ТОШКЕНТ, 8 дек — Sputnik. Сўнгги беш йил ичида ЕОИИда 60 миллиондан ортиқ контрафакт товарлар мусодара қилинган. Бу ҳақда Евроосиё иқтисодий комиссиясининг (ЕИК) иқтисодиёт ва молия сиёсати вазири Бахит Султонов маълум қилди.
Остона шаҳрида “Антиконтрафакт-2024” XII халқаро форуми бўлиб ўтмоқда. Унда Евроосиё иқтисодий комиссиясининг иқтисодиёт ва молия сиёсати вазири Бахит Султонов ЕОИИда интеллектуал мулкни ҳимоя қилиш хусусиятлари ҳақида маъруза қилди.
Унинг сўзларига кўра, интеллектуал мулкка бўлган ҳуқуқларни ҳимоя қилиш ЕИК фаолиятининг устувор йўналишларидан биридир.
Жорий йилда Комиссия Иттифоқ мамлакатлари билан биргаликда иккита халқаро шартнома лойиҳасини ишлаб чиқди: Интернетда интеллектуал мулк ҳуқуқларининг бузилишига қарши курашиш бўйича келишилган ёндашувлар тўғрисидаги келишув ва Хизмат кўрсатиш шартномаси, улар ЕОИИга аъзо давлатларда муҳофаза қилинадиган саноат мулки объектлари тўғрисидаги маълумотларни қидириш имконини беради.
Бундан ташқари, 2019-2023 йиллар учун ЕОИИ давлатларида интеллектуал мулк соҳасида таҳлилий шарҳ тайёрланди.
У халқаро ҳуқуқни қўллашнинг илғор амалиётлари тўғрисидаги маълумотларни, ЕОИИ давлатларининг интеллектуал мулк соҳасидаги қонунчилигини такомиллаштириш натижалари, шунингдек, уларнинг Глобал инновацион индекс рейтингидаги кўрсаткичлари ва Евроосиё “бешлиги” мамлакатларида технология ва инновацияларни қўллаб-қувватлаш марказлари тармоғини ривожлантириш ҳақидаги маълумотларни ўз ичига олади. Ҳужжатдан келиб чиққан ҳолда, 2023 йилда рейтингда Арманистон 9 поғонага кўтарилиб 63-ўринни, Қирғизистон 7-ўринга кўтарилиб, 99-ўринни, Қозоғистон уч поғонага кўтарилиб, 78-ўринни эгаллади.
Бахит Султонов сўнгги беш йил ичида ЕОИИда интеллектуал мулк соҳасида 46 мингдан ортиқ ҳуқуқбузарликлар аниқлангани, 60 миллиондан ортиқ контрафакт товарлар мусодара қилингани ҳақида хабар берди. Унинг сўзларига кўра, уларнинг аксарияти кийим-кечак, пойабзал, ўйин ва ўйинчоқлар, автомобил қисмлари, озиқ-овқат, спиртли ичимликлар, маиший техника ва электроника.
Гап Иттифоқнинг ички бозорида контрафакт маҳсулотлар тарқалишига қарши курашиш бўйича Комиссия ва ЕОИИ давлатлари томонидан кўрилаётган чора-тадбирлар ҳақида кетмоқда. Бахит Султонов комиссия томонидан истеъмолчилар манфаатларини ҳимоя қилиш, товарлар хавфсизлигини таъминлашга катта эътибор қаратилаётганини таъкидлади.
"Шу билан бирга, қалбаки маҳсулотлар тарқалишининг олдини олиш бўйича фаолиятимиз фақат интеллектуал мулк ҳуқуқларини ҳимоя қилиш билан чекланиб қолмайди. Шунингдек, биз маҳсулот хавфсизлиги ва истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш масалаларига устувор аҳамият берамиз”, – деди у.
Комиссия аъзо давлатлар билан биргаликда ЕОИИ электрон тижорат товарлари бозорини яратиш учун ихтисослаштирилган тартибга солишни жорий этиш устида ишламоқда. Бу электрон тижорат иштирокчиларининг ҳуқуқ ва манфаатларини ҳимоя қилиш ва улар ўртасида ўзаро муносабатлар қоидаларини ўрнатиш мақсадида амалга оширилади.
Яна бир муҳим йўналиш – бу маҳсулотларнинг сифатини назорат қилиш, қалбаки ва сифатсиз товарларнинг бозорга кириб келишининг олдини олиш имконини берувчи товарларни маркалаш ва кузатиб боришдир. ЕОИИ даражасида тадбиркорларни қўллаб-қувватлаш воситалари, шу жумладан молия ташкилотлари томонидан берилган кредитлар бўйича фоиз ставкаларини субсидиялаш кўринишида яратилган.
Қайд этилишича, бу чора-тадбирларнинг барчаси тадбиркорлик фаолиятида адолатсизлигини камайтириш, товарлар ва уларнинг ҳаракатланиш усуллари ҳақидаги маълумотларнинг очиқлигини ошириш, янги ишлаб чиқариш моделларини яратишга қаратилган.