ТОШКЕНТ, 21 дек — Sputnik. Бошқа давлатларнинг Евроосиё иқтисодий иттифоқида (ЕОИИ) кузатувчи, кейин эса аъзо бўлишга қизиқиши ортиб бормоқда. Бу ҳақда Россия Федерация Кенгаши раиси Валентина Матвиенко 2022 йил кузги сессия якунлари бўйича ўтказилган матбуот анжуманида маълум қилди.
Унинг таъкидлашича, ЕОИИ ташкил этилганидан бери кўп вақт ўтмаган, аммо ижобий натижалар аллақачон кузатилмоқда, иттифоқ доирасида ўзаро савдо ҳажми йилдан-йилга сезиларли даражада ошиб бормоқда.
Матвиенконинг таъкидлашича, ЕОИИ даражасида қабул қилинадиган умумий қоидалар бизнес ва фуқаролар учун, жумладан, ижтимоий кафолатлар учун жуда фойдали.
“Бошқа давлатларнинг Евроосиё иқтисодий иттифоқида кузатувчи, кейин аъзо бўлишга қизиқиши ортиб бормоқда. БРИКСда бўлгани каби, ушбу интеграция бирлашмаларига аъзо бўлишни хоҳловчи давлатлар сони ортиб бормоқда”, - дейди у.
Шунингдек, Матвиенконинг сўзларига кўра, ЕОИИ сиёсийлашган ташкилот эмас, “якдил фикр бор, у ерда қарорлар фақат ўзаро манфаатли, ҳамма учун тушунарли шартлар асосида қабул қилинади”. Унинг таъкидлашича, бу дунё кўп қутблилик томон кетаётганининг яна бир далилидир.
“Бу фақатгина бизнинг кўп қутбли дунёни барпо этишга интилишларимизни ифодаламайди, бу шунчаки декларация ҳам эмас. Булар аллақачон давом этаётган жараёнлар. Биз ҳақиқатан ҳам даврлар ўзгараётган паллада яшаяпмиз. Кимки бу тарихий жараёнларни тўхтатмоқчи бўлса ёки ҳеч нарса бўлмаётгандек кўз юмса, у жуда қаттиқ янглишади. Айнан мана шу давлатлар ёки гуруҳлар ана шу тарихий жараёнларнинг чеккасида қолади”, - деб таъкидлади Федерация Кенгаши раиси.”
Бундан ташқари, унинг таъкидлашича, Россия на МДҲда, на Иттифоқ давлатида, на ЕОИИда этакчи ролга эга эмас, чунки барча давлатлар ушбу уюшмаларда тенг асосда иштирок этадилар.
“Улар бизга қандайдир уйдирма амбицияларни бириктиришга ҳаракат қилмоқдалар, улар мавжуд эмас. У ерда ҳамма тенг ҳуқуқли ва шунинг учун агар бир қатор давлатлар ушбу уюшмаларга аъзо бўлишни хоҳласа, бу ҳам ҳисобга олинади”, - дейди Матвиенко.
Бошқа нарсалар қаторида, у 2023 йилда ЕОИИга раислик Россияга ўтишини ва Россия томони келгуси йил янада тараққиёт йили бўлиши учун бирлаштирувчи ижобий кун тартибини шакллантираётганини таъкидлади.
Ўзбекистон 2020 йил декабрь ойида ЕОИИда кузатувчи давлат мақомини олган эди. Иттифоқ 2014 йилда Россия, Беларусь ва Қозоғистон ўртасида тузилган шартнома асосида ташкил этилган халқаро ташкилотдир. Бу иттифоққа 2015 йилда Арманистон ва Қирғизистон аъзо бўлган, Молдова ва Куба кузатувчи мақомига эга.
Сўнгги йилларда Ўзбекистонда ЕОИИга аъзо мамлакатлар капитали иштирокидаги корхоналар сони сезиларли даражада ошди. Уларнинг сони 4,5 мингга етди.
ЕОИИнинг мақсади — аъзо давлатлар аҳолисининг турмуш даражасини юксалтириш борасида барқарор ривожланиш учун шароитлар яратиш, товарлар, хизматлар, капитал ва иш ресурсларининг ягона бозорини шакллантиришга ҳаракат қилиш, глобал иқтисодиёт шароитида миллий иқтисодиётларнинг рақобатбардошлигини ошириш, ҳар томонлама модернизациялаш ва ўзаро кооперацияни ривожлантиришдан иборат.