Россия Федерацияси Тергов қўмитасининг энг ноодатий жиноий ишларидан бирининг текширувини якунламоқда. Ундан маълум бўлишига кўра, Москвада яшайдиган Колумбия фуқароси Жиралдо Сарай Алберто Энрике АҚШ буюртмасига асосан Россия армияси ва махсус операция ҳақида сохта маълумотларни тарқатиш билан шуғулланган.
Россия ҳудудида 20 йилга яқин яшаган Колумбия фуқаросининг шерикларини қидириш ва топиш ҳали олдинда. Ушбу гуруҳ махсус операция ҳақида сохта маълумотлар тарқатишдан ташқари бошқа ишлар билан ҳам шуғулланган. Тергов маълумотларига кўра, айнан ушбу гуруҳ 2020 йилда Россия томонидан АҚШ президенти сайловларига аралашишига тақлид қилиш билан шуғулланган.
Савдо марказидаги ботлар фермаси
Тергов натижасида аниқланишича, 2022 йил 5 мартдан 9 апрелгача Гиралдо Сарай ўз ҳаракатларини чет элдан бошқарган бир гуруҳ шахслар билан биргаликда Россия қуролли кучларининг махсус операцияси доирасидаги ҳаракатлари тўғрисида атайлаб ёлғон маълумот тарқатган.
Ҳужумчилар смартфонлардан бот-фермалар қуриб, уларни Москвадаги савдо марказларидан бирига жойлаштирган. Кейин ушбу нуқталардан Россия ҳарбийларининг ҳаракатлари, жумладан, тинч аҳолининг ўлдирилиши ҳақида сохта маълумотларнинг оммавий жўнатилиши амалга оширган.
Россия Федерацияси Тергов қўмитаси хабарига кўра, колумбияликка қарши жиноий иш Россия Федерал хавфсизлик хизмати (ФСБ) контрразведка хизмати материаллари асосида қўзғатилган. Жиралдо Сарай 2022 йил 10 апрелда қўлга олинган ва эртаси куни Басманний суди қарори билан ҳибсга олинган.
"Менга пул керак эди"
Гиралдо Сарай Россияда яшаш учун рухсатномага эга ва охирги 20 йил давомида шу ерда яшаб келган. Россия матбуотига кўра, колумбиялик кичик компьютер компаниясида менежер бўлиб ишлаган, турмуш қуришга муваффақ бўлган, кейин эса ажрашган. Икки фарзанди бор.
Нега Гиралдо Сарай сохта нарсаларни юборишни бошлади? У буни Буюк Британия терговчиларига шундай тушунтирди:
"Аслида мен бу махфий канал нима учун кераклигини билмасдим, чет эллик дўстларим менга кўрсатмалар беришди ва мен уларга амал қилдим. Телефонлар билан барча ҳаракатлар Америкадан масофадан туриб амалга оширилди. Менга пул керак эди", - дейди айбланувчи.
Унинг сўзларига кўра, уни бу ишга Испаниялик дўсти жалб қилган, у ташкилотчиларнинг чатларида Мадрид лақаби билан ёзишган. Бошқа куратор ўзини Билл Брайс деб таништирди.
Бу ерда ҳам USAID аралашган!
Сарай нима қилаётганини "ҳақиқатдан ҳам билмаганми?” Тергов материалларига қараганда, айбланувчи ҳақиқатни айтмаяпти.
Колумбиялик махфийлик қоидаларига диққат билан амал қилган: терговчилар махсус жиҳозланган яширин жойда ҳужжатлар, телефонлар ва бошқа жиҳозларни топдилар.
Россия Федерацияси Тергов қўмитаси терговчилари, шунингдек, колумбиялик ва унинг шерикларига смартфонларни масофадан бошқариш ва белгиланган вақтда россиялик абонентлар номидан хабарлар юборишни бошлаш имконини берувчи дастурий таъминотни ҳам топдилар.
Жиралдо Сарай иш бўйича бошқа айбланувчилар билан ёзишмалар олиб борди - ва терговчилар буни ўрганишди.
Тергов Қўмитаси маълум қилганидек, Жиралдо Сарайнингкураторлари ўз фаолиятини АҚШнинг Халқаро тараққиёт бўйича давлат агентлиги – USAID билан боғланган Американинг Digital Humanity компанияси манфаатларидан келиб чиқиб амалга оширган.
“Жиноий гуруҳни, жумладан криптовалютадан фойдаланган ҳолда молиялаштириш занжири аниқланди. Нақд пул ва рақамли молиявий активлар тергов томонидан ҳибсга олинган. Бошқа айбланувчилар қидирувга берилган, уларга нисбатан дастлабки тергов давом этмоқда”, — дейилади қўмита хабарида.
Колумбиялик махсус ҳарбий операция давомида Россия Федерацияси Қуролли Кучларидан фойдаланганлиги тўғрисида қасддан ёлғон маълумот тарқатишда айбланган (Россия Федерацияси Жиноят кодексининг 207.3-моддаси 2-қисми “б, д” бандлари). Ушбу модда 3 миллиондан 5 миллион рублгача жарима, 5 йилгача мажбурий меҳнат ёки 5 йилдан 10 йилгача озодликдан маҳрум қилишни назарда тутади.
Аммо бу жуда ғайриоддий жиноий ишнинг охиригача эмас. Тергов яна бир шов-шувли тафсилотни ошкор қилди.
АҚШдаги сайловлардаги “Россия изи” қаерга олиб боради?
Маълум бўлишича, худди шу гуруҳ икки йил олдин "АҚШда 2020 йилги президентлик сайловини бузиш ва Россиянинг ушбу сайлов кампанияси жараёнига аралашувини тақлид қилиш учун" рус операторларининг смартфонлари ва СИМ-карталари билан худди шу схемадан фойдаланган (РФ ТҚ иқтибослари).
Яширин каналлар орқали, гўёки рус разведкаси ходимлари номидан сохта электрон хатлар юборилган, улар турли топшириқларни беришган - масалан, номзодлар ҳақида матнлар тайёрлаш.
“Ушбу фактлар уларда давлат хавфсизлигига дахлдор жиноятлар таркибининг мавжудлиги нуқтаи назаридан баҳолаш учун тақдим этилган”, — дейилади Тергов қўмитасида.
Демак, бу шов-шувли ҳикоя эндигина бошланмоқда.