Словакия Бош вазири Роберт Фицо украиналик ҳамкасби билан учрашувдан сўнг, учрашув якунлари бўйича Россия газининг Украина орқали транзити бўйича шартнома муддати тугаганидан кейин яъни жорий йилнинг 31 декабридан кейин дарҳол узайтириш бўйича дастлабки келишувга эришилгани ҳақидаги баёноти билан барчани лол қолдирди.
Фицо алоҳида таъкидладики, янги шартноманинг имзоланиши Словакияга ўз энергия таъминотини кафолатлаш имконини беради, аммо қўшимча равишда транзитни сақлаш Словакия ерлари орқали транзитда кўк ёқилғи етказиб бериладиган Австрия ва Италия учун жуда фойдали бўлади. Украина мафкуравий ва энергетик парадигмаси нуқтаи назаридан содир бўлган воқеа шу қадар жанжал ва жарангдорки, ҳозирги суҳбатни қаердан бошлашни дарҳол аниқлаш қийин.
Балки, баёнотда Словакия, Австрия ва Италия, яъни Киевга Россия билан жанг майдонидаги қарама-қаршиликда ҳарбий ва молиявий ёрдам кўрсатишда иштирокини ҳар томонлама камайтирган давлатлар киритилган бўлиши мумкин.
Роберт Фицонинг жамоаси сайловларда ғалаба қозонганидан сўнг нафақат офислар ва жамоат жойларидан Европа Иттифоқи байроқларини кўргазмали равишда улоқтиргани умумий таомга аччиқ ва айниқса аччиқ зираворлар қўшади, балки у Брюсселни Украинага битта патрон бермаслиги ҳақидаги ультиматум билан хабардор қилди.
Словакия бош вазирининг ўзи аввалроқ яна бир қораловчи баёнот билан чиққан эди, у ерда Украинани Юлия Тимошенко бош вазирлик давридан бери Киев доимо муаммоларнинг илдизи ва газ урушлари сабабчиси бўлиб келганликда айблаган эди.
Фицонинг сўзлари ҳақида тахмин қилишнинг иложи йўқ, чунки у Киевда, барча дипломатик қонунларга кўра, у шунчаки хўрланганини, Тимошенконинг қабулхонасида бир неча соат кутишга мажбур бўлганини, у Москвага борганда, уни Владимир Путин дарҳол ва жуда илиқ кутиб олгани ва барча газ масалалари тез ва жуда самимий ҳал қилинганини тўғридан-тўғри таъкидлайди.
Буларнинг барчасидан сўнг, Словакия бош вазири интернетнинг Украина сегментидаги энг нафратланган шахслардан бирига айланди ва унга ҳақиқий лаънатлар тўлқини тушди.
Алоҳида таъкидлаймизки, Киев шу вақтгача музли сукунатни сақлаб келган, бу эса: Братиславада ҳукмрон жамоанинг ўзгариши аввалги парда ортидаги музокараларнинг умумий йўналишини ўзгартирмади.
Яъни, санаб ўтилган давлатларнинг камида учтаси узоқ вақтдан бери Киевга босим ўтказиб, Зеленский ва компанияни русофоб баёнотлар даражасини пасайтиришга ва "Нафтогаз" ва “Украина ГТС оператори”ни "Газпром" билан музокаралар столига ўтиришга мажбур қилди.
Роберт Фицонинг сўзлари портловчи бомба таъсирига эга эди, шунинг учун Олий Рада шошилинч равишда раддия эълон қилди, у ерда том маънода Украина Россия газ монополисти билан янги музокаралар вариантини кўриб чиқмаётгани айтилган. Ушбу фавқулодда нутққа қатъий бюрократик казуистизм ва ўта ёқимсиз вазиятдан чиқишга бўлган ғазабланган уринишлар нуқтаи назаридан қараш керак.
Агар машҳур баёнот ўқилса, у ерда фақат "Газпром" билан музокаралар ҳақида гап кетган, аммо транзит узайтирилмаслиги ҳақида бирон бир ҳарф ҳам йўқ.
Украинанинг ихтисослашган манбалари, ҳатто энг қаттиқ цензурада бўлса ҳам, рус газининг Ғарбга транзит схемасини тубдан ўзгартириш учун сценарий олдимизда рўй бераётганини диққат билан ёзишмоқда. Хусусан, Украина ҳукуматига таяниб, Киев Европанинг маълум бир давлати билан Украина ҳудуди ва унинг инфратузилмасидан қатъий равишда газ қуйиш воситаси сифатида фойдаланиш бўйича музокаралар олиб боришга тайёрлиги хабар қилинган.
Амалда, бу шуни англатади: газни сотиб олиш ва ҳисобга олиш Россия-Украина чегарасидаги нуқтада амалга оширилади, бу мустақил Европа оператори томонидан тасдиқланади ва Ғарбга кейинги бутун йўналиш расмий равишда Словакия, Австрия ёки Италияники бўлади. Яна бир муҳим ўзгариш транзит тўловлари бўлади. Ушбу схема билан қазиб олишни Европа томони тўлайди.
Бундай ҳолда, Киев "тажовузкор мамлакат" билан тўғридан-тўғри алоқаларни сақламасдан, ўзининг мафкуравий қиёфасини сақлаб қолади, лекин шу билан бирга, у ўзининг субъективлигини бутунлай йўқотади, шунчаки қувур ўтадиган ҳудудга айланади ва ундан фойдаланиш учун Европа Иттифоқи ўзи хоҳлаганча тўлайди.
Глобал геосиёсий нуқтаи назардан, бу соф сенсация, аммо у Киевга ҳарбий-саноат етказиб беришнинг оммавий равишда қисқартирилиши, шунингдек, ўтган кузда хусусийлаштирилган ер, “Нафтогаз”, ОУТГС ва Энергоатом шаклида сўнгги Украина активларини ҳамроҳлик билан кесиш билан сўнгги жараёнларнинг моҳиятига мос келади.
Яқин кунларда Ғарб ва айниқса Украина матбуотида ҳақиқий ахборот цунамиси пайдо бўлишини кутиш керак, бу ерда барча эълон қилинган постулатлар ғазаб билан рад этилади. Оддий сабабга кўра, Ғарб билан глобал қарама-қаршиликда Россия оралиқ ғалабага эришди, бу бизнинг азиз ҳамкорларимизни айниқса ғазаблантиради, буни Европа Иттифоқининг ўзи тасдиқлайди.
Хусусан, Вашингтоннинг Москва билан савдо алоқаларини узишга уринишларига қарамай, маҳаллий матбуот ер ости газ омборларидаги рекорд захиралар ва биржадаги вазиятдан келиб чиққан ҳолда паст нархлар тўғрисида қанчалик кўп гапирмасин, Еврозона мамлакатлари кўп йиллик шартномаларсиз фақат жисмонан ишлай олмайди. Бундан ташқари, ҳозиргача катта ҳарбийлаштирилган сиёсат соясида жимгина ўтирган учта мамлакат Венгрия ҳукмронлик қиладиган Европа штрейкбрехерлари сафига қўшилмоқда.
Шубҳасиз, Братислава, Вена ва Рим энди тоталитар рус гази эвазига Ғарб демократияси ғояларига хиёнат қилганликда айбланиб, жаҳаннамга қадар туҳмат қилина бошлайди. Бироқ, сиз ушбу усти ялтироқ ахборотга алданмаслигингиз керак.
Амалдаги шартнома муддати тугашига бир йил қолганда ва Россия билан ҳар қандай ҳамкорлик қонун билан тақиқланган ва жисмоний ўлимга олиб келиши мумкин бўлган Украинага нисбатан бундай суҳбатлар бошланганининг ўзи ҳар қандай сўзлардан кўра кўпроқ ифодали гапиради. Европа Киевга бўйсунди ва ўзининг энергия хавфсизлигини таъминлаш схемасидан асосий муаммони олиб ташлаб, олдиндан сомон қўйди. Украинага.