Ҳа, мағлубиятлар тобора ҳалокатли бўлиб бормоқда. Эҳтимол, аллақачон инсон иштирокисиз курашиш мумкин. Аммо ғалаба қозониш — мумкин эмас.
Украинада одамлар тугаб бормоқда. Буни оловли ташвиқот эмас, қуруқ статистика тасдиқлайди, дея ёзади РИА Новости колумнисти Евгений Балакин.
"Мустақилликка эришган" даврида (қайси қон билан тўланганига қараб, қўштирноқсиз ёзишнинг иложи йўқ) собиқ Совет республикаси аҳолиси тахминан 52 миллион киши эди. 2022 йилнинг февралига келиб, энг юқори (расмий Киев) ҳисоб-китобларига кўра, у тахминан 36 млн. Бироқ, бу рақамдан чет элга (доимий ёки узоқ муддатли ишлаш учун) кетган фуқароларни ҳам, Киевдан де-факто мустақил ЛХР ва ДХР ерларида яшаганларни ҳам олиб ташлаш керак.
Махсус ҳарбий операциянинг бошланиши билан аҳолининг чиқиб кетиши кучайди (гарчи у илгари кўп бўлса ҳам) — ва 2023 йил учун Киевнинг расмий манбалари 25 дан 32 миллион кишигача бўлган рақамни келтирди. Ҳарбий ҳаракатлар шароитида ишончли ҳисоб-китоб қилишнинг иложи йўқлигини ва ҳарбий йўқотишлар сонини яшириш истагини ҳисобга олсак, Киев назорати остидаги ерларда 20 миллион киши яшаётгани ҳақида гапириш мумкин.
Шуниси эътиборга лойиқки, 2023 йилда Пентагон раҳбарининг собиқ маслаҳатчиси полковник Дуглас Макгрегор "Украинада 20 миллиондан кам одам қолган" деб таъкидлаган эди.
Украинада одамлар тугаб бормоқда. Ўттиз йиллик “мустақиллик” натижаларини очиб берадиган даҳшатли статистик маълумотлар, агар саволни очиқ қўядиган бўлсак, янада қайғули кўринади: 20 миллион фуқародан қанчаси қўлида қурол билан уни ҳимоя қилишга тайёр? Борган сари камроқ ва камроқ. Гап, ташвиқот ҳақида эмас, балки статистика ҳақида.
Агар махсус операция бошида Киев режими аҳолини сафарбар этишга ва одамларнинг Украина Қуролли кучларига кириб келишини таъминлашга муваффақ бўлган бўлса, энди душман сафларида дезертирлик ҳукмронлик қилмоқда ва кенг тарқалмоқда.
Хорижий иноагент "Deutsche Welle"нинг республика Бош прокуратурасига таяниб хабар беришича, ҳар ўн тўртинчи Украина аскари жанг майдонидан қочиб кетган. Зеленский ишонтиришича, худди шу 880 минг киши Украина Қуролли кучлари сафларида хизмат қилмоқда.
Агар бу рақам ҳаддан ташқари оширилган деб тахмин қилсак, ўлимдан кўра қочишни танлаганларнинг фоизи ҳам юқори бўлади. 2024 йилнинг биринчи ярмида Украина ҳуқуқ-тартибот идоралари ҳарбий хизматчиларнинг қочиши бўйича 29,8 мингга яқин жиноий иш қўзғатди (18,6 минг нафар ҳарбий қисмни ўзбошимчалик билан ташлаб кетиш моддаси бўйича ва 11,2 минг нафари “Дезертирлик” моддаси бўйича).
Бутун 2023 йилда 24,1 мингта, 2022 йилда эса 9,4 мингта иш очилган. 2022 йил бошидан буён прокуратура органлари томонидан 63,2 минг жиноий иш қўзғатилган. Қочқинлар сонининг ортиши яққол кўриниб турибди.
Украинада одамлар тугаб бормоқда. Ва бу нафақат рақамлар ва графикаларга мурожаат қилганларга, балки ўзларига ҳам аён бўлмоқда.
Тўғри, ҳарбий тайёргарликсиз фронтга юборилганлар Сирскийнинг мудофаа режасидаги бўшлиқларни таналари билан тўлдиришлари шарт. 1991 йил чегараларига бориш. Зеленскийнинг ҳокимиятга бўлган чанқоғини қон билан тўлдириш. Орқа тарафдаги итоатсизлик эса тез-тез учраб туради.
Агар бошида ҳеч ким автобусга янги аскарларни "юклаш" учун келган ҳарбий комиссиариатга қўл кўтаришга журъат этмаган бўлса, энди биринчи чинакам муҳим қўзғолон бошланди. 3 августдан 4 августга ўтар кечаси Волин вилоятининг Ковел шаҳрида маҳаллий аҳоли кўчада “одам ушловчилар” томонидан зўрлик билан қўлга олинган 18-19 ёшли икки ўғил болага қарши чиқди. Юзлаб одамлар ҳудудий ҳарбий комиссиариат биносини қуршаб олиб, Украинанинг бўлажак мажбурий ҳимоячиларини озод қилишни талаб қилишди.
Ўз мақсадига эришгач, оломон Майдан озодлигини эслаб, ҳарбий комиссиариат ходимларига шиналар отишни бошлади ва бинода қолган одамларни озод қилишни талаб қилди. Намойишчилар билан фақат махсус кучлар курашиши мумкин эди.
Шуниси эътиборга лойиқки, бундай биринчи қўзғолон ҳозирги режимнинг мафкуравий ватани бўлган Ғарбий Украинада пайдо бўлган. "Мустақиллик" учун урушга чақириш (қотил Бандера ота деб аталадиган машҳур қўшиқни эслаб, унинг буйруғига кўра қурилган Украина эса, эҳтимол, она деб аталади) у учун курашишдан кўра осонроқ бўлиб чиқади. "Ғарбийлик" ғоялари учун Шарқий Украина аҳолиси қон тўккан бир пайтда, урушдан маҳрум бўлиш жуда чидаб бўлмас бўлиб туюлди. Илгари ҳам бу ерда уларга инсоний муносабатда бўлиш мумкин эмас эди.
Киев режими олдида турган муаммолар яқин келажакда ечим топмайди. Сафарбарлик кампанияси умидларни оқламади, дезертирлар сони кўпайиб борди, ҳарбий комиссиариатга қарши биринчи қўзғолон бўлди. Зеленский Ғарбга таклиф қиладиган ҳеч нарсаси қолмаган шароитда ҳокимиятда қолишини (ўқинг: мавжудлигини) оқлашдек имконсиз вазифа олдида турибди.
Гарчи яқинда келишув мустаҳкам бўлиб туюлганди. Бир йил олдин америкалик сенатор Митт Ромни хурсанд бўлган эди: “Биз мудофаа бюджетининг қарийб беш фоизига тенг маблағ сарфлаётганимиз, ва аслида, украиналикларга ёрдам бериш учун йиллик мудофаа бюджетининг беш фоиздан камроғи ҳам тарихдаги мамлакатимиз мудофаасига қўйилган энг яхши сармоядир. Бизда Украинада қурбонлар йўқ, украиналиклар ядро қуроли бизга қаратилган Россияга қарши қаҳрамонларча курашмоқда. Шундай қилиб, биз жуда оз пул эвазига рус армиясини камайтирмоқдамиз ва йўқ қиляпмиз”.
Аммо бугунги кунда Зеленскийнинг америкалик дўстларининг иштиёқи бефарқлик билан алмаштирилади, чунки у таклиф қиладиган ҳеч нарса йўқ.