Американинг машҳур тамойилини қайта ифодалаб, “сиёсий террорчилар билан ҳеч қачон музокара қилманг” ёндошувини АҚШнинг ўзига нисбатан қўлланилди, десак бўлади. Хитой ОАВларининг хабар беришича, Гонконг хавфсизлик қонуни қабул қилинди, бу эса Хитой Вашингтоннинг санкциялари хавфига тайёрлигини англатади, чунки сенатор ва конгрессменлар айнан шу қонун лойиҳасини қабул қилинишини тўхтатишга уринганлар.
Умуман олганда, Пекин раҳбарлари икки томонлама танлови бўлган: шантажга берилиб, ким тўғри келса уни қўзғатадиган мамлакат жанубида ҳақиқий сепаратистик анклавга эга бўлиш, ёки санкцияларни дуч келиш, аммо Хитойнинг миллий ўзига хослиги учун жуда муҳим бўлган мамлакат бирлигини сақлаб қолиш.
“Гонконгнинг глобал молиявий марказ сифатида иқтисодий инқирози" мавзусини илгари сурувчилар ва ушбу қарорнинг танқидчилари, бу сиёсий ва иқтисодий нуқтаи назардан танлов бўлганини, танлов иқтисодиётга зарар келтирган ҳолда сиёсат фойдасига ҳал бўлганини таъкидлашади, лекин бу ҳақиқатдан анча йироқ. Муаммо шундаки, ҳеч қандай қисқа муддатли иқтисодий манфаатлар (албатта, санкциялар бўлмаган тақдирда улар қайд этилмай қолмас эди) мамлакат парчаланиш жараёни Гонконгда ҳозирнинг ўзида тўхтатилмаганида, Хитойга етказилган иқтисодий зарарни ҳеч қачон қоплай олмас эди.
Қонуннинг ўзи, асосан, “рангли инқилобларга” қарши тегишли чораларни кўзда тутмайдиган Гонконгдаги амалдаги қонунчилик тизимининг очиқ-ойдин заифлигини ёпади, бу каби инқилобларни ташкиллаштиришга эса бизнинг Ғарблик ҳамкорларимиз анча уста.
Русофоб-сенатор Майкл Рубиодан бошлаб ва Буюк Британия ташқи ишлар вазири Доминик Раабгача бўлган Ғарб жамоатчилиги қутуриш билан ушбу тартибга солувчи қонунни миллий даражада қабул қилинишига тўсқинлик қилиши, “рангли инқилоблари” Ғарб қўғирчоқ ўйнатувчиларининг ўзлари бошқа давлатлардаги нишондаги аудитория ўз тарафдорларининг энг муҳим хусусиятларини тушунишлари сабаби билан боғлиқ.
Ғарбга бўйсуниш, “режим жинояти учун товон тўлаш ва тавба қилиш” (муҳими товон тўлаш ва тавба қилиш АҚШ Давлат департаменти ва у томонидан тайинланган “мафкуравий назоратчилар” олдида амалга оширилиши керак) ва бошқа “Ғарб қадриятлари” тарафдорлари, уларга нисбатан ҳеч нима қўлланилмаслиги тақдиридагина, баррикадаларга боришга ва қўпорувчилик фаолиятида қатнашишга тайёр. “Тўқ сариқ”, “соябонлар”, “рангли” ва “ботқоқ” инқилобларнинг тарафдорлари ўзларининг ғоялари учун азоб чекишни истамасликлари билан ўтмиш даври инқилобчиларидан (хилма хил мафкуравий йўналишлардаги) тубдан фарқ қиладилар.
Улар жуда бўлса рози бўладигани – маҳбусларни ташийдиган автозакда бироз сайр қилиш.
Бундан келиб чиқадики, америкапараст путч ёки сепаратистик ҳаракатлардаги иштирок ижтимоий лифтнинг бир тури сифатида қабул қилинади: агар ҳаммаси яхши кетса, ўз ижтимоий мавқеингизни кескин ошириб, ўз ватандошларингизни фаол талон-тарож қилишингиз мумкин, агар бу иш бермаса, New York Times саҳифаларида сизга аталган жўшқин мақолалардан завқ олишингиз мумкин, агар “ўхшаб қолса”, ҳукуматнинг тўймас “демократия тараққиётчиларини” тўла ва шартсиз хавфсизлик билан тинчлантириш ва уларга товон тўлаш ҳаракатларидан завқланиш қолади.
Афтидан, қонун қабул қилиниши сепаратизм ва давлат тузилмаларини бузиш мақсадида хорижий тузилмалар билан ҳамкорлик қилиш жиноий жавобгарликка тортиладиган хатти-ҳаракатлар бўлиб, ҳеч қандай тарзда Америка ва баъзи Гонконг тузилмаларига ҳомийлик қилишга қаратилган фаолиятни чеклашга олиб келмаслиги мумкин. Аммо фактлар бунинг аксини кўрсатмоқда: “рангли” инқилобчилар пул, куч, қулайликлар ва жамиятнинг тўлақонли маъқуллашини хоҳлашади. Улар қулайликларни йўқотиши биланоқ, сиёсий ҳаётда иштирок этиш истаги дарҳол пучга чиқади.
ХХРнинг Global Times ташқи-сиёсий нашри Гонконгнинг айирмачилари ва бошқа “демократик идеаллар”нинг қонунлар қабул қилинганлиги ҳақидаги биринчи миш-мишлар пайдо бўлгандан кейин қилган жасур ва қатъий ҳаракатларининг рўйхати келтирилган. “Гонконгдаги Американинг қонуний манфаатларини ҳимоя қилиш” бўйича энг машҳур курашчи - ғалаёнлар етакчиси, сенаторлар Рубио ва Коттон, шунингдек CNN ва Washington Post арзандаси - Жошуа Вонг дадиллик ва қатъият билан ... барча сиёсий лавозимлардан истеъфога чиқди ва ўзи яратган сиёсий ташкилотни яна икки етакчиси билан бирга тарк этди, ва шу билан Гонконг айирмачилари бош тузилмасини раҳбарсиз қолдирди. Hong Kong Independence Union сепаратистик ҳаракатининг етакчиси, ҳеч иккиланмай, дарҳол - дадил ва қатъият билан Европага қочди. Унинг сиёсий ҳаётдан кетгани ҳақида Гонконг ҳукуматининг собиқ бош вазири Ансон Чан ҳабар берди, Пекин ОАВларига кўра эса, Чан аксил-Хитой сиёсий ҳаракатларининг соядаги етакчиларидан биридир.
Айирмачиларнинг танқиди ёки сиёсий ҳаётни тарк этиш тўғрисида баёнотлари билан баъзи таниқли ёзувчилар ва ҳатто тизимли мухолифат вакиллари ҳам чиқдилар. Бу қонун ҳали кучга кирмаган, аммо натижалари аллақачон ўзининг билинтирди.
Ушбу қонуннинг қабул қилинишидан кутилган яна бир натижа - бу нафақат Ғарбнинг сиёсий етакчилари томонидан, балки ҳарбий мансабдорлари томонидан ҳам Хитойни қоралаши, улар аслида халқаро муносабатларда жанжаллар ва ортиқча кескинликни вужудга чиқармаслик учун бу каби сиёсий ёки дипломатик баёнотлар беришга ҳақли эмас. Аммо, мисол учун, НАТО бош котиби Йенс Столтенберг хоҳлаётган нарса - бу айнан жанжал ва кескинлик, ва у шундай деди (Би-би-сидан иқтибос): “Хитой бизнинг қадриятларимизни - демократия, эркинлик ва қонун устуворлигини баҳам кўрмаётгани аниқ”.
Ҳозирда Ғарб Гонконг билан қилмоқчи бўлаётгани ва Хитойнинг ички ишларига аралашишига уринаётгани - Россияга қарши “Қрим учун” киритилган санкциялар аслида Россиянинг ҳеч қайси ҳаракатларига алоқаси йўқлигининг яна бир далилидир, ва келажакда муқаррар “Гонконг” санкциялари ҳудди расмий Пекиннинг Хитойнинг ушбу махсус маъмурий ҳудудидаги хатти-ҳаракатлари билан боғлиқ бўлмагани каби бир ҳил.
Ҳар қандай ҳолатда ҳам санкциялар ва ички ишларга аралашишлар амалга ошади, маъқул баҳоналарни - гўёки таҳқирланаётган озчиликларнинг аллақандай афсонавий ҳуқуқларини ҳимоя қилиш бўлсин ёки маълум бир минтақада айирмачиларни ҳимояси бўлсин - бу техника масаласидир. Сабаб доим топилади ва бугунги кунда биз ҳам, хитойликлар ҳам янги санкцияларга тайёрланишимиз вақти келди.
Манба: РИА Новости