ТОШКЕНТ, 20 сен — Sputnik. Ўзбекистон илк бор БМТнинг ёввойи ҳайвонларнинг кўчиб юрувчи турларини сақлаш бўйича конференциясига мезбонлик қилади. Бу ҳақда Экология вазирлиги хабар берди.
Самарқандда 2024 йилнинг 12–17 февраль кунлари Ёввойи ҳайвонларнинг кўчиб юрувчи турларини сақлаш бўйича Конвенция (CMS COP14) иштирокчилари конференциясининг 14 йиғилиши бўлиб ўтади.
Қайд этилишича, шу йилнинг август ойида Ўзбекистон ва CMS котибияти томонидан Марказий Осиё ёдгорликларининг машҳур кошинларини эслатувчи нақш билан безатилган қанотли қор қоплони тасвирланган тадбирнинг расмий шиори ва логотипи тасдиқланди.
Ўзбекистон илк бор БМТнинг ёввойи ҳайвонларнинг кўчиб юрувчи турларини сақлаш бўйича конференциясига мезбонлик қилади.
© Министерство экологии, охраны окружающей среды и изменения климата
“Қор қоплони Ўзбекистондаги асосий биологик хилма-хиллик турларидан бири бўлиб, унинг тарқалиш йўналиши 12 та давлатни қамраб олади. Қудратли катта мушук ҳам Самарқанднинг афсонавий рамзи бўлиб, унинг тасвири тарихий "Шердор" мадрасасининг муҳташам пештоқидан то Ўзбекистон миллий банкноталаригача бутун мамлакат бўйлаб кенг тарқалган”, — дейилади хабарда.
БМТнинг конференцияси “Табиат чегара билмайди” мавзусида ўтказилади. Бу тадбир логотипи билан бир қаторда кўчиб юрувчи турларнинг саёҳатлари сиёсий чегараларга зид эканлигини ва уларнинг омон қолиши, биологик хилма-хилликни сақлаш халқаро ҳамкорлик ва трансчегаравий саъй-ҳаракатларга боғлиқлигини эслатиб туради.
Конференция 2022 йилда "Kunming-Monreal Global" Биохилма-хиллик асоси (ГБФ) қабул қилинганидан бери биохилма-хиллик бўйича биринчи глобал йиғилиш бўлади. У табиатни муҳофаза қилиш бўйича кенг кўламли муҳим устуворликлар ва янги ташаббусларни, шу жумладан ГБФни амалга оширишни қўллаб-қувватлайдиган кўплаб ташаббусларни кўриб чиқади.
"Уч йилда бир марта ўтказиладиган халқаро йиғилишда яшаш жойларини сақлаш ва тиклаш, шунингдек, ҳаддан ташқари эксплуатация, яшаш жойларининг йўқолиши ва парчаланиши, ифлосланиш ва иқлим ўзгариши каби турларга таҳдидлар муҳокама қилинади", — дейилади хабарда.
Шунингдек, янги йирик ҳисоботлар ва йўл-йўриқларни, жумладан, дунёдаги биринчи кўчиб юрувчи турларнинг ҳолати тўғрисидаги ҳисоботни, ёруғликнинг ифлосланиши бўйича янги глобал тавсияларни ва кўчиб юрувчи турларга таъсирни камайтириш учун чизиқли инфратузилма бўйича илғор тажрибаларни тақдим этиш учун муҳим имконият яратади.
Маълумот учун, CMS конвенцияси 1979 йилда Германияда имзоланган ва 1983 йилда кучга кирди. Конвенцияга 133 давлат аъзо. Ўзбекистон Конвенцияга 1998 йил 1 сентябрда қўшилган. Конвенция кўчиб юрувчи ҳайвонлар ўтадиган давлатларни, полигон штатларини бирлаштиради ва бутун миграция зонасида халқаро миқёсда келишилган табиатни муҳофаза қилиш чоралари учун ҳуқуқий асос яратади.
CMS COP14 юқори даражадаги халқаро конференция бўлиб, у ҳукуматлар, олимлар ва манфаатдор томонларни миграция турларини ва уларнинг яшаш жойларини сақлаш стратегиясини келишиш учун бирлаштиради.
Томонларнинг аввалги 13 конференцияси 2020 йил 15-22 февраль кунлари Ҳиндистонда ўтказилган бўлиб, унда 131 иштирокчи давлатдан 1000 дан ортиқ делегатлар иштирок этган. Бундай тадбир илгари МДҲ давлатларида ўтказилмаган ва унинг ўтказилиши тарихий аҳамиятга эга бўлиб, Марказий Осиё ва МДҲ давлатлари орасида биринчи бўлиб ўтказиладиган тадбирга айланади.