ТОШКЕНТ, 21 янв — Sputnik. Дональд Трамп Капитолийдаги инаугурация маросимида қасамёд қилиб, АҚШ президенти лавозимига расман киришди.
Уни АҚШ Олий суди раиси Жон Робертс олиб борди. Оқ уйнинг янги раҳбари қасамёднинг анъанавий сўзларини ўқиб, қўлини оилавий Инжил ва Авраам Линкольн Инжилига қўйди.
Президентликка қайта сайланганидан кейинги биринчи нутқида Трамп ўз маъмуриятининг мақсадларини қўллаб-қувватлаш учун 24 соатлик маблағ йиғиш кампанияси бошланганини эълон қилди. Шунингдек, у 2025 йил 20 январни “озодлик куни” деб атаган ҳолда Америка фуқароларига “умид, фаровонлик, хавфсизлик ва тинчлик”ни тиклашга ваъда берди.
Сиёсатчининг сўзларига кўра, Америка ҳар қачонгидан ҳам каттароқ ва кучлироқ бўлади. Мамлакатнинг олтин даври энди бошланади. АҚШнинг янги вице-президенти Жеймс Дэвид Вэнс ҳам қасамёд келтирди.
Демак, Дональд Трамп Қўшма Штатларни ЖССТ ва Париж иқлим келишувидан чиқариш тўғрисидаги буйруқни имзолади. Трамп, шунингдек, АҚШ дастурлари ва ташқи сиёсати самарадорлигини таъминлаш учун “хорижий тараққиётга кўмак беришда 90 кунлик танаффус”ни эълон қилди. АҚШ президенти америкалик тадбиркор Илон Маск бошчилигида АҚШ ҳукумати самарадорлиги бўйича департаментни яратиш тўғрисидаги фармонни ҳам имзолади.
Президент США Дональд Трамп во время инаугурационной речи
© РИА Новости / Kenny Holston
Президент қароргоҳи энергетика, иммиграция, давлат бошқаруви ва анъанавий қадриятларни муҳофаза қилиш бўйича амалга оширилган чора-тадбирлар рўйхатини эълон қилди. Маъмурият энергетика масалаларига алоҳида эътибор қаратди. АҚШ президенти мамлакатда нефт ва газ қазиб олишни тезлаштириш мақсадида фавқулодда ҳолат эълон қилиш тўғрисидаги фармонни имзолади. Трампнинг айтишича, бу энергия нархини пасайтириш учун асос бўлади. Аляскадаги Арктика миллий ёввойи табиат қўриқхонасида ҳам кон қазиш ишлари қайта бошланди. Ўша куни Қўшма Штатлар иқлим бўйича Париж келишувидан чиқди ва президент “тараққиётга тўсиқ” деб атаган экологик чекловлар бекор қилинди.
Иммиграция сиёсати ҳам устувор вазифалардан эди. Трамп Мексика билан чегарада девор қурилишини қайта тиклаш ва “Мексикада қол” дастурини тиклаш тўғрисидаги фармонни имзолади, шунингдек, наркотик картеллари хорижий террорчи ташкилотлар сифатида тан олинишини эълон қилди.
Чегара назоратини кучайтириш учун у жанубий чегарага қўшинларни юборишни буюрди. Трамп бу чора-тадбирлардан мақсад Америка фуқароларини ҳимоя қилиш эканлигини таъкидлади.
Шу билан бирга, Трамп анъанавий қадриятларни ҳимоя қилишга қаратилган фармонларни ҳам имзолади. Ҳукумат энди фақат иккита биологик жинсни - эркак ва аёлни расман тан олади.
Бундан ташқари, гиёҳванд моддалар ва одам савдоси билан шуғулланувчилар учун ўлим жазоси тикланди.
Президентлигининг биринчи ва ғайриоддий сермаҳсул кунини сарҳисоб қилар экан, Трамп у кўрган чора-тадбирлар янги даврнинг бошланиши эканлигини айтди.
Қолган ҳужжатлар:
Миллий хавфсизлик соҳасида фавқулодда ҳолат эълон қилиш.
“Аёлларни радикал гендер мафкурасидан ҳимоя қилиш тўғрисида”ги фармон.
Сўз эркинлигини тиклаш ва ҳукумат томонидан чекловларни тугатиш тўғрисидаги фармон.
Ноқонуний муҳожирлар учун туғилганлик бўйича фуқароликни бекор қилиш тўғрисидаги буйруқ.
Картелларни хорижий террористик ташкилотларга таснифлаш тўғрисидаги фармон.
TikTokнинг ишлашини давом эттириш қобилияти тўғрисидаги фармон.
Миграция тарафдори ННТларни молиялаштиришни тўхтатиш тўғрисидаги фармон.
Федерал ҳукуматда камситувчи дастурларни тугатиш тўғрисидаги буйруқ.
Шунингдек, АҚШ президенти ўзидан олдинги Жо Байден даврида қабул қилинган 78 та қарорни бекор қилиш тўғрисидаги фармонни имзолади.
Трамп инаугурация кунида давом этаётган халқаро можароларга барҳам беришга ваъда берди. У "баъзи урушлар ва давом этаётган аҳмоқона нарсаларни" тўхтатишга ваъда берди, жумладан, Яқин Шарқдаги вазиятни эслатиб ўтди.
Трамп қасамёд қабул қилганидан сўнг ўзининг инаугурацион нутқида Украинани умуман тилга олмади, ваҳоланки, сайловолди ташвиқотлари чоғида у президентлик фаолиятининг биринчи кунидаёқ ёки ундан ҳам олдинроқ можарони ҳал қилишга ваъда берган эди.
Трамп сешанба куни Владимир Зеленский Украинадаги можарони ҳал қилиш бўйича келишувга эришишга тайёрлигини айтди, бироқ шартларга аниқлик киритмади.
"У менга келишувга эришмоқчи эканлигини айтди. Зеленский келишувга эришмоқчи", деди Трамп Овал кабинетда журналистларга. У Россия президенти Владимир Путинни ҳам келишув тузишга тайёр бўлишга чақирди, чунки бу Россия манфаатларига мос келади, деб ҳисоблайди.
Шунингдек, АҚШ президенти Россия президенти Владимир Путин билан суҳбат яқин орада амалга ошиши мумкинлигини айтди. “Президент Путин билан учрашаман”, деди. Лекин Трамп журналистларга бу қачон бўлишини “билмаслигини” ҳам таъкидлади.