ТОШКЕНТ, 6 апр - Sputnik, Алена Казакова. Россиянинг энг машҳур ва харизматик сиёсатчилари бири вафот этди.
Россия Либерал-демократик партиянинг доимий раҳбари Владимир Жириновский олти марта президентлик сайловларида қатнашди.
Унинг баёнотлари ва ҳукмлари доимо ўткир тишли ва жамоатчилик орасида турли реакцияларга сабаб бўлди, лекин унинг Россия тақдири ҳақида чин дилдан қайғураётганига ҳеч ким шубҳа қилмасди.
"Истеъдодли сиёсатчи, дунё қандай ишлаётганини чуқур англаган ва кўп нарсани олдиндан кўра билган инсон", - деди Давлат Думаси спикери Вячеслав Володин ва Парламентда бир дақиқалик сукутдан кейин бир соатлик танаффус эълон қилинди.
ЛДПР фракциясининг телеграм каналида “Муболағасиз, улуғ инсон оламдан ўтди, у мамлакатимиз ва бутун дунё тарихига ўзини ёзиб қолдирди, барчамиз қайғурамиз” деган хабар эълон қилинди. Шунингдек, у ерда Жириновский энг оғир, даҳшатли кунларда нима қилишни, қандай бўлишни биладиган буюк раҳбар эканлиги қайд этилди. Партия ўз раҳбарини
- Ёрқин нотиқ, полемист, мулоқотга очиқ одам деб эсга олди Владимир Путин Жириновскийни. - У Россия парламентаризми, ички қонунчилигининг шаклланиши ва ривожланиши учун кўп ишларни амалга оширди. Ва ҳар доим, ҳар қандай аудиторияда, энг қизғин муҳокамаларда ватанпарварлик позициясини, Россия манфаатларини ҳимоя қилган, — дейилади давлат раҳбари телеграммасида.
Россия Тергов қўмитаси раҳбари Александр Бастрикин ЛДПР раҳбарини "инновацион ғояларни таклиф қилишдан ҳеч қачон қўрқмаган инсон", деб эслайди.
“Мамлакат миллий манфаатлари учун муросасиз курашчи эди”, - деди. “Адолатли Россия” фракцияси раҳбари Сергей Миронов.
Оғир касаллик
Эслатиб ўтамиз, Жириновский 2 февраль куни "омикрон" билан Марказий клиник шифохонага ётқизилган эди. Ўпка шикастланиши - 50 фоиздан ортиқ. Саломатлик ҳолати биргаликда касаллик фонида тез ёмонлаша бошлади. Тўққизинчи куни кечқурун шифокорлар беморни ўпка шамоллатин ускунасига улаб тиббий комага туширишди.
Кейинроқ, 11 март куни Жириновскийнинг аҳволи барқарорлашган ва у ўзига келган ва палатага ўтказилди. Шифокорлар унга қоғозлар билан ишлашга ва уяли телефондан фойдаланишга рухсат беришди. Бироқ, бу узоқ давом этмади, унинг аҳволи яна оғирлашди.
Россия Соғлиқни сақлаш вазирлиги матбуот хизмати шифокорлар Владимир Жириновскийнинг ҳаёти учун сўнггисигача курашганини маълум қилди. Ўлимга коронавирус асоратлари сабаб бўлган.
Адвокатдан сиёсатчигача
Владимир Жириновский 1946 йил 25 апрелда Қозоғистонда туғилган, оилада олтинчи фарзанд бўлган. Мактабдан сўнг у Москва давлат университети қошидаги Москва Шарқ тиллари институтига ўқишга кирди, турк тилини ўрганди.
Тўртинчи курсда Туркияга таржимон сифатида юборилади. Лекин у ерда кўнгилсиз ҳодиса юз беради. У маҳаллий аҳолига эсдалик совға сифатида Ленин сурати туширилган нишонларни топширади. Турклар Москвадан келган меҳмонни коммунизмни тарғиб қилишда айбладилар ва у бир неча кун қамоқда ўтирди. Кейинчалдик бу унинг КПСС сафига қўшилишига ва чет элга чиқишига тўсқинлик қилди.
Диплом ва офицерлик унвонини олган Жириновский икки йилга Тбилисидаги Кавказ орти ҳарбий округи штаб-квартирасиди ишлайди, кейин бир неча йил Ғарбий Европада Совет Тинчлик қўмитасида ишлаган. Москва давлат университетининг юридик факультетининг кечки бўлимини тугатган.
Узун сиёсий йўл
Владимир Жириновский ўзи тан олишига кўра, у ёшлигидан сиёсатга қизиққан, 21 ёшида у ҳатто Леонид Брежневга КПСС Марказий Қўмитасига таълим ва қишлоқ хўжалигини ислоҳ қилиш зарурлиги ҳақида хат юборган. Кейин эса "унинг ғоялари молиявий ва айрим сиёсий сабабларга кўра реал эмаслиги”ни тушунтиришган.
Жириновский 1988 йилдан бошлаб сиёсатга жиддий киришди. У мамлакатда оммавий равишда ташкил этилган турли норасмий уюшмалар ва жамоат ташкилотларида фаол иштирок этади. Кейинчалик эса ўзининг "СССР Либерал-демократик партиясини ташкил қилади".
Истеъдодли, ёш ва ғайратли сиёсатчи тезда машҳурликка эришди. 1991 йилда у РСФСР президентлигига номзодини қўйди ва сайловчиларнинг деярли 8 фоизи қўллаб-қувватлаган ҳолда учинчи ўринни эгаллади. Бу катта муваффақият эди.
1995 йил декабрда - иккинчи чақириқ ва фракция сони бўйича фақат Коммунистик партиядан кейин иккинчи ўринда туради. Ўшандан бери ЛДПР доимий равишда парламент қуйи палатаси ишида иштирок этиб келади.
1996 йилдан бери Жириновский барча президент сайловларида иштирок этди, лекин 10 фоиздан кўп овозга эриша олмади. 2018 йилда 5,65% овоз тўплаган.
Жириновский - ёрқин нотиқ, ғалати баёнотлар устаси, ёзувчи, Россияда хизмат кўрсатган ҳуқуқшунос. У тўртта "Ватанга хизматлари учун" ордени, турли медаллар ва қонунчилик фаолияти учун ҳукуматдан миннатдорчиликка эга.
Москвада унга тириклигида - ўзи асос солган Жаҳон цивилизациялари институти ҳовлисида ҳайкал ўрнатилган.
Россия сиёсий ҳаётининг ажралмас бўлаги
Унинг баъзан қарама-қарши ва жанжалли баёнотларисиз Россия сиёсатини тасаввур қилиш қийин. "Ҳаммага маслаҳатим ва турмуш даражасим табассум. Табассум қилинг, қувноқ бўлинг, ҳамма нарсани осонроқ идрок этинг. Баъзи унчалик ёқимли бўлмаган нарсаларнинг ёнидан ўтиб кетинг. Одамлар ёшини яширганда, мен уларни тушунмайман, мен мамнуният билан айтаман. 75 ёшдаман, 80да, 85да, 90да. Ғурурланиш керак”, деди у ўзининг 70 ёшини нишонлаганларида.
"Агар Жириновский бўлмаганида, уни ўйлаб топиш керак эди" Бир пайтлар Владимир Путин шундай деган эди: “Жириновский бор, Либерал-демократик партия бор”.
Дарҳақиқат, бошиданоқ бу бир кишининг партияси эди. Уни алмаштириш қийин бўлади. Бошқа томондан, бир қоида бор: партия ўз асосчисидан узоқроқ яшасагина ҳақиқий бўлади, дейди сиёсатшунос Константин Калачев. "Жириновский - ўз давридан олдинда бўлган афсонавий инсон. 90 йилларда у кўпчилик ўйлаган нарсани айтди, лекин баланд овозда айтишдан қўрқарди. Аслида Жириновскийнинг ўша даврдаги таъсири тизимли сиёсатчиларнинг ўзининг кўп фикрларини баҳам кўриши эди. ғоялар, бу ҳақда жим бўлишди, лекин уларни амалда қўллашди ", деб ҳисоблайди эксперт.
Либерал-демократик партия тарафдорлари Жириновскийни россиялик сиёсатчилар ичида энг ҳалол деб билишган. Аммо унинг анти-рейтинги ҳам юқори эди: одамлар ё уни ёқтиришган ёки нафратланган.
"Албатта, Жириновский Россиянинг сиёсий ҳаётига улкан ҳисса қўшди. Унинг 1993 йилдаги сайловолди кампанияси ҳамон эталон бўлиб хизмат қилиши мумкин, чунки бунгача биз популизм нима эканлигини билмас эдик. У сайлов технологиялари бўйича янги стандартларни белгилаб берди", - дея таъкидлади Калачев.
Сиёсатда ва жамиятда Жириновскийга муносабат ҳар хил бўлиши мумкин, аммо у ўтган даврнинг тимсолларидан бири бўлганлиги билан баҳслашолмайсиз. Жириновский ўзини бахтли одам деб биларди.
"Фақат мен ўзим хоҳлаган ҳамма нарсани айтдим. Қолган сиёсатчилар назорат остида, мен эса ўзимнинг хўжайинман. Ҳаётимдан мақсад Россияга, фуқароларимизга ёрдам бериш, тамом", деган эди Жириновский.
Ва у Брежневнинг ўнг томонидаги Қизил майдонда дафн маросимини ўтказишни талаб қилишини афсус билан ҳазиллашди - "тўланмаган беҳуданинг сўнгги қониқиши сифатида".