Бу янги администрация ҳал қилиниши керак бўлган, эҳтиёткорлик билан ўралган ва лента билан боғланган асосий муаммолар тўпламини акс этади.
АҚШ “Шимолий оқим 2” (ШО-2) қурилишида иштирок этган Россия "Фортуна" қувур ётқизиш кемасига қарши санкциялар жорий қилди. Шунингдек, Германия ОАВларига кўра, Американинг Берлиндаги элчихонаси Германия ҳукуматига янги чеклов чораларини жорий этиш режалари тўғрисида хабар берди.
Германия ҳукумати ўзининг кучсизлигидан, ҳақоратли тарзда "буни афсус билан маълумот учун қабул қилганликлари" ҳақида муносабат билдирди, яъни расмий равишда ташвиш билдирилгани ҳам йўқ.
Бу содир бўлган воқеалар бундан бир неча кун олдин содир бўлган яна бир муҳим воқеанинг давоми эди.
АҚШ собиқ давлат котиби ва Жо Байденнинг ташқи сиёсат бўйича маслаҳатчиси Николас Бернс сайловда бир вақтнинг ўзида, янги администрация "Германия ҳукумати ва бошқа иштирокчи давлатлар билан ишонч ва оқилоналик билан суҳбат" ўтказиши учун АҚШ газ қувурига қўйилган санкцияларини бир вақтнинг ўзида музлатиб қўйиш ва унинг қурилишини тўхтатиб туриш ғоясини илгари сурди.
Шубҳасиз, Бернс ўз ташаббуси билан ҳаракат қилмаган, аксинча Вашингтоннинг таклифини айтди.
Бироқ, немислар унга қўл силтаб эътиборсизлик билдиришди. Бундестаг Энергетика қўмитаси раҳбари Клаус Эрнст Германия энергетика сиёсатининг АҚШ билан муҳокама қилинишини "умуман ноўрин" деб айтди. Унинг таъкидлашича, "ШО-2"нинг қурилиши - бу фақат Европанинг иши, у барча зарур рухсатномаларга эга ва шу сабабли тезда тугатилиши керак".
Сўнгги ўн йилликда Дональд Трампнинг президентлигида носозлик юз берган ва демократлар уни қайта тикламоқчи бўлган - Американинг ташқи сиёсати кўпинча глобалист сифатида тавсифланади. У иккита асосий ва бир хил даражада муҳим таркибий қисмлардан иборат - процессуал-институционал ва мафкуравий.
Мафкура учун - ЛГБТ-ривожланишидан тортиб, экологик сабабларга кўра, инсониятнинг гўшт истеъмол қилишдан воз кечишгача бўлган энг либерал ва илғор ғояларнинг катта мажмуа жавоб беради. Бунда тарафдорларнинг радикализми "ягона ҳақиқий таълимот"га риоя қилиш талаблари ва рози бўлмаганларни таъқиб қилиш тобора кучаймоқда.
Институционал қисм жамоатчиликка яхши маълум ва у миллатлараро ташкилотлар, ҳужжатлар ва процедуралар тизимидан иборат. Шу тариқа АҚШ кўп йиллар давомида дунёга мақбул ўйин қоидаларини ўрнатиш ва ўз глобал етакчиликни абадий ўрнатиш деган машҳур фикр бор.
Бир нарса кўнгилдагидек кетмагани анчадан бери аён бўлиб қолди. Кўплаб давлатлар ўзларига нисбатан олдиндан адолатсиз эканлиги маълум бўлган тизимда ўйнашни ва ғалаба қозонишни ўрганди. Россия ва Жаҳон савдо ташкилотининг қоидаларини ўз фойдасига муваффақиятли татбиқ этиши истиснолардан кўра, аниқ мисол бўлади. Буни Дональд Трамп тўрт йил давомида такрорлаб келди, иккиланмасдан АҚШни кўплаб халқаро шартномалар ва ташкилотлардан чиқишга олиб келди: аслида улар Америка учун аввал ўйлаганидек фойдали эмас.
Шуни англаш қийин эмаски, улардан бири Германия АҚШнинг бир нечта имтиёзли шериклари кўпроқ бонусларга эга - ва аллақачон аниқ бўлиб қолганидек, улардан қандай қилиб яхши фойдаланишни билишади.
Германия ўз суверенитетини аста-секин, жимгина тиклаш ва Америкадан ўз манфаатлари йўлида фойдаланиш схемасини барбод қилган, бор ҳақиқатни, шошмашарлик билан айтган Трамп айнан шунинг учун Берлин учун жуда ноқулай эди.
Айнан шунинг учун ҳам ГФР ҳукумати Байденни эйфория билан АҚШ янги президенти сифатида қабул қилди: бу немислар учун муносабатларни анча қулай форматни қайтаришини ваъда қилмоқда - тарғибот риторикасининг тўлиқ мос келиши ва Германия учун қулай кун тартибини зимдан муваффақиятли ўтказиши мумкин.
Бу "Шимолий оқим-2" билан содир бўлмоқда. Сўнгги ойларда қувур линияси қурилишини океанорти санкцияларининг босимидан иложи борича ҳимоя қилиш чоралари кўрилди. Ўша "Фортуна"нинг эгалари ўзгартирилди. Мекленбург-Ворпоммерн парламенти лойиҳанинг операцион фаолиятини қўллаб-қувватлаш учун фонд яратди.
Энг қизиғи шундаки, ушбу тузилма ёрдамида Германия ҳукумати иккита қуённи битта ўқ билан ўлдиришга уринмоқдалар: қурилишни ўзи қўллаб-қувватлашдан ташқари, унинг, чунки янги ташкилот "Мекленбург-Ғарбий Померания" иқлим ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш фонди "деб номланган ва "Германиянинг иқлим мақсадларига эришиш"ни тарғиб қилиш бўйича ахборот ва мафкуравий таъминотини ҳам амалга оширмоқдалар. Шу тарзда экологик кун тартиби узатилмоқда, чунки мамлакат ичкарисида "ШО-2"га қаршилик қилиш яшиллар фаолроқ ишлатмоқда.
Жо Байден жамоаси жуда қийин аҳволга тушиб қолди. Улар, Трамп қилганидек - стратегик шеригига қарши қаттиқ чоралар кўриш билан бутун дунёга катта жанжал кўтара олишмайди. Бу шунчаки Ғарб бирлигини тиклаш бўйича асосларга зид, демократлар улар билан ҳокимиятга қайтмоқда. Бундан ташқари, умуман олганда, Берлин Вашингтонга содиқ ғайрат ва чуқур мафкуравий иттифоқни намойиш этади, бу уларнинг Россияда Алексей Навальний ҳибсга олинишига нисбатан синхрон-ғазабланган реакция билан яна бир бор намоён бўлди.
Пардалар ортидаги “базм”ларда ишлашнинг одатий усуллари ва босимнинг аста-секин ўсиб бориши бир неча ойга чўзилиб кетиши билан таҳдид қилмоқда: немислар халқаро-бюрократик тортиш-туртиш ва сансалорлик бўйича катта усталари ҳисобланади. Ўша вақтга қадар "ШО-2" қуриб битказилади, америкаликларга эса мушт силкитиш учун кеч бўлади.
Натижада Жо Байден президентликнинг илк кунлариданоқ янги администрация ўз ишида қатъиян қабул қилиниши мумкин бўлмаган трампизм ва ғоявий жиҳатдан тўғри, аммо қатъий самарасиз либерал глобализмни танлашга мажбур бўлади.
Бироқ, Германияда ўзига хос қийинчиликлари бор. Кеча “Газпром” сиёсий босим туфайли "ШО-2" газ қувури учун хавф туғдириши ҳақида огоҳлантирди, бу эса лойиҳанинг тўхтатилиши ёки ҳатто бекор қилинишига олиб келиши мумкин. Бу биринчи навбатда мустақилликка интилиш ва геосиёсий жиҳатдан мустаҳкамланиш борасидаги Навальнийни заҳарлаш иши кўринишидаги Россияга қарши картасини ўйнашни яхши фикр деб билган Берлин учун огоҳлантириш - Россиянинг бундай нарсаларга қанчалик оғриқли жавоб қайтариши мумкинлигини яна бир бор унутди.