Бироқ, "Aegis Ashore" тизими “Томагавк” ракеталари билан Россиянинг ядро қалқонига қарши “қуролсизлантириш” зарбасига тайёр. Польша ва Руминиядаги Америка ракетага қарши мудофаа тизимининг позициялари Россия ракеталари ўқлари остида бўлиши табиий.
15 декабрь куни АҚШ ҳарбий-денгиз кучлари ўз арсеналига Россия билан чегарадан 170 км узоқликда жойлашган Польшадаги "Aegis Ashore" ракетага қарши мудофаа позициясини расман қабул қилади. Комплекс AN/SPY-1 радарлари, Mk-41 универсал учириш ускуналари ва SM-3 (Standard Missile-3) ракеталаридан иборат. Руминияда худди шундай объект 2016 йилдан бери ишламоқда; Девеселу ҳарбий базасида 8 та SM-3 Block IB ракеталарининг учта батареяси жойлаштирилиши эълон қилинди.
Москва Америка ракетага қарши мудофаа тизимининг универсал Mk-41 мосламаларини анъанавий ва ядровий каллакларга эга 2500 км гача масофага учадиган ракетага қарши ва “Томагавк” қанотли ракеталарини учириш учун бирдек яроқли деб ҳисоблайди. АҚШ ҳукумати Европа ракеталарга қарши мудофаа объектларига зарба берувчи ракета қуролларини киритиш ниятини рад этади. Америкаликлар технологик имкониятни инкор этмайдилар.
Европа НАТО давлатларини Эроннинг 2000 км дан ортиқ масофага учадиган баллистик ракеталаридан ҳимоя қилиш учун хизмат қилиши керак бўлган "Aegis Ashore" лойиҳаси ишга туширилганидан кейин 14 йил ичида дунё сезиларли даражада ўзгарди. Бугун ҳеч ким Эроннинг Брюсселга ракета ҳужумига ишонмайди. Эълон қилинган мақсад "Евроатлантика минтақасидан ташқарида пайдо бўладиган ракета таҳдидларига қарши мудофаа"дир. Масалан, Польша ўзининг Россия ва Беларусь билан қўшнилигини таҳдид деб билади.
Аммо Беларусь тупроғида Россиянинг “Искандар”лари ва тактик ядро каллакларининг пайдо бўлиши НАТОнинг шарққа ўйламасдан кенгайиши, Польша ва бошқа Болтиқбўйи мамлакатларидаги хорижий қўшинларнинг сичқонча шов-шуви, шунингдек, альянснинг Украина операция театридаРоссия билан прокси-уруши натижасидир. Ақлли одамлар бошқаларнинг хатоларидан сабоқ олади, Польша ва Руминиянинг сиёсий раҳбарияти Украина мисолидан сабоқ олишни истамайди.
Кремлнинг сони ва мақсади номаълум бўлган Америка ракеталарининг Россия чегаралари яқинида жойлаштирилиши борасидаги жиддий хавотирлари асосли. Польша ва Руминия ҳудудидан “Томагавк”дан жанговар фойдаланиш ҳолатида Россия раҳбариятига адекват жавоб бериш учун бир неча дақиқа вақт берилади - АҚШнинг ҳар қандай ракета зарбаси ядровий ҳисобланади.
НАТО мамлакатлари, жумладан, АҚШнинг Шимолий Америка ҳудуди учун ҳалокатли оқибатлар муқаррар деб қаралмоқда. Москва АҚШнинг Шарқий Европада ракетага қарши мудофаа иншоотларини қуришни Куба инқирози билан солиштириши бежиз эмас. Вашингтоннинг тажовузкор ташқи сиёсати Москвага "инсоний" жавоб вариантларини қолдирмайди ва европаликларни гаровга олади ва, эҳтимол, Америка "гегемонлиги" учун курашда сарфланадиган материалга айланади.
Польшадаги (ва Руминиядаги) Aegis Ashore ракетага қарши мудофаа тизими асосан ерга кўмилган тўрт палубали “Арли Берк” синфидаги бошқариладиган ракета эсминецидир. Турли манбалардан (қуруқликда, денгизда, ҳавода) разведка маълумотларини олишга, масофа ва қувватга мос келадиган ракета қуролларини танлаш ва ишлатишга қодир.
AEGIS жанговар маълумот ва назорат қилиш тизими вазиятни ёритиш, бошқариш ва йўқ қилиш воситаларининг интеграциялашган тармоғидир. Тизим 190 км радиусда 300 тагача нишонни автоматик қидириш, аниқлаш ва кузатиш имконини беради. Бир вақтнинг ўзида 18 тагача зенит-ракеталарни устувор мақсадларга йўналтиради (мағлубият автоматик равишда эълон қилинади, лекин ҳеч нарса билан тасдиқланмайди).
SM-3 зенит ракетасининг модификациялари қитъалараро баллистик ракеталарни атмосферадан ташқарида, баллистик ракеталар траекториясининг ўрта қисмида ушлаб туришнинг асосий воситасидир. Булар кинетик энергиядан фойдаланадиган "қотил машиналар", яъни нишонни тўғридан-тўғри уриш билан йўқ қилади. Ишончли мисоллар йўқ.
2011 йилда модернизация қилинганидан сўнг, Американинг “Тикондерога” синфидаги AEGIS крейсерлари RIM-161 SM-3 тутувчи ракеталари билан 500 кмгача бўлган масофадаги трансатмосфера нишонларини уриш қобилиятига эга бўлди. Ҳеч қандай далил тақдим этилмаган, аммо Польша ва Руминиядаги қуруқликдаги аналоглари шунга ўхшаш имкониятларга эга бўлиши мумкин.
Шу билан бирга, "маккажўхори дала крейсери" аниқ кўринадиган, катта ва стационар объект, заиф нишондир. Бундай комплекснинг жанговар шароитларда омон қолишини таъминлаш учун алоҳида қатламли ҳаво мудофаа тизими талаб қилинади. Албатта, агар асосий мақсад ўнлаб “Томагавк” қанотли ракеталари билан профилактик зарба эмас, балки ракетага қарши мудофаа бўлса. Эслатиб ўтаман, “Арли Берк” денгиз аналоги бортида 90 тагача “Томагавк” бўлиши мумкин.
Қандай бўлмасин, Польша ва Руминиядаги Америка ракеталари Россиянинг стратегик хавфсизлиги ва ядровий ракета қалқонига таҳдид солади. Ва Европани беқарорлаштиради. Россия Мудофаа вазирлиги ўзининг ҳарбий режасида Польшада янги Америка ракетага қарши мудофаа тизимини жойлаштиришни ҳисобга олади. Тенг ва бўлинмас Европа хавфсизлигини тиклаш учун Москва аввалроқ НАТО хорижий қўшинларини 1997 йилги чегаралар доирасидан чиқиб кетишни таклиф қилган эди. Бироқ альянснинг Европа давлатлари ўз суверенитетини анчадан бери йўқотган, уларнинг раҳбарлари масъулиятли геосиёсий қарорлар қабул қилишга қодир эмас. Шу сабабли, Польша Украинадан кейин АҚШнинг агрессив ташқи сиёсатининг навбатдаги қурбони ва сарфланадиган материалига айланиши хавфи бор.