Доллар, БРИКС ва дўст давлатлар: Путин Москвадаги форумда қандай фикрлар билдирди?
Владимир Путин "Россия зовёт!" форумининг ялпи мажлисида иштирок этди.
SputnikTOШКЕНТ, 5 дек — Sputnik. Россия президенти Владимир Путин "Россия зовёт!" (Россия чорлайди!) ВТБ инвестиция форумида нутқ сўзлади.
Россия етакчиси ўз нутқида БРИКС рақамли инвестиция платформасини яратиш жараёни ҳақида гапирди.
“Биз БРИКС доирасида ҳамкорларимизга бундай рақамли инвестиция платформасини яратишни таклиф қилдик ва умуман қўллаб-қувватладик, унинг бир қисми рақамли бирликларда ҳисоб-китоблар бўлиши керак”, — деди Путин.
Унинг сўзларига кўра, БРИКС тараққиёт банки негизида ишчи гуруҳ тузишга келишиб олинган ва у ҳозир тузилмоқда. Россия президенти бу мавзу Қозонда бўлиб ўтган БРИКС саммитида Хитой Халқ Республикаси, Ҳиндистон ва Бразилия вакиллари билан “барча ҳамкорлар билан – умуман, ҳамма бунга рози” эканини айтди.
“Биз Жанубий Осиё ва Африканинг истиқболли бозорларига сармоя киритиш имконини берувчи рақамли платформа яратмоқчимиз. Буни инфляциядан ишончли тарзда амалга ошириш ва тартибга солувчи органлар – Марказий банкларга бирлашмамизда кечаётган жараёнларга тез ва мослашувчан муносабатда бўлиш имконини беради”, — деди у.
Россия етакчисининг сўзларига кўра, бу воситани яратиш жуда осон, "фақат унинг ривожланиш йўналишларини келишиб олиш керак". Путиннинг таъкидлашича, бундай платформа уни яратадиган давлатлар учун ҳам, ундан фойдаланадиганлар учун ҳам қизиқарли бўлади.
"Африка, Лотин Америкаси ва Жануби-Шарқий Осиёнинг ривожланаётган бозорлари бу сармояларга муҳтож", — деди у.
“Агар биз яхши, истиқболли қўшма лойиҳаларни топиб, уларга сармоя киритиб, кейин ушбу объектларнинг ишидан даромад олсак, бу восита жуда ишончли ва жуда истиқболли бўлади. Ва, албатта, бу маънода биз дўстларимиз ва ҳамфикрларимизнинг кенг доирасини жалб қилишдан манфаатдормиз”, — дея хулоса қилди Путин.
БРИКС ягона рақамли тўлов тизимини яратишга муносиб эътибор қаратишга ҳаракат қилмоқда.
“Бу жуда муҳим ва қизиқарли мавзу. БРИКСдаги ҳамкасбларимиз билан биргаликда бунга муносиб эътибор қаратишга ҳаракат қилмоқдамиз. Такрор айтаман, нафақат кимдир бизга қандайдир муаммоларни келтириб чиқараётгани учун - ва улар, табиийки, жиддий, маълум даражада бизга ҳисоб-китоблар билан боғлиқ муаммоларга тўсқинлик қилмоқда - балки, энг муҳими, жаҳон иқтисодиёти ривожланаётгани учун ҳам..Ҳамкорлар сони ортиб бормоқда ва ҳамма нафақат иқтисодий алоқа ва тўловларнинг хавфсиз усулларини, балки замонавий тўлов воситаларини ҳам хоҳлайди”, — деди Путин.
Шунингдек, долларни тақиқлаш ва ишлатмаслик икки хил нарса, деди Владимир Путин
У АҚШнинг сайланган президенти Дональд Трампнинг Америка валютасидан воз кечганлар ҳақидаги таҳдидларига шундай муносабат билдир. “У (Дональд Трамп) агар кимдир доллардан фойдаланишни тақиқласа, чекласа, шунга яраша муносабат билдиришини айтди. Бу бир хил нарса эмас”, деб тушунтирди Россия давлат раҳбари.
АҚШ президенти Жо Байден маъмурияти долларнинг жаҳон саҳнасига таъсирини сусайтириш учун кўп ишларни амалга оширди, деди Путин.
“Янги сайланган президент (АҚШ, Доналд Трамп - таҳр.) тўрт йилдан бери ўша Оқ уйда бўлмаган... Ва бу вақт ичида иқтисодиётда маълум ўзгаришлар юз берди, глобал ва Америка ... Унинг ворислари, сиёсий рақиблари жаҳон захира валютаси сифатида долларнинг фундаментал асосларини бузиш учун кўп ишларни қилдилар. Ва, энг аввало, долларни сиёсий ва балки қуролли кураш қуроли сифатида ишлатиб, буни ўз қўллари билан қилди”, — деди у.
Доллардан глобал валюта сифатида фойдаланиш Қўшма Штатларга "осмондан" катта фойда келтиради, деди президент.
“Доллардан жаҳон валютаси сифатида фойдаланиш Қўшма Штатлар учун жуда кўп ишланмаган пулларни келтириб чиқаради. Мутахассисларимизнинг ҳисоб-китобларига кўра, бу ерда сўнгги 10 йилда, тахминан, 10 триллион долларни осмондан олишган”, — деди президент.
Путиннинг айтишича, АҚШ доллар ҳисобига бошқа иқтисодларни ўз фойдасига эксплуатация қилишда давом этмоқда.
“Аслида, Қўшма Штатлар доллар ҳисобига ўз манфаати йўлида дунёнинг бошқа иқтисодларидан фойдаланишда давом этмоқда. Бу ҳақда кам одам ўйлайди, лекин бу ҳақиқат”, — деди у.
АҚШ Яқин Шарқда агрессив ҳаракат қилмоқда, бу минтақа иқтисодиётига салбий таъсир кўрсатмоқда, деди Путин.
“АҚШ Яқин Шарқда фаол ва жуда агрессив ҳаракат қилмоқда, бу минтақадаги қаршилик кучларининг жавобини келтириб чиқаради, иқтисодиёт зарар кўради, логистика йўллари зарар кўради, кўплаб юк жўнатувчилар ўз кемаларини Африкани айланиб ўта бошладилар ва ҳоказо”, — деди Россия давлат раҳбари.
АҚШ ва европаликлар Россиянинг олтин-валюта захираларини тўсиб қўйган, аммо ҳали ўғирлагани йўқ.
“Шунга қарамай, АҚШ ва европаликлар (Россия активларини блокировка қилиш учун - таҳр.) кетишди. Улар ҳақиқатан ҳам сўнгги қадамни қўйишмади, уни блоклаб қўйишди, лекин бу пулни биздан ҳали тўлиқ ўғирлагани йўқ”, — деди Путин Россиянинг музлатилган олтин-валюта захиралари ҳақида гапириб.
Россия бугун Шарққа бурилмаган, 2000 йиллардан бери тенденциялардан келиб чиқиб шундай қилмоқда, деди мамлакат президенти Владимир Путин.
“Россия ҳозир глобал Жануб ва Шарққа бурилмаган. Йўқ. Россия буни 2000 йиллардан буён узоқ вақт давомида, жаҳон тараққиёти ва жаҳон иқтисодиётининг ривожланиш тенденцияларини ёдда тутган ҳолда, аста-секин, аста-секин амалга оширмоқда. Аммо биз буни анчадан бери қиляпмиз”, — деди Путин.
“Шимол-Жануб” коридори аллақачон ишламоқда ва у бўйлаб ҳаракатланиш ҳажми доимий равишда ошиб бормоқда.
“Шимол-Жануб коридори албатта муҳим. Дарҳақиқат, у аллақачон кучга кирди ва “Шимол-Жануб” коридори бўйлаб ҳаракатланиш ҳажми доимий равишда ўсиб бормоқда”, — дея қўшимча қилди Путин.
Россия мамлакатнинг иқтисодий манфаатларини ҳимоя қилиш учун ҳамма нарсани қилиши керак, дея қайд этди Путин.
“Биз ўз манфаатларимизни таъминлаш нима керак бўлса шуни қилишимиз керак. Менимча, технология, таълим, илм-фан, логистика соҳаларига сармоялар энг ишончли ҳисобланади", — деди Путин.
Россияга дўст давлатларнинг сармоялари ортиб бормоқда, бу каналларни тўсиб бўлмайди, деди Россия президенти.
“Дўст мамлакатлар сармояси ортиб бормоқда. Мен ҳозир рақамларни айтмайман, лекин улар сезиларли даражада ошди. Бу каналларни тўсиб бўлмайди, чунки бу иқтисодий манфаатлар билан боғлиқ. Бу сиёсий сабабларга кўра амалга оширилмайди”, — деди Россия раҳбари.