ТОШКЕНТ, 3 янв - Sputnik. Ғарбнинг мисли кўрилмаган санкцияларига қарамай, ўтган йили Россия валютаси ўзини яхши ушлаб турди. Кучли зарбалардан омон қолган рубль курси мустаҳкамланди. Декабрь ойида у бироз пасайган бўлсада, сезиларли тебранишлар кутилмайди.
Мувозанат топилди
Баҳорда рубль бир доллар учун 120 гача тушиб кетган эди. Бироқ, пул-кредит органларининг келишилган чора-тадбирлари - асосий ставкани бошқариш, валюта интервенциялари, савдони тўхтатиш ва валюта бозоридаги чекловлар унинг қадрини деярли икки баравар оширди.
Тўғри, йил охирида рубль бироз пасайиб, нефть нархининг пасайиши ва чет эл валютасига талаб ортиши туфайли 72,6 га етди. Шунга қарамай, Марказий банкда таъкидланганидек, валюта курси май ойи охирида мавжуд бўлган диапазонда сақланиб қолди.
Етарли асослар
Рублнинг нисбий барқарорлиги унинг қийматига таъсир этувчи омилларнинг сезиларли даражада камайиши билан боғлиқ, деди Fontvielle Инвестициялар компанияси сармоя бўйича маслаҳатчиси Максим Федоров. Ҳозир энг муҳими мамлакат савдо баланси ва бу кўрсаткич ижобий.
Январь-ноябрь ойларида экспорт импортдан 269,8 миллиард долларга ошди. Бу ўтган йилга нисбатан 1,9 баробар кўпдир. Ташқи савдодаги ижобий сальдо валюта курсининг долларга нисбатан 60-65 га тенг бўлишини таъминлади.
Россия банкининг прогнозига кўра, 2023 йилда экспорт 7,5-11,5 фоизга - 114 миллиард долларга қисқаради, импорт эса 15 миллиард долларга ошади.
Бу, албатта, миллий валютага таъсир қилади. Лекин бирданига эмас
Ренаиссансе Кредит Банк инвестиция таҳлили бўлими раҳбари Роман Чечушковнинг башорат қилишича, "кечиктирилган эффект бор, шунинг учун рубль доллар учун 63-65, евро эса - 66-69 даражасида мустаҳкамланади".
Ренессансе Кредит ҳисоб-китобларига кўра, ёзгача бир доллар учун 65-70 бўлади. Евро курсига эса Европадаги саноат инқирози таъсир қилади, шунинг учун бу эрда биз тахминан бир хил ёки бироз камроқ кутишимиз мумкин (64-69).
Fontvielle таҳлилчиларининг фикрига кўра, рубль фундаментал макроиқтисодий кўрсаткичларнинг ёмонлашувини биринчи чоракда аллақачон ҳис қилади: у бир доллар учун 70 ва бир евро учун 75 даражасига кўтарилади.
Иқтисодий ривожланиш вазирлиги сентябрь ойидаги ҳисоботида ўртача йиллик ставка 68,3 ни ташкил қилади. Бу Urals нефтининг ўртача нархи бир баррель учун 70,1 доллар (шифтдан юқори), ялпи ички маҳсулотнинг 0,8 фоизга пасайиши ва 225,7 миллиард долларлик савдо балансига асосланади. 2024 йилда 70,9, 2025 йилда 72,2 кутилмоқда.
"ЯИМ санкциялар, нефтни денгиз орқали ташишни тақиқлаш, нархларнинг юқори чегараси ва газ ва суюлтирилган газ таъминотига мумкин бўлган эмбарго туфайли кўпроқ қисқариши мумкин. Урал ҳозирда 55 долларга тенг, бу бюджет даромадларига таъсир қилади ва рублни заифлаштиради ", - дея огоҳлантиради. Чечушков.
Рублни қўллаб-қувватловчи омиллар
16 декабрь куни Россия банки асосий ставкани ўзгаришсиз қолдирди - 7,5%.
Жорий динамикани баҳолаш ва йил бошидаги анъанавий биржа ўйинининг пасайишини ҳисобга олган ҳолда, доллар учун 62-64 ва эвро учун 66-68 курси 65-67 ва 67 гача тушади. -69, мос равишда Россия ҳукумати қошидаги Молия университетининг менежмент ва инновациялар кафедраси доценти Михаил Хачатурянни таклиф қилади. Шу билан бирга, унинг фикрича, Россияга қарши санкцияларнинг тўққизинчи пакети кучли таъсир кўрсатиши даргумон ва, катта эҳтимол билан, февраль ойи охирига келиб, рубль ўзининг дастлабки қийматига қайтади.
“Осиё давлатлари ва Хитойнинг Россия энергия ресурсларига, шунингдек, Африка, Лотин ва Жанубий Америка давлатларининг рубль ва миллий валюталарда сотиладиган ўғитлар ва қишлоқ хўжалиги маҳсулотларига бўлган барқарор талаби ёрдам беради”, - дея таъкидлайди таҳлилчи.
Сбербанк январь ойида рубль бир доллар учун 65 га кўтарилади, деб ҳисоблайди. Бунга нефть экспортининг нархлари ва физик ҳажмининг босқичма-босқич тикланиши, шунингдек, экспорт қилувчилар томонидан бозорда чет эл валютасини сотиш ҳажмининг ошиши ёрдам беради. Пессимистик сценарий: йил охирида бўлгани каби, 70 бўлиб қолади.
Кескин ҳаракат қилишга ҳожат йўқ
Шундай қилиб, мутахассисларнинг аксарияти прогнози латерал динамикани таъкидламоқда. Яъни - ҳеч қандай кескин тебранишлар бўлмайди, доллар курси 75 дан юқорига чиқмайди. Мутахассислар Молия вазирлиги ва Марказий банк буни кузатиб боришига ишончи комил.
"Қарорлар вазиятга қараб қабул қилинади. Валюта курси бутунлай эркин эмас, чунки капитал ҳаракати чекланган", - дея тушунтиради Freedom Finance Global таҳлилий бўлими директори ўринбосари Георгий Ващенко.
Давлат рублнинг мустаҳкамланиши ёки кескин заифлашишидан манфаатдор эмас, шунинг учун асосий сценарий - ёнга ҳаракатланиш тенденциясидир.