ТОШКЕНТ, 5 мар - Sputnik. Россия бутун Марказий Осиёни инқироздан олиб чиқиши мумкин, деб ҳисоблайди россиялик эксперт Дмитрий Голубовский.
БМТ мутахассислари хулосасига кўра, Мана бир неча ойдан буён жаҳон бозорларида озиқ-овқат маҳсулотлари нархи ошмоқда. Бу айниқса шакар ва ўсимлик мойи нархларида билинмоқда.
Молиявий таҳлилчи хулосасига кўра бу янги тренд бўлиб келажак 10 йил давом этиши мумкин.
“Молиячилар буни “хом-ашё суперцикли” дейишади. Бу анча узоқ давом этиши мумкин... Ўтган цикла нефт нархи неча йил давомида ошгани эсингиздами? 1998 йилда бошланиб 2008 йилгача давом этди ва кескин қулади. Умумий ҳисобда 10 йил”, - деди эксперт.
Озиқ-овқат, металлургия ва ёнилғи соҳаларини ҳам худди шундай тенденция кутмоқда. Буларнинг барчаси долларга боғлиқ. Аниқроғи унинг қадрсизланиш даврига. Америкаликлар ўзларининг қарз босимини камайтириш мақсадида умумжаҳон инфляциясини уюштирмоқда.
Дунёда доллар миқдори жуда кўпайиб кетган ва уни қадрсизлантириш керак деб ҳисоблайди Голубовский.
Бу ишни иккита услуб билан амалга ошириш мумкин: қарз инқирози ёки инфляция ёрдамида. Қарз инқирозида асосан бойлар зарар кўради, инфляцияда эса – барча.
Дунё – иккинчисини танлади ва барча муаммоларни пул билан “ёпиш”га киришди, деб ҳисоблайди молиявий таҳлилчи.
Бундай қарордан барча маҳсулот ва хизматлар нархи фақат ошиб боради. Ушбу вазиятда камбағал давлатлдар айниқса катта хавф остида. Улар учун ягона ечим – бой давлатлар билан савдо иттифоқлари тузиш ёки иқтисодий иттифоқларга қўшилиш.
“Агар Россия яхши иқтисодий ўсиш намойиш этса, у ўз ортидан барча қўшниларини тортиб кетиши мумкин. Бу ҳудудий фактор дейилади – кучли иқтисод ҳар доим қўшниларини ўз ортидан тортади. Чунки қўшнилар бу мамлакатга ишлаш учун келиб кўпроқ пул топишлари мумкин, бой иқтисодлар айрим ишларни оутсорсинг мақсадида қўшни давлатларга ўтказиши мумкин ёки савдо алоқалар ёрдамида ўсиш кузатилиши мумкин”, - дейди Голубовский.
Молиявий таҳлилчи хулосасига кўра, хом-ашё нархи ўсиш циклида Россия иқтисоди ўсиб борса (бундай бўлиш эҳтимоли катта, чунки Россия иқтисоди асосан хом-ашёга асосланган), бундай ҳолда – Россия бутун Марказий Осиёни ўз ортидан тортиб кетиши мумкин.
Батафсил Sputnik аудиоподкастида тингланг.