Россиянинг Ка-52М вертолётлари махсус ҳарбий операция зонасида муваффақиятли ишламоқда

Украинадаги махсус ҳарбий операция Россия армиясини қайта қуроллантириш, кенг турдаги ҳарбий техника, жумладан, дунёдаги энг илғор разведка-ҳужумчи вертолёти Ка-52 “Аллигатор”ни модернизация қилишни тезлаштирмоқда.
Sputnik
Куни кеча Россия Мудофаа вазирлигида биринчи марта махсус ҳарбий операция зонасида модернизация қилинган Ка-52М “Аллигатор”ларининг зарбалар гуруҳи - Донецк йўналишидаги душман кучли нуқталари, зирҳли техникаси ва ишчи кучига қарши муваффақиятли қўлланилгани ҳақида хабар берилди. РИА Новости агентлигига аввалроқ хабардор манба Ка-52М вертолёти ва унинг янги ракеталари кучайганини маълум қилди. Янгиланган қуроллар билан модернизация қилинган “Аллигатор” қўмондонлик пунктларига, ёнилғи-мойлаш материаллари омборларига ва бошқа муҳим объектларга янада самарали зарба беришга қодир.
Муболағасиз, дунёдаги энг яхши ҳужум вертолёти Ка-52 Суриядаги жанговар фойдаланиш ва Украина ҳарбий ҳаракатлар театрини ҳисобга олган ҳолда модернизация қилинди. У ўзининг юқори аниқликдаги ракета қуроллари арсеналини кенгайтирди, янги кўриш ва навигация тизимини, қўшимча зирҳларни ва мустаҳкамланган қўниш мосламаси ва бошқаларни қўлга киритди.
Ноёб “Изделие 305” бирлаштирилган инерциал-сунъий йўлдошли навигация ва йўл-йўриқ тизимига эга бўлган ташувчи билан маълумот алмашиш учун радиостанцияга эга - Ка-52/Ми-28 вертолёти ёки штурмовиги.
“Изделие 305” бошланғич оғирлиги 105 кг ва 25 кг жанговар каллакли бўлиб, вертолёт учун НАТОнинг энг яхши аналоги AH-64 Apache – оғирлиги 12,5 кг бўлган жанговар каллакли AGM-114 Hellfire’дан икки баравар кучли ва 5 км узоқроқ учади. Ракетанинг узунлиги икки метрга яқин, корпусининг диаметри 200 мм. Россиянинг “Изделие 305”и душман истеҳкомларини, зирҳли транспорт воситаларини ва ишчи кучини йўқ қилиш учун учта режимда қўлланилади:
“отди – унутди” (маълумотларни киритгандан сўнг, оператор йўриқномада қатнашмайди);
координаталарни узатиш учун вертолётни кўриш тизимидан фойдаланиш (охирги босқичда ракета киритилган стандартга мувофиқ нишонга мустақил равишдаҳужум қилади);
вертолёт тахминий координаталарга кўра нишондан уфқ бўйлаб ракетани уради ва аниқ йўл-йўриқ разведка гуруҳи ёки дрон томонидан таъминланади.
Ишончли ва оддий “Аллигатор”
Ка-52М нинг олтита ташқи қаттиқ пункти 2,8 тоннагача қурол-яроғни, асосан турли синфлар ва йўқ қилиш тамойилларининг бошқариладиган ракеталарини олиб юради. Тез орада “Аллигатор” 100 кмгача учадиган қанотли ракеталардан фойдалана олади ва жанг майдонида олдинги чизиқдаги Су-24М бомбардимончи самолётлари ва Су-25М ҳужумчи самолётлари билан рақобатлаша олади. Ка-52М нинг отиш кучи юқори қувват чиқиши, маневр қобилияти, замонавий авионика, нишонни белгилаш ускуналари, электрон уруш билан уйғунлашган ва ҳар қандай нишонга ҳужум қилиш имконини беради. “Аллигатор” жуда тез учади - 320 км/соатгача. Амалий парвоз масофаси 5,5 км гача баландликда 460 км.
Ка-52 нинг асосий модификациясининг жанговар “юраги” “Аргумент-2000” комплекси бўлиб, у “Багет-53” рақамли компьютерини, парвоз ва навигация тизимини, қидирув ва кўриш тизимини ва “Арбалет-52” радарини, бортдаги алоқа ва мудофаа тизимларини бирлаштиради.
Имкониятларни тушуниш учун “Арбалет” 20 тагача нишонни кузатишга қодир, “Стингер” зенит-ракетасини 5 км гача, танкни - 12 км гача ва душман самолётини 15 км гача “кўради”. Шу билан бирга, у маълумотларни кўриш ва навигация тизимларига узатади ва ультра паст баландликдаги тўсиқлар ҳақида огоҳлантиради.
Россиянинг бузилмас “Аллигатор”и экипажи деярли барча қуроллардан ишончли ҳимояланган. Зирҳли кабина учувчиларни калибрли 12,7 миллиметргача бўлган зирҳли тешувчи ўқлардан ва снаряд парчаларидан ҳимоя қилади. Ўтган йили Киев яқинидаги Гостомел аэродромидаги жанговар эпизодлардан бирида Россиянинг Ка-52М вертолёти 18 марта душман зенит ракеталари томонидан ҳужумга учради ва жиддий бўлмаган зарар кўрди, қўнди, экипаж жароҳат олмади.
Бир нечта LCD мониторлар туфайли учувчилар максимал даражада хабардор бўлиб, қурол тизимини самарали бошқаришга қодир. Атроф-муҳит ҳақидаги маълумотлар - радар, тепловизор, лазер масофа ўлчагич ва камералар - борт компьютерига киради, у экипажга тавсиялар беради ва зенит-ракеталарнинг ҳужумларини мудофаа воситалари билан автоматик равишда қайтаради.
“National Interest” нашри Ка-52 ни "нафис" ва "ҳалокатли" деб ҳисоблайди. “Business Insider” портали Американинг машҳур AH-64 Apache вертолёти қуролланиш, хавфсизлик, маневрлик, тезлик ва амалий парвоз масофаси жиҳатидан “Аллигатор”дан паст эканлигини таъкидлади.
Ка-52М нинг жанговар устунлиги AH-1 Super Cobra базасида яратилган сўнгги Америка ҳужум вертолёти Bell AH-1Z Viper учун жиддий муаммодир. Нарх/сифат нисбати ҳам “Аллигатор”нинг олимпиада мақомини тасдиқлайди. Американинг Apache ҳужум вертолётининг нархи 52 миллион доллардан бошланади. 2011 йилда Россия Мудофаа вазирлиги ҳар бир бирлик учун 28,5 миллион доллардан 140 та аллигаторга буюртма берган бўлса, 2021 йил охирида ҳар бир Ка-52М Россия Мудофаа вазирлигига 15 миллион доллар эквивалентига тушади. Россияда дунёдаги энг яхши ҳужум вертолётларини ишлаб чиқариш иқтисодий жиҳатдан бир неча баробар самаралироқ.