлар 2 фоизга ошди. Ўтган йилнинг тўртинчи чораги билан таққослаганда кутилаётган пасайиш кузатилмоқда: аризалар сони 13 фоизга, нархлар 4 фоизга камайди.
“Ушбу тузатиш одатда барқарор бозор фонида мавсумий омил билан изоҳланади. Биржа ички транспортга бўлган талабнинг кескин ўсишини қайд этди: йиллик ҳисобда аризалар сони 83% га ошди. Бироқ, бу бозор тенденциялари билан эмас, балки бозор иштирокчилари томонидан автоматлаштириш воситаларига қизиқиш ортиб бораётгани билан изоҳланади - улар одатдаги мессенжерлар ўрнига ATI.SU юк биржаси каби кўпроқ логистика хизматларидан фойдаланишни бошлашди”, — дея қайд этилган хабарда.
Аввалги чорак билан таққослаганда ички юк ташиш сегментида ўсиш кузатилгани йўқ - аризалар сони ҳам, нархлар ҳам деярли ўзгаришсиз қолди.
“Айтиш мумкин, бозор “санкцияга учраганидан” кейин янги мувозанатни топди ва тизимли ривожланишга қайтди. Россия Федерацияси компаниялари билан ҳамкорлик ўтган йили ёмонлашган россиялик импортерлар ўртасида тўловлар билан боғлиқ муаммолар туфайли тўсқинлик қилмоқда. Шу билан бирга, Ўзбекистонда экспорт ҳажмини ошириш имконияти мавжуд: 2025 йилнинг дастлабки икки ойида мамлакатда саноат ишлаб чиқариши 6 фоизга, ташқи савдо айланмаси эса 10 фоизга ўсди”, — дея қўшимча қилди Фарид Вахидов.
Унинг сўзларига кўра, яқинда муҳокама қилинган Россияга нисбатан санкциялар босимининг юмшатилиши юк ташиш бозорида ўсишнинг янги босқичи учун ҳаракатлантирувчи омил бўлиши мумкин.