Sputnik Ўзбекистон матбуот марказида Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Давлат ва ҳуқуқ институти катта илмий ходими, Россия иқтисодиёт университети филиали доценти иштирокида матбуот анжумани ўтказди. Унда эксперт Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёевнинг Хитойга 23-25 январь кунлари бўлиб ўтган давлат ташрифи якунлари, шунингдек Ўзбекистон ва Россия ўртасидаги иқтисодий ҳамкорлик ҳақида гапирди.
Хитой ва Россия Ўзбекистоннинг асосий савдо ҳамкорлари ҳисобланади. Икки давлат биргаликда республика ташқи савдо айланмасининг қарийб 40 фоизига тўғри келади, деди Назаров. Ўтган йилнинг охирида Хитой билан товар айирбошлаш ҳажми 14 миллиард долларга, Россия билан эса 10 миллиард долларга етди.
“Агар товар айирбошлаш таркибига назар ташлайдиган бўлсак, Ўзбекистон Хитойдан кўпроқ импорт қилаётганини, Россия билан экспорт-импорт операциялари эса нисбий паритетни сақлаб қолганини кўрамиз”, — дея тушунтирди эксперт.
Унинг фикрича, 2030 йилга бориб Россия билан товар айирбошлаш 20 миллиардга етади, Хитой билан эса бу кўрсаткичларга 2028 йилдаёқ эришиш мумкин.
Бундан ташқари, эксперт Ўзбекистоннинг халқаро ташкилотлар, хусусан, Евроосиё иқтисодий иттифоқидаги фаоллигини қайд этди. Назаровнинг сўзларига кўра, шу тариқа, Ўзбекистон 2-3 йил ичида ЕОИИга тўлақонли аъзо бўлиши мумкин.
Эксперт 2027 йил бошида қабул қилинадиган Ўзбекистонни ривожлантириш стратегиясининг янги концепсиясида республиканинг ЕОИИ давлатлари ва бутун ташкилот билан ҳамкорлигини мустаҳкамлашга қаратилган фикрлар алоҳида белгиланишини истисно этмайди.
Ўзаро манфаатли лойиҳалар
Шавкат Мирзиёев ва Си Цзиньпин ўртасидаги музокаралар чоғида Хитой ва Ўзбекистон раҳбарлари "Бир камар, бир йўл" ташаббуси доирасида Трансконтиненталь транспорт ва транзит кўприкнинг муҳим таркибий қисмига айланиш мақсадида Хитой – Қирғизистон – Ўзбекистон темир йўлини қуриш бўйича амалий ишларни эрта бошлаш муҳимлигини таъкидлашди.
Назаровга кўра, бу лойиҳа нафақат Ўзбекистон, балки Қирғизистон ва Хитой учун ҳам фойдали.
“Бугунги кунда товарлар Хитойга узоқроқ йўналиш бўйича – Қозоғистон орқали кетмоқда. Хитой-Қирғизистон-Ўзбекистон темир йўли айниқса тез бузиладиган маҳсулотлар учун муҳим бўлган юк ташиш муддатларини қисқартиради, шунингдек, етказиб бериш харажатларини камайтиришга ёрдам беради”, – деб тушунтирди эксперт.
Равшан Назаров энергетика мавзусига ҳам тўхталиб ўтди. Шундай қилиб, мутахассиснинг фикрича, АЭС қурилиши Ўзбекистон энергетика салоҳиятини оширишнинг ягона жиддий ечимидир.
“Иссиқлик электр станциялари катта миқдорда углеводородларни талаб қилади ва атроф-муҳитни ифлослантиради. Бизда гидроелектр станциялар учун зарур сув ҳажми йўқ, қуёш ва шамол электр станциялари эса ишончсиз энергия манбалари ҳисобланади”, — деди эксперт.
"Москва муҳандислик-физика институти" миллий тадқиқот ядроуниверситетининг Тошкент филиалида бўлажак атом электр станцияси учун мутахассислар тайёрланмоқда, дея қўшимча қилди у.